"قاطعیت در تصمیم گیری" شاخصه مدیریت علوی / مدیر علوی جوانب را میسنجد و قاطعانه اقدام می کند

سیدحسین علوی، فعال فرهنگی _ سیاسی استان، در یادداشتی اختصاصی به گلستان24، به موضوع «مدریت علوی» و مباحث مربوط به آن پرداخته است:

قسمت ششم:

قاطعیت در تصمیم گیری

«جامعه علوی نیاز به مدیرانی دلیر و قاطع دارد که در اخذ تصمیم با توکل بر نیروی بیکران الهی، ذره‌ای هراس و تردید به دل راه ندهند.

 توجه اندیشمندان و بزرگان علم مدیریت کشور و مدیران اجرایی را به این فرمایشات فوق العاده امام علی (ع) در ۱۴۰۰ سال قبل جلب مینمایم، و این نکته را متذکر میشوم اگر واژه دکترین بمعنی نقش وسیع اختیار وفکر و قدرت انسان در مسیر کشف قوانین و علوم و برنامه ریزی کردن و اجراکردن آن قوانین و علوم باشد،  با این فراوانی کمی و کیفی دکترین های علمی و فقهی ارزشمند بجامانده از اهل بیت (ع) و سایربزرگان دینی و ملی به عنوان الگوهای مدیریتی، هیچ نیازی به تئوری پردازان غربی و شرقی نداریم  واین مبانی دینی، به عنوان یک نظریه جدید علمی و کاربردی با موفقیت قابل اجرا است و با پرداختن به همین سخنان گهربار، پیشرفت سریع، شامل همه بخشهای در حال رشد ما خواهد شد. پیشرفت در تفکر مدیران علوی، بمعنی حل شدن در هاضمه‌ی استکبار جهانی نیست و حفظ عزّت و هویت ملی، جز با پیشرفت همه‌جانبه و درونزا دست‌یافتنی نیست و این در نهضت ترجمه حاصل نخواهد شد و ما  هم در نظریه های مبنایی تولید شده و هم در تولید نظریه های اساسی جدید بی نیاز از غرب و شرق هستیم.

و اما بعد:امام در مورد قاطعیت در تصمیم گیری می‌فرماید : «قاطعیت در تصمیم‌گیری ، نتیجه دوراندیشی است »(غرر الحکم و دررالکلم – ص (۱۲۱)

امام علی (علیه السلام) در تصمیم گیری بعد از کسب یقین می فرماید: «علم خود را به جهل، و یقین خویش را به شک تبدیل نکنید. وقتی که دانستید عمل کنید و زمانی که یقین پیدا کردید اقدام نمایید. » (نهج البلاغه ، حکمت ۲۷۴)

و همچنین میفرماید: «در کارها فکر کن، به محکم کاری دست خواهی یافت . پس هنگامی که امور برایت روشن شد، تصمیم بگیر .» و همچنین: «اندازه بگیر سپس قطع کن، فکر کن و سپس سخن بگو، واضح کن و سپس عمل کن. » (الحیاة، ج ۱، ص ۳۴۱)

جامعه علوی نیاز به مدیرانی دلیر و قاطع دارد که در اخذ تصمیم با توکل بر نیروی بیکران الهی، ذره‌ای هراس و تردید به دل راه ندهند، مدیر با این خصوصیت ، با برداشتن مشکلات از سر راه ، کاروان سازمان را هر چه سریعتر به سر منزل مقصود می‌رساند،  لذا امام زمانی که، مالک اشتر را به عنوان فرمانروای سرزمین مصر انتخاب نمودند او را چنین معرفی می‌کند : «همانا مالک ، در برندگی و قاطعیت، چون شمشیری از شمشیرهای خداوند است که تیزی آن کند نمی‌شود و به هر جا که فرود آید ، ضربت آن بی اثر نیست» نهج البلاغه – نامه ۳۸

در مدیریت علوی قاطعیت به معنای فیصله دادن به امور و حل مشکلات بوده  و یا تصمیمی کارساز و کامل و ابراز تصمیم قاطع و بدور از شک و تردید، که البته این امر با سختگیری تفاوت دارد، لذا امیرالمؤمنین (علیه السلام) در این خصوص می فرماید: فشار و سختگیری پستی است. » (غرر الحکم و دررالکلم، ص ۴۷۹)

در تفکر مدیریت علوی، براى تصمیم گیرى مؤثر و موفقیت آمیز، قاطعیت و ثبات در تصمیم گیرى، امری است ضروری. مدیر علوی جوانب کار را با دقت میسنجد، بطوری که تردیدى وجود نخواهد داشت، سپس اقدام قاطع خواهد نمود و این تفکر جلوی خسارت تعلل و تاخیر اقدام دیرکرد و یا اقدام عجولانه  و استبداد رای را در اخذ تصمیم و انجام کار خواهد گرفت.

امام على (ع ) قاطعیت در تصمیم را از ویژگیهای پیامبران دانسته و مى فرماید: خداوند سبحان، پیامبران و فرستاده هاى خود را در تصمیم هایشان قدرتمند و قاطع قرار داد »(نهج البلاغه ، خطبه ۱۹۲)

توجه و دقت در روش تصمیم گیرى هاى امام على (ع ) نشان از آن دارد که، حضرت  با در نظر گرفتن همه جوانب و دقت در زوایاى مختلف مسائله ، تصمیم منطقى و درستى در مورد آن اتخاذ می نمود و با در نظر گرفتن عواقب و پیامدهاى احتمالى آن، تصمیم گیرى مى کرد، با قاطعیت کامل آن را به صحنه عمل مى کشاند و در اجراى تصمیم سستى و تعلل را مجاز نمى شمرد.

نمونه از تصمیم گیری قاطعانه حضرت در مسائله تصفیه کارگزاران فاسد گذشته و برکنارى آنان از منصب هایشان است. وقتى که عثمان به قتل رسید و مردم با امام على (ع ) بیعت کردند، تشخیص حضرت آن بود که سالم سازى منصب هاى حکومتى از اهم کارهایى است که بایستى انجام پذیرد. بنابراین، تصمیم گرفت که کارگزاران فاسد و نالایقى مثل معاویه ، عبدالله بن عامر و... را از کار برکنار نماید.این تصمیم ممکن بود که باعث ناآرامى گردد، ولى افراد ناصالح و فاسد را عزل کرد.

عده ای چون مغیرة بن شعبه و ابن عباس که از آگاهان به اوضاع سیاسى بودند از حضرت خواستند که کارگزاران عثمان را در جاى خود ابقا کند و معاویه را در کار خود بگمارد، امام (ع ) وقتى سخنان اینان را شنید، بر اجراى تصمیم قاطع خویش تاکید نمود و فرمود: «به خدا قسم اگر ساعتى از روز باشد، در اجراى نظرم تلاش به خرج مى دهم؛ نه آنان را که گفتى والى مى کنم و نه امثال آنان را به ولایت مى گمارم» .

در نهایت: مدیران علوی در مدیریت سازمانها و نهادها در اتخاذ تصمیم و اجراى قاطعانه آن:

- سیره مدیریتی علوی را مطالعه و الگوبرداری میکنند (بی نیاز از سیره متفکرین غرب و شرق)

-مشکل را بدرستی تشخیص می دهند و برای آن  با مشورت راه حلهایی در نظر میگیرند

- با توکل بر نیروی بیکران الهی نسبت به اخذ تصمیم اقدام مینمایند

- تردید نمى کنند؛

-توانایى اتخاذ تصمیمى مناسب،منطقی و قاطع و نیز اعمال تصمیم را دارند،

-فرصتها را از دست نمی دهند.

-جوانب کار و عواقب آنرا (آینده نگری) میسنجند

-در اجرا سستی و تعلل ندارند

- جلوی سرایت تردید و ابهام را در سازمان مى گیرند؛

به همین سبب کارها در زمان مناسب خود، انجام خواهد شد و سازمان در رسیدن به اهداف پیش بینى شده موفق خواهد شد.