محیط زیست گلستان اسیر شکار و آتش/ مسئولان دغدغه ندارند

به گزارش گلستان ۲۴؛ صید و شکار غیرمجاز، آلودگی آب و خاک، احتمال حریق و آتش‌سوزی در مناطق حفاظت شده، جنگل‌تراشی، زباله و پسماندهای پزشکی و صنعتی تنها بخشی از چالش‌هایی است که محیط زیست گلستان این روزها با آن دسته و پنجه نرم می‌کند.

پنج ژوئن مصادف با ۱۶ خرداد، روز جهانی محیط زیست است و در ایران ۱۷ تا ۲۳ خرداد به عنوان هفته محیط زیست نامگذاری شده است تا شاید برخی از خواب غفلت بیدار شوند و با خود بیندیشند که چگونه ذره ذره، جان محیط زیست را می‌گیرند و شیره جان آن را می‌مکند.

این موضوع بهانه‌ای شد تا وضعیت محیط زیست گلستان را از نگاه مسئولان و کارشناسان این حوزه مورد واکاوی قرار دهیم.

مدیرکل حفاظت محیط زیست گلستان در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: در دو سال اخیر شاهد افزایش نزولات جوی در استان بودیم و این موضوع به بهبود وضعیت زیستگاه‌ها، پوشش گیاهی و تأمین منابع آبی استان کمک کرده است.

محمدرضا کنعانی افزود: هرچند این افزایش نزولات جوی بهبود وضعیت زیست‌مندان و افزایش گونه‌ها را در استان به همراه داشته اما افزایش پوشش گیاهی، گلستان را مستعد آتش‌سوزی کرده و دغدغه حریق در عرصه‌های طبیعی و مناطق تحت مدیریت را داریم.

چالش صید و قاچاق پرندگان شکاری

وی با اشاره به اینکه پیگیر تأمین امکانات و تجهیزات برای مقابله با حریق احتمالی هستیم، ادامه داد: صید و قاچاق پرندگان شکاری از دیگر دغدغه ماست چراکه صید و قاچاق هم بر تعداد گونه‌های باارزش استان تأثیر دارد و هم در بهداشت و کشاورزی استان.

اصلی‌ترین چالش در حوزه محیط زیست آن است که مسئولان هنوز به محیط زیست نگاه تفننی و کالای لوکسی دارندمدیرکل حفاظت محیط زیست گلستان توضیح داد: صید و قاچاق پرندگان شکاری باعث قطع زنجیره اکولوژیک شده و در کنار تأثیر منفی بر تولیدات گیاهی، آمار جوندگان و بیماری سالک در منطقه را افزایش می‌دهد.

وی با بیان اینکه از پایان خردادماه در هفت کیلومتر از نوار مرزی استان در شهرهای بندرترکمن، گمیشان و مراوه تپه درگیر این موضوع خواهیم بود، اضافه کرد: در کمیسیون مبارزه با قاچاق کالا و شورای تأمین استان بحث صید و قاچاق پرندگان شکاری استان طرح موضوع شده و مکاتبه با دادستان مرکز استان برای بهره‌گیری از ظرفیت سایر ارگان‌ها مانند پلیس مرزبانی، بسیج و … برای پیشگیری از صید و قاچاق پرندگان انجام شده است.

کنعانی شکار غیرمجاز و آلودگی‌ها را از دیگر چالش‌های حوزه محیط زیست استان دانست و تصریح کرد: برنامه منظم پایش استانی و شهرستانی از واحدهای تولیدی و صنعتی استان در دستور کار قرار دارد و در حال انجام است.

وی با تأکید بر اینکه در حوزه حفاظت از محیط زیست نیازمند فرهنگ‌سازی هستیم، بیان کرد: با شبکه تشکل‌های محیط زیستی استان در توسعه فرهنگ محیط زیستی برنامه منظم داریم.

چالش آلودگی آب و خاک

به اعتقاد کارشناسان چالش‌های محیط زیستی گلستان در حریق، صید و شکار غیرمجاز و آلودگی ختم نمی‌شود.

یک کارشناس ارشد محیط زیست به خبرنگار مهر گفت: آلودگی‌های آب و خاک یکی از چالش‌های جدی گلستان است که این موضوع استان را از نظر بعضی بیماری‌های سرطانی به ویژه گوارش از قطب‌های سرطان‌خیز جهان تبدیل کرده است.

با برنامه‌های منقطع، لحظه‌ای و هیجانی فعلی نمی‌توانیم به بهبود شرایط محیط زیستی استان و کشور کمک کنیمعلی نقی مقصودلو به سایر چالش‌های این حوزه هم اشاره کرد و افزود: در گلستان شاهد مصرف بی‌رویه سموم و کود شیمیایی هستیم و این موضوع، هم می‌تواند یکی از عوامل بروز سرطان در استان باشد.

وی با بیان اینکه گلستان در حوزه پسآب و پسماند کارخانه‌ها و زباله با چالش‌های جدی مواجه است، ادامه داد: اصلی‌ترین چالش در حوزه محیط زیست آن است که مسئولان هنوز به محیط زیست نگاه تفننی و کالای لوکسی دارند تا این چالش وجود دارد نمی‌توان امید داشت سایر چالش‌های این حوزه رفع شود.

مقصودلو به نداشتن دانش محیط زیستی مسئولان کشور انتقاد کرد و گفت: لازم است تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیران در کشور به این آگاهی و باور برسند که حفاظت از محیط زیست باید در اولویت باشد.

مدیر گروه محیط زیست دانشگاه منابع طبیعی و آبخیزداری گرگان هم معتقد است که نه تنها مسئولان بلکه جامعه دانشگاهی هم خیلی دغدغه محیط زیستی ندارند و نگاه حفاظتی به محیط زیست در این قشر هم شکل نگرفته است.

عبدالرسول سلمان ماهینی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: اگر قرار است در حوزه حفاظت از محیط زیست شاهد اتفاقات خوبی باشیم نیازمند آن هستیم که برنامه منظم و هدفمند در حوزه فرهنگ‌سازی این مقوله داشته باشیم.

تابلوی رصد شرایط محیط زیستی داشته باشیم

وی با تأکید بر اینکه تولید محتوای محیط زیستی در رسانه به ویژه صدا و سیما باید منسجم و روزانه باشد همانگونه که در شرایط فعلی روزانه در خصوص بیماری کرونا اطلاع‌رسانی می‌شود، افزود: نه تنها اخبار منفی حوزه محیط زیست بلکه تمام مباحث مرتبط با آن باید روزانه تکرار و زمینه همکاری مردم در این زمینه فراهم شود؛ در کنار آن هم ارگان‌های مختلف موضوعات مرتبط با محیط زیست را رصد کنند.

این استاد دانشگاه ادامه داد: اگر قرار است اتفاقات خوبی در حوزه محیط زیست رقم بخورد، نیاز داریم در استان و کشور تابلوی رصد شرایط محیط زیستی داشته باشیم و شرایط را برای مردم اعلام و راهکار ارائه کنیم.

متاسفانه دستگاه‌های اجرایی استان این معضلات محیط زیستی را انکار می‌کنند و زیر بار نمی‌روندوی تأکید کرد: باید برنامه درازمدتِ منسجم و ساختارمند در حوزه محیط زیست داشته باشیم و از مردم، مسئولان و اساتید دانشگاهی راه حل بخواهیم وگرنه با برنامه‌های منقطع، لحظه‌ای و هیجانی فعلی نمی‌توانیم به بهبود شرایط محیط زیستی استان و کشور کمک کنیم.

این دکترای محیط زیست یادآور شد: زمانی می‌توانیم راهکار مناسبی برای حل معضلات محیط زیستی استان ارائه کنیم که وجود معضلات و چالش‌ها در این حوزه را بپذیریم.

وی با اشاره به اینکه جنگل‌تراشی و فرسایش خاک که منطقه را مستعد ایجاد سیل کرده از مهم‌ترین معضلات محیط زیستی استان است، اضافه کرد: متاسفانه دستگاه‌های اجرایی استان این معضلات محیط زیستی را انکار می‌کنند و زیر بار نمی‌روند.

ماهینی متذکر شد: معضلات بزرگ محیط زیستی استان در جنگل‌تراشی عمده، توسعه صنعتی و شهری در جاهایی که نباید اتفاق بیفتد، آلودگی آب و خاک و مسائل حیات وحش ناشی از آن است که ساختار اداری و سازمانی برای اجرای مطالعات آمایش سرزمین استان نداریم.

وی تصریح کرد: نه تنها برنامه‌ای برای اجرای مطالعات آمایش سرزمین نداریم بلکه در عین حال تمایلی هم برای هزینه کردن در حوزه پیشگیری نداریم و منتظر می‌مانیم چالشی همچون سیل در استان رخ دهد آنگاه ناچاریم هزاران میلیارد تومان هزینه کنیم.

در شرایط فعلی با نگاه تفننی برخی از مسئولان به محیط زیست و نبود برنامه منسجم فرهنگ‌سازی و حفاظتی گلستان اسیر چالش‌هایی همچون صید و قاچاق پرندگان شکاری، آلودگی، جنگل‌تراشی و … است و برای حل این معضلات نیازمند تدوین برنامه سازمان‎مند و درازمدت در حفاظت و پیشگیری هستیم.