فیلم بیت لحم " Bethlehem "

فیلم بیت لحم " Bethlehem "

محصول سال 2013

کارگردان: یوال آدلر

نویسندگان : یوال آدلر، علی وکاد

بازیگران: تساهی هالوی، شادی ماری، هشام عمری

درباره­ی کارگردان

"یووال آدلر" کارگردان، تهیه کننده، نویسنده و ویراستار؛ مدرک دانشگاهی خود را در رشته­­ی ریاضی و فیزیک از دانشگاه تل آویو دریافت کرده بود، سپس برای ادامه تحصیل به نیویورک رفته و دکترای خود را در رشته­ی فلسفه از دانشگاه کلمبیا دریافت می­کند. او به جز بیت لحم یک فیلم کوتاه دیگر به نام "فتنه " را در کارنامه­ی حرفه­ای خود دارد.

خلاصه­ای از فیلم

فیلم حول محور رابطه­ای پیچیده بین یک افسر سرویس مخفی اسرائیلی به نام "راضی" و یک نوجوان 17 ساله ی فلسطینی به نام "سانفور" می چرخد.

رابطه­ی سانفور و راضی از دو سال قبل شروع می­شود زمانی که سانفور برای نجات پدرش از زندان، حاضر می­شود با مامور اسرائیلی همکاری و برای وی جاسوسی کند. برادر سانفور _ابراهیم_ رهبر مجاهدین مسجد الاقصی است و عملیات­های شهادت طلبانه علیه اسرائیلی­ها را رهبری می­کند و مدام در حال فرار از نیروهای اسرائیلی است. راضی از جوان فلسطینی می­خواهد درمورد اقدامات گروه تحت مدیریت برادرش جاسوسی کند و اطلاعات آن­ها را در اختیار اسرائیلی­ها قرار دهد.

در این دو سال که سانفور برای راضی کار می­کند، رابطه­ی آن­ها به شکل عجیبی به هم پیوند می­خورد و تبدیل به رابطه­ی پدر و فرزندی و رابطه­ای عاطفی می­گردد. تا اینکه اسرائیلی­ها متوجه می­شوند که در تمام این مدت سانفور با برادرش ابراهیم همکاری داشته و برای وی در هر مکانی که مخفی شده پول می­فرستد. همکاران وی قصد کشتن سانفور را دارند اما راضی به نحوی او را از ماجرا خارج کرده و با تعقیب وی به ابراهیم دسترسی پیدا می­کنند و طی عملیاتی او را به شهادت می­رساند.

حال سانفور که آتش انتقام در وجودش شعله­ور شده به سراغ بدوی _ جانشین ابراهیم در گردان شهدای مسجد الاقصی_ می­رود و از او می­خواهد که عضو گروه شهادت طلبانه­ی آن­ها شود. بدوی که به نقش او در کشته شدن ابراهیم و ارتباطش با راضی پی­برده بود. به او می­گوید با وجود خیانتش فقط در صورتی او را به گروه الاقصی راه خواهند داد که به سراغ راضی برود و او را بکشد و اینگونه انتقام برادرش را بگیرد.

طی ملاقاتی که به درخواست سانفور انجام شده، از راضی می­خواهد که وی را به اسرائیل ببرد جایی که همیشه قولش را به او داده بود تا به این صورت از دست بدوی و رفقایش در امان باشد. راضی قبول نمی­کند و سانفور چند گلوله شلیک می­کند و به طرز فجیعی با کوباندن سنگ بر روی سر، راضی را به قتل می­رساند.

 درون مایه فیلم

داستان بیت لحم داستانی است پر از جاذبه و دافعه و یاد آور نحوه کشته شدن هابیل به دست قابیل است. داستان دو فردی که رابطه­ای صمیمی و دوستانه با هم دارند. شخصیت سانفور در این فیلم به گونه­ای نشان داده شده است که از خانواده خود گریزان و رابطه عاطفی خوبی بین این خانواده فلسطینی وجود ندارد. شخصیت سانفور در این فیلم به گونه­ای است که  بین راضی و برادرش ابراهیم باید یکی را انتخاب کند. او تلاش می­کند مراقب برادرش ابراهیم باشد و از سوی دیگر نمی­خواهد دوستش را برای دست یافتن به منافع شخصی­اش از دست بدهد.

در این فیلم مهربانی­ها و خشونت­های طرفین به تصویر کشیده شده است. جنگ خونین هر دو طرف درگیری به خوبی به نمایش درآمده است و همین طور سعی شده است که اختلافات داخلی بین گروه­های فلسطینی مانند الاقصی و حماس به شدت در این فیلم مشهود باشد و از سوی دیگر رهبران گروه­های فلسطینی را انسان­هایی خشن و خودخواه نشان می­دهد.

به نظر می­رسد کارگردان این اثر سعی بر عادی­سازی روابط اسرائیلی­ها و فلسطینی­ها دارد. بیت لحم یقینا یک فیلم سیاسی است زیرا هر فیلمی که رابطه بین اسرائیل و فلسطین را نشان دهد قطعا بی­تاثیر از سیاست نیست چون این دو کشور حقیقتا فصل مشترکی را با هم ندارند و همدیگر را به رسمیت نمی­شناسند. در فیلم بیت لحم مفهوم صداقت و وفاداری به چالش کشیده شده است و تبدیل به یک آیتم شرطی و درهم برهم می­شود و روشن نمی­شود که آیا وفاداری یک تعهد کاری و سازمانی است یا یک تعهد خونی. زیرا زمانی که سانفور جان خود را برای ابراهیم به خطر می­اندازد و رفتار ابراهیم گاها نسبت به او بی­رحمانه می­شود ناخودآگاه سانفور را به پناهگاه فریبکارانه­ی راضی می­کشاند. در این فیلم شرایط را به گونه­ای پیش می­برند که انگار برای سانفور به هیچ وجه صلح، امنیت، ثبات و پناهگاهی در نزد مردمان خویش ندارد و زندگی کردن در اسرائیل و در بین جامعه یهود را به سرزمین خود ترجیح می­دهد.

کارگردان سعی کرده است در این فیلم تشابهاتی بین "سانفور" و "راضی" مانند انسانیت و دل رحمی را به تصویر بکشد، هر دو به یک اندازه خوب و به یک اندازه بد هستند. هر دو به یک اندازه بی رحم و خشن هستند. راضی گذشته­ی منفورش را در لبخندهایش پنهان می­کند و به نظر می­رسد فلسطینی­ها به مرگ بیشتر از زندگی علاقه دارند. فلسطینیان در صحنه­های درگیری و عملیات­های نظامی بین خودشان هرج و مرج دارند و مدیریت ناصحیحی از آنها نشان داده می­شود. به گونه­ای که برای انجام هرچه زودتر عملیات­های شهادت طلبانه هم باهم به بحث و مشاجره می­پردازند.