به پاس قلم‌هایی که سوگندشان سلامتی است

«روزنامه‌نگارها جایشان در بهشت است، زیرا در بهشت به دکترها نیازی نیست، برای اینکه کسی بیمار نمی‌شود.

معمار و مهندس و متخصص و کارشناس‌های گوناگون هم احتیاج ندارد، کشیش و اهل کلیسا هم نمی‌خواهد چون کسی کار یا فکر بد نمی‌کند تا نیازمند موعظه و راهنمایی باشد. وجود بقیه اصناف هم لازم نخواهد بود چرا که همه‌‌چیز و تمام امکانات پیشاپیش آماده شده، اما ساکنان شمال و جنوب و دیگر نواحی بهشت می‌خواهند بدانند که در هر گوشه چه اتفاقی روی می‌دهد... و اینجاست که اهمیت وجود روزنامه‌نگار آشکار می‌شود.»

این چند جمله را روزنامه‌نگاری به نام چارلز کلایتون گفته است. البته کلایتون نمی گوید که شاغلان این شغل بهشتی گاه باید در چه جهنمی کار کنند..
به گزارش گلستان24، درحالی‌که در تمام طول سال خبرنگاران از مشکلات دیگران می‌نویسند، 17مرداد تنها روزی است که ممکن است چنین مطالبی را در رسانه‌ها بخوانید؛تنها یک روز در تقویم که سهم خبرنگاران شده است... 

 
قلمی که باید پل باشد

پایگاه اطلاع رسانی حوزه درباره خبرنگار می نویسد: در دنیای کنونی که همگان سرگرم کار خویش اند و چندان به عملکرد حاکمان و نقد و بررسی آن ها توجه ندارند، این خبرنگاران رسانه ها هستند که ، نقش واسطه بین مردم و مسئولان را ایفا می کنند. آن ها، از یک طرف درد دل مردم را می شنوند و به مقامات بالا انتقال می دهند، و از سوی دیگر، پاسخ های مسئولان را به آگاهی مردم می رسانند. نقد عملکرد خوب یا بد حاکمان در رسانه ها، از دیگر وظایف خبرنگاران است که به بالندگی نظام و نیز پاسخگو بودن مسئولان یاری می رساند.
 
 خبرنگار در محل وقوع رویدادها، چشم و گوش رسانه و چشم و گوش مردم است. او باید با استفاده از ویژگی های خدادادی و نیز خصوصیاتی که در دوره های آموزشی دیده، به کشف حقیقت ها بپردازد و آن را در کمترین زمان به مخاطبان خود برساند. گاه خبرنگاران تیزهوشی پیدا می شوند که با توجه به حوادث پیش آمده و نیز تجربه های گذشته، به پیش بینی حوادث آینده می پردازند و به مردم، در مورد منافع ملی، اعتقادات و نیز فرهنگ حاکم هشدارهایی می دهند. خبرنگار خوب، خبرنگاری است که از خطر کردن نهراسد و همواره به دنبال کشف حقیقت باشد.

ذوق و استعداد

می گویند:یکی از مهم ترین ویژگی های خبرنگار، داشتن عشق و علاقه و قریحه خبرنگاری است. بر این اساس، کسی باید وارد عرصه جذّاب و در عین حال پر مخاطره خبرنگاری شود که ضمن داشتن این استعداد ذاتی، از هنر واژه گزینی، شمّ خبری، حوصله زیاد و نگاه موشکافانه و دقیق نیز برخوردار باشد و با پرهیز از احساسات، بکوشد رویدادها را همان طور که اتفاق افتاده منتشر کند، نه آن طور که خود می خواسته اتفاق بیفتد.

سریع باش اما دقیق!

سرعت در تصمیم گیری و انتقال سریع خبر، از ویژگی های اساسی خبرنگاری است. حساسیت کار اطلاع رسانی، نیاز مخاطبان به دانستن سریع و به موقع خبرها برای اتخاذ تصمیم درست و نیز افزایش رسانه ها و رقابت میان آن ها، بر ضرورت «سرعت» در کار خبررسانی افزوده است. کمترین تعلل در انعکاس سریع رویدادها، به کاهش اعتبار رسانه و در ادامه، مرگ رسانه و بی خاصیت شدن آن می انجامد. البته باید توجه داشت که هیچ گاه نباید سرعت انتشار را جانشین صحت و درستی خبر کرد؛ زیرا دروغ پراکنی، در نهایت به ضرر کمپانی خبری خواهد بود و اعتماد مخاطبان را به رسانه کاهش خواهد داد.

گفتند باید حق طلب هم باشی!

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله در حدیثی فرموده است: «حق را بگو و در راه خدا از ملامت هیچ ملامت گری نهراس». ویژگی حق محوری، حق طلبی و حق گویی، از مهم ترین ویژگی های یک خبرنگار موفق و خداترس است. در مقابل، البته گاه بوده اند کسانی که همین  قلم را ابزاری برای تفرقه افکنی و سایر مطامع کرده اند.

*از سیاسی نویسها تا ورزشی

 کریم ویسی درباره خبرنگاران می نویسد: اگر قدم به درون دنیای خبرنگاران بگذاری،خرده فرهنگ این قشر را سرشار از نازک اندیشی، جزیی نگری و البته همواره با چاشنی ظنز می بینی. مثلا بین خبرنگارها مرسوم است که سیاسی نویسها را بچه های تخریب چی بنامند. چون نوشتن از سیاست انگار همچون ورود به میدان مین است. اگر خبرنگار باشی و از سیاست بنویسی، هیچ دور از نظر نیست که بی هوا پایت برود روی یک مین!
دسته دیگر را بیشتر از روی ظاهرشان می توانی بشناسی، با موهای پریشان، لیوانی چای که مدام به دست دارند و گاه شاید سیگاری بر لب در فکر سوژه های اجتماعی! آسیبها و مشکلات جامعه بیشتر از بر این دسته تاثیر می گذارد و شاید آن موی پریشان بازتابی از پریشانی های اجتماع باشد.
بخش دیگری از خبرنگارها که عموما خوش پوش تر از بقیه اند و با لباس های اتو کشیده راه می روند، فعالان حوزه اقتصاد و بانک و بیمه هستند. این دسته بیشتر از دیگران به حوزه های اقتصادی و پول نزدیکترند و از آن حیث انگار وضعیت اقتصادی بهتری هم دارند.
حوزه ورزشی نویسی هم که پر است از لباسها و کاپشنهای ورزشی و صد البته با کمی اضافه وزن! انگار تقدیر محتومی است وقتی از ورزش می نویسی، باورهایت تنها در حد نوشته تا تحرک.
ادبی نویسها هم با قیافه روشنفکرنما که اظهار من الشمس هستند. اینان اغلب با عینک و چند جلد کتاب توی محافل پیدا می شوند و گاه پیپی هم به لب دارند!
 
فهرست طولانی مشکلات 

همشهری درباره مشکلات خبرنگاران نوشته است: درحالی‌که خبرنگاران بارها به‌عنوان نماینده اصناف و قشر‌های مختلف پیگیر مشکلات آنها بوده‌اند، خودشان با فهرست طولانی از مشکلات مواجه هستند که انگار به این زودی‌ها هم قرار نیست حل شود.مثل همه سال‌های گذشته همچنان امنیت شغلی، مهم‌ترین دغدغه خبرنگاران است. به‌دلیل بی‌ثبات بودن رسانه‌ها، خبرنگاران هم وضعیت شغلی نا‌مطمئنی دارند.وقتی بعضی روزنامه‌ها یک سال هم عمر نمی‌کنند، امنیت شغلی خبرنگار معنایی ندارد. در رسانه‌های با ثبات هم تقریبا هیچ تضمینی برای تداوم به کارگیری خبرنگاران وجود ندارد. اگر چه پیش از این مشاور رئیس‌جمهور در امور رسانه تأکید کرده بود که امنیت شغلی خبرنگاران از اولویت‌های دولت یازدهم است و وعده تحقق بیمه تکمیلی برای خبرنگاران را داده بود اما این موضوع همچنان مشکل حل نشده بسیاری از اصحاب رسانه است.با وجود تلاش‌های چند ساله خبرنگاران، هنوز اجرای قانون سخت و زیان‌آور بودن حرفه روزنامه‌نگاری‌، با دشواری‌هایی روبه‌روست و ماده 76قانون تأمین اجتماعی هم ناقص اجرا می‌شود.هم‌اکنون بسیاری از شعب تأمین اجتماعی به قانون مشاغل سخت و زیان‌آور که بر‌اساس آن هر سال فعالیت معادل 1/5سال محاسبه می‌شود، توجه نمی‌کنند.
بازنشستگی ۲۰ ساله خبرنگاران تقریبا روی زمین مانده است. برخی از خبرنگاران با ۲۰یا ۲۵ سال سابقه بیمه، با این توجیه که در لیست بیمه‌ای رسانه آنها به تأمین اجتماعی عنوان «کارمند» برای‌شان درج شده است، امکان بازنشستگی در این مدت را ندارند. این در حالی است که آنها تمام زمان خدمت‌شان را به‌عنوان خبرنگار، دبیر، سردبیر و... طی کرده‌اند اما صرفا کارگزینی رسانه مربوطه در لیست ارسالی به تأمین اجتماعی عنوان کارمند را برای آنها درج و ثبت کرده است.

دستمزد پایین 
 حقوق‌های پایین که معمولا با تأخیر‌های چند روزه تا گاهی چند ماهه پرداخت می‌شوند، مشکل بعدی و البته قدیمی خبرنگاران است. کم نیستند خبرنگارانی که بدون هیچ‌گونه قراردادی مشغول به فعالیت هستند و حقوق‌های دریافتی آنها از حداقل‌های اعلامی وزارت کار نیز پایین‌تر است. بسیاری از خبرنگاران ایران به همین دلیل همزمان در چند حوزه متفاوت فعالیت دارند و با وجود اینکه این کار نقطه‌ضعف شغل‌شان محسوب می‌شود، ناگزیر هستند آن را انجام دهند چون به درآمد نیاز دارند.به همه اینها این را هم اضافه کنید که در بسیاری از رسانه‌ها تقریبا از ارتقای شغلی خبری نیست و یک خبرنگار ناچار است سال‌ها با حقوقی که تقریبا تغییر قابل توجهی نکرده در یک سمت کار کند. درجه‌بندی خبرنگاران در ایران تقریبا یک موضوع فراموش شده است.واقعیت این است که در کشور ما خبرنگاران به سختی استخدام می‌شوند، حقوق کمی می‌گیرند و به آسانی اخراج می‌شوند.

ورود غیرحرفه‌ای‌ها

در گذشته‌های نه چندان دور بیشتر نیروهای یک رسانه از خبرنگار تا سردبیر از شایسته‌ترین و برگزیده‌ترین‌ها بودند اما در سال‌های اخیر دروازه ورود به عالم رسانه بیش از همیشه باز شده است.تعداد زیادی از افراد فاقد تحصیلات یا دارای تجربه مرتبط به‌عنوان خبرنگار در رسانه‌ها مشغول به‌کار شده‌اند. مدیران و سردبیران برخی رسانه‌ها نیز افراد سیاسی بوده‌اند.با ورود مدیران سیاسی به رسانه‌ها و قشون‌کشی اطرافیان آنها به مطبوعات عرصه برای روزنامه‌نگاران و خبرنگاران حرفه‌ای سخت‌تر از همیشه شده است.درحالی‌که در بسیاری از رشته‌ها اصولا اجازه کار به افرادی غیرمرتبط با شغل مربوط را نمی‌دهند، ورود افرادی که از جنس رسانه و از اهالی مطبوعات نیستند تقریبا به یک رویه جاری تبدیل شده است. به فهرست طولانی مشکلات خبرنگاران در ایران باید سر و کله زدن با روابط عمومی‌هایی که حاضر به انتشار اطلاعات نهاد‌شان نیستند را اضافه کرد.
17مرداد سال آینده هم خواهد رسید و احتمالا آن روز هم می‌توان همین گزارش را بدون هیچ تغییری منتشر کرد؛ تا آن زمان خبرنگاران بارها بیمه کارگران ساختمانی را دنبال می‌کنند، برای مسکن مهر از مسئولان سؤال خواهند پرسید، پیگیری پرونده استخدام معلمان را از یاد نمی‌برند، برای دفاع از حقوق معلولان چندین مطلب خواهند نوشت، مشکلات بازنشستگان را گزارش خواهد کرد و... بی‌آنکه کسی از مشکلات آنها بنویسد و اصلا خبرنگاری شاید همین!‌

دشواری‌های بیمه خبرنگاری 

معاون مطبوعاتی وزیر ارشاد چندی قبل در پاسخ به خبرنگاری درباره بیمه شدن خبرنگاران نیمه‌وقت با اعلام اینکه هزینه بیمه توسط این وزارتخانه به رسانه‌ها پرداخت می‌شود به این خبرنگاران توصیه کرد از رسانه‌ای که بیشتر با او کار می‌کنند تقاضا کنند آنان را بیمه کند. حسین انتظامی همچنین درخواست کارت حرفه‌ای روزنامه‌نگاری از طریق سایت سمان را راهکار دوم دانست و اعلام کرد اگر امتیاز خبرنگاری افزون بر ٣٠ از ١٢٠ باشد بیمه به آن تعلق می‌گیرد. به‌گفته وی اگر امتیاز این افراد کمتر از ٣٠ شود به‌عنوان خبرنگار آماتور در صندوق اعتباری هنر بیمه می‌شوند.اگر چه تلاش‌هایی شده است اما با وجود این‌، تعداد زیادی از خبرنگاران امکان استفاده از این شرایط را ندارند.
 
در طول سال فقط یک روز خبرنگار به مسائل و مشکلات خود می پردازد و آنهم در هفده مرداد است که درد و دلهای خود را با مسئولان و مردم در میان می گذارند، کاش گوش شنوایی باشد

منبع: ایران خبر