آموزش، گمشده امروز شوراهای شهر و روستا در گلستان

در حالی که به لزوم وجود شوراها در قانون اساسی تصریح شده بود و همواره این موضوع مورد توجه ویژه بنیانگذار انقلاب اسلامی ایران قرار داشت اما به دلایلی این موضوع بعد از پیروزی انقلاب اسلامی قابلیت اجرایی پیدا نکرد تا اینکه در سال 1377 انتخابات شورای شهر و روستا در کشور برگزار شد و 9 اردیبهشت سال 1378 این نهاد مردمی فعالیت گسترده خود را در سطح شهر و روستا آغاز کرد.

به گزارش گلستان24، اکنون چهار دوره از آغاز به کار شوراهای شهر و روستا در کشور می‎گذرد، یکی از مهمترین دلایل تشکیل شوراها پیشبرد برنامه‎های اجتماعی، اقتصادی، عمرانی، فرهنگی و بهداشتی است اما به راستی شوراها تا چه میزان در پیشبرد توسعه و آبادانی موفق عمل کرده‎اند؟

عضو سابق شورای اسلامی شهر گرگان در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در گرگان شوراها را نماد و تبلور جمهوری اسلامی عنوان کرد و گفت: شوراها، نمود حکومت عینی مردم و حلقه اتصال بین حکومت و مردم هستند و مهمترین هدف از تشکیل شوراها بهره‎گیری از خرد جمعی و مشارکت مردمی در نحوه اداره امور شهر و روستاها است.

عبدالرضا چراغعلی اظهار کرد: در چهار دوره‌ای که شوراها فعالیت خود را آغاز کردند این نهاد مردمی برای پیشبرد اهداف با فراز و نشیب‌هایی مواجه بود  و یکی از مهمترین مشکلات موجود، عدم همکاری سایر اداره‌ها و دستگاه‌ها با نمایندگان پارلمان محلی است که متأسفانه در بعضی از موارد تنزل شوراهای شهر و شهرداری را شاهد هستیم.

وی تصریح کرد: طبق مصوبه قانون اساسی، شوراها از جایگاه ویژه‌ای برخوردار هستند و می‌توانند مشاوران خوبی برای دستگاه‌های اجرایی محسوب شوند در واقع دستگاه‌های اجرایی باید از این ظرفیت استفاده کنند.

عضو سابق شورای اسلامی شهر گرگان با بیان اینکه در سال‎های اخیر شوراها کمی از رسالت خود فاصله گرفته‎اند، اضافه کرد: این فاصله موجب می‌شود هدف از ایجاد شورا که توسعه و آبادانی شهر و روستاست به حاشیه رود بنابراین برای ایجاد ارتباط و کم کردن فاصله شوراها از رسالت اصلی خود باید از ابزارهایی چون آموزش استفاده کرد، اگر آموزش به تناسب جایگاه شهردار و شورا تعریف شود خیلی از مسائل حل خواهد شد در واقع با آموزش و تبیین جایگاه‎ها، قانون به صراحت از شورا خواسته چه وظایفی را انجام دهند.

چراغعلی خاطرنشان کرد: بهره‎گیری از کارشناسان مطلع و حضور فرهیختگان در دایره جلسات شورا نقش بسزایی در ارتقا و توانمندی شوراها ایفا می‎کند از سویی دیگر اصلاح ساختار و آیین‎نامه اجرایی انتخابات اعضای شورا می‎تواند در ارتقای سطح کیفی اعضای شورا و راندمان دوره کاری تأثیر بسزایی بگذارد.

شوراها به معنای واقعی وظایف خود را انجام نمی‎دهند

از آنجایی که شوراهای شهر و روستا برخاسته از مردم و از لایه‎های جامعه هستند به طور طبیعی این نهاد مردمی اشرافیت بیشتری به معضلات و مشکلات شهر و روستا نسبت به بخش دولتی خواهند داشت از این رو یکی از نقاط قوت شوراها همین مردمی بودن آن است اما این مردمی بودن تا چه اندازه تنگناهای موجود را رفع کرده است؟

عضو شورای اسلامی شهر علی‎آبادکتول در دوره چهارم در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در گرگان گفت: گرچه اعضای شورای شهر و روستا از مسائل و تنگناهای موجود آگاهی دارند اما شوراها نیز باید نسبت به وظایف و اختیارات خود آگاهی کامل داشته باشند تا از این ظرفیت برای تحقق اهداف خود استفاده کنند.

«ابوالفضل پاکدامن» اظهار کرد: شوراها نمایندگان مردمی هستند که به طور دائم با آنها در ارتباط هستند بنابراین می‎توانند مشکلات را رصد و در چارچوب قانون برای رفع آن تلاش کنند اما شوراها به معنای واقعی وظایف خود را انجام نمی‌دهند و یکی از دلایل آن است که شوراها بیشتر تبدیل به سپری برای بخش دولتی شده‌اند در حالی که سیستم شوراها تشکیل شده است اما قانون شوراها پویا نیست به طور مثال در ماده 71 قانون شوراها 34 بند به عنوان اختیارات شوراها وجود دارد اما جز چند مورد که مربوط به شهرداری‎ها است هیچ‌گونه ضمانت اجرایی ندارد.

وی خاطرنشان کرد: تا زمانی که نظام مدیریت یکپارچه شهری تدوین نشود در خدمات‌رسانی دچار مشکل خواهیم بود و هماهنگی در سطح شهرها را نمی‌توان احساس کرد چرا که هر دستگاهی به صورت جزیره‌ای کار خود را انجام می‌دهد.

پاکدامن یکی از مشکلات گریبانگیر شوراها را عدم آموزش لازم عنوان کرد و گفت: متأسفانه در انتخابات شوراها، بعضی از افراد که به عنوان نمایندگان مردم انتخاب می‌شوند بدون هیچ‌گونه آموزش و اطلاع از قوانین شهری، شورایی و اطلاعات مدیریتی وارد شورا می‌شوند مطلع نبودن از وظایف و اختیارات شوراها، توسعه و آبادانی شهر و روستا را با مشکل مواجه خواهد کرد.

در سال‌های اخیر توجه به مسائل حاشیه‌ای موجب شده تا شوراهای شهر و روستا از کارکرد اصلی خود دور شوند دوره چهارم شوراهای اسلامی در استان نیز با حواشی و به گفته بعضی از کارشناسان مدیریت شهری با تزلزل همراه بود استعفا و عزل تعداد قابل توجهی از شهرداران استان در این برهه گواه بر این موضوع است در این میان شاید مهمترین مشکل به تعامل ناکافی بین شهرداران و اعضای شورا و مطلع نبودن آنها از وظایف و اختیارات باز گردد.

اعضای شورا به نوعی نمایندگان پارلمان محلی محسوب می‌شوند از این‌رو نباید این نکته را به فراموشی بسپارند که آنها با رأی مردم و برای مردم امروز در این جایگاه هستند به طور قطع منافع مردم باید در اولویت کار آنها قرار داشته باشد.

===============

گزارش از فهیمه اجاق‎لو

منبع: فارس