آب‌های نامتعارف گره‌گشای مشکل کم‌آبی گلستان

به گزارش گلستان ۲۴؛ به نقل از ایرنا، یکی از مهم‌ترین عوامل توسعه پایدار، دسترسی به منابع پایدار آب است تا از این طریق مسیر اجرای طرح های در دست اقدام بخش های گوناگون کوتاه و رسیدن به آن آسان تر شود.

فارغ از بارش‌های مطلوب چند ماهه اخیر، تهدید خشکسالی دغدغه اصلی سال های اخیر مدیران استان گلستان است که با اتخاد راهبرد افزایش بهره وری به ازای آب مصرفی تلاش می کنند از این شرایط دشوار عبور کنند.

در این راهبرد، تمامی فعالیت های توسعه ای استان از قبیل گسترش واحدهای صنعتی کشاورزی بر مبنای تامین منابع آبی دنبال می شود تا اجرای طرح ها به واسطه کمبود آب متوقف نشده و یا با کاهش فعالیت و تولید مواجه نگردد.

قرارگیری بخش های وسیعی از گلستان در منطقه خشک و نیمه خشک، مهاجرت و رشد جمعیت و نیاز به تامین امنیت غذایی، استقرار صنایع آب‌بر در مناطق کم آب استان، خشکسالی‌های مکرر، کاهش ذخایر برف ارتفاعات، بهره‌برداری بیش از حد از منابع آب زیرزمینی و مدیریت غیر سیستمی منابع آب، از جمله محدودیت ها و آسیب های مرتبط با بخش آب گلستان است که اگر برای آن فکری نشود، نتیجه ای جز تداوم روزهای کم‌آب این استان شمالی نخواهد داشت.

معاون حفاظت و بهره‌برداری آب منطقه‌ای گلستان در خصوص بهره گیری از آب های نا متعارف برای حل مشکل کم آبی این استان گفت: پس از بهره‌برداری از سدهای در حال ساخت، امکان توسعه منابع جدید آب وجود ندارد و برای تامین آب استان باید به سراغ منابع نامتعارف از قبیل پساب‌ها، زه آب‌ها و آب دریا برویم.

حسین دهقان اظهار داشت: با توجه به بهره‌برداری از چهار تصفیه‌خانه فاضلاب بندرگز، بندرترکمن، کردکوی و بخشی از تصفیه‌خانه گرگان با مجموع حجم پساب تولیدی حدود ۴۴۰ لیتر در ثانیه، ضرورت دارد برای کمک به جبران بخشی از افت سطح آب زیرزمینی، تامین نیاز بخش صنعت و رفع مشکل کمبود آب شرب استان استفاده از پساب تصفیه‌خانه‌های شهری استان مطالعه و اجرا شوند.

سرپرست شرکت آب منطقه ای گلستان در خصوص یکی از فرصت های استان در حوزه آب های غیرمتعارف اظهارداشت : گمیشان و آق قلا پیرامون حوضه گرگانرود قرار دارند و بخشی از زهکش های استان از این شهرستان ها عبور می کند که هرچند این آب عبوری کیفیتی نامناسب دارند اما منبع بزرگ آبی است که باید بدانیم چطور می تواند از آن و همچنین آب دریا استفاده کرد.

سیدمحسن حسینی اظهار داشت: یکی از موارد قابل بهره برداری از آب زهکش ها و دریا، کاشت درختان و گیاهان شورزی است که با توجه به وجود ۱۴ گونه از این درختان صنعتی و وجود اراضی فراوان در مناطق شمالی گلستان، ترویج آن می تواند موجب ایجاد تحول اقتصادی و افزایش درآمد مجاوران این زمین ها شود.

وی گفت: منابع آلوده کننده بالقوه زیادی در گلستان وجود دارد که در صورت مدیریت نشدن آن ها، منابع آب در معرض الودگی قرار می گیرند.

۴۰۰ هزار راس دام سنگین و ۱ میلیون و ۶۰۰ هزار راس دام سبک و ۸ میلیون قطعه ظرفیت پرورش مرغ و ماکیان از منابع بالقوه آلوده کننده منابع آبی گلستان هستند.

جمعیت ۱.۸ میلیون نفری گلستان سالانه  حدود ۱۶۰ میلیون متر مکعب فاضلاب و ۳۲۰ هزار تن زباله تولید می کنند همچنین صنایع گلستان سالیانه ۳۵ میلیون متر مکعب آب مصرف می کنند که به طور تقریبی همه این آب به فاضلاب تبدیل می شود.

در بخش کشاورزی و پرورش ماهی استان نیز سالیانه ۲۰۰ هزار تن کود و ۲ هزار تن سموم مصرف می شود که بخش زیادی از آن وارد منابع آبی استان می شود.

سرپرست شرکت آب منطقه ای گلستان در خصوص وضعیت تامین آب نواحی صنعتی استان اظهار داشت: رویکرد تاسیس صنایع بزرگ و احداث شهرک های صنعتی استان به منطقه غرب و شمال غربی استان تمایل دارد در حالی که در این منطقه به‌دلیل وجود آب‌خوان‌های فقیر و شور، امکان تامین آب مطمئن زیرزمینی وجود ندارد.

گلستان بر خلاف ظاهر سبز خود در مناطق جنوبی به شدت با مقوله خشکسالی عجین است و مناطق شمالی این استان همواره کم آبی را در بخش‌های مختلف صنعت، کشاورزی و خانگی و شرب تجربه می کنند.

سرمایه‌گذاری برای بهره‌مندی از ظرفیت آب‌های نامتعارف نظیر پساب‌های تصفیه‎خانه‌ها و زه‌آب‌های ناشی از هزاران کیلومتر زهکش در شمال و شمال غربی استان از جمله راهکارهایی است که اجرای آن علاوه بر حفظ محیط زیست می تواند بخشی از دغدغه های کم آبی در بخش های کشاورزی و صنعت استان را برطرف کند.

استفاده از روش های نوین آبیاری و افزایش بهره وری از حداقل منابع آبی موجود در کنار روی آوردن به منابع آبی جدید نیز می تواند در رفع دغدغه های آبی گلستان موثر باشد.