کدام جشنواره فجر رکوردار نمایش فیلم‌هایی با موضوع «خیانت» است؟

به گزارش گلستان24،​​ جشنواره فیلم فجر همواره یکی از مهمترین جشن‌‌های سینمایی ایران محسوب می‌شود، جشنی که سینماگران کشور تمام تلاش و توان خود را برای ساخت و تولید اثری در خور توجه مخاطبان جامعه ایرانی در این جشن انجام می‌دهند تا بتوانند سیمرغ های بیشتری از این جشنواره بر دوش آنها بنشیند و یا حداقل یکی از آنها را با خود به خانه ببرند.

در دوره‌های مختلف برگزاری جشنواره فیلم فجر، یکی از موضوعات مهمی که همواره به عنوان یکی از دغدغه برخی از فیلمسازان کشور، دست مایه ساخت فیلم‌های مختلف شده بود، پرداختن به موضوع خیانت و نمایش روابط جنسی نامتعارف در جامعه ایرانی بوده است که با ایجاد عشق‌های مثلثی، کار خود را تا جایی پیش می‌برند که جامعه ایرانی به این امر سخیف برچسب می‌خورد. این امر در حالی اتفاق می‌افتد که در عصر امروز خانواده ها زیر هجوم شدید فیلمهای خیانت بار و غیرت سوز شبکه‌های ماهواره ای ترکیه‌ای و غیرترکیه‌ای نیز قرار دارند و آثار منفی آنها در جامعه دیده می‌شود.در این گزارش سعی می‌کنیم تا با بررسی چند دوره آخر جشنواره فیلم فجر و فیلمهای برگزیده آنها، تعداد فیلمهایی که به موضوع رابطه جنسی نامتعارف، مثلث عشقی وخیانت پرداختند مورد بازخوانی قرار دهیم.

آغاز «خیانت» در جشنواره فیلم فجر

آغاز پرداخت و نمایش فیلمهای سینمایی با داستان خیانت در روابط زناشویی را می‌توان در دوره سی‌ام جشنواره فیلم فجر دانست که فیلمهای بسیاری توسط فیلمسازان تولید و با این موضوع به جشنواره راه پیدا کرده بودند؛ حتی قبل از آغاز جشنواه ‌سی ام نیز موجی از اعتراض‌ها به ساخت و نمایش این فیلم‌ها در جشنواره‌ای راه افتاد که به نام فجر انقلاب اسلامی مزین شده است؛ جشنواره‌ای که از نامش هم پیداست باید با موضوعات انقلاب اسلامی و دفاع مقدس مرتبط باشد نه اینکه موضوعات مبتذل در آن نمایش داده شود.در جشنواره سی‌ام فیلم فجر که اوج ساخت و نمایش فیلمهای غیراخلاقی و مبتذل در آن به اوج خود رسیده بود، شاهد نمایش فیلم‌های «برف روی کاج‌ها» به کارگردانی پیمان معادی، «پل چوبی» ساخته مهدی کرم‌پور، «زندگی خصوصی» حسین فرحبخش و «من همسرش هستم» مصطفی شایسته در کاخ جشنواره بودیم.

«برف روی کاج‌ها» فیلمی به کارگردانی و نویسندگی پیمان معادی و تهیه‌کنندگی جمال ساداتیان بود که در سال ۱۳۹۰ ساخته شد که قصه رویا و علی زوجی جوانی را روایت می کند که در زندگی مشترکشان به بن بست رسیده اند. رویا یک مدرس پیانو است که شاگردان زیادی دارد، اما هنگامی که یکی از شاگردان او غیبت می‌کند و او پیگیر دلیل غیبت او می‌شود، متوجه می شود که وی با همسرش رابطه ای مخفیانه دارد. پس از این اتفاق رویا که حال و روز خوشی ندارد، بطور اتفاقی با برادر یکی از همسایه هایش به نام نریمان آشنا می شود و رفته رفته این دو به یکدیگر علاقه مند می شوند اما...

«پل چوبی» فیلمی به کارگردانی مهدی کرم‌پور بود که در سال ۱۳۹۰ ساخته شده ‌است. در داستان فیلم آمده است که امیر (بهرام رادان) و شیرین (مهناز افشار) زوج جوانی هستند که در پی ایجاد یک زندگی بهتر، قصد مهاجرت به خارج از کشور را دارند. امیر که یک معمار هست، با مشکلات عدیده ای مالی برای خروج از کشور مواجه هست به همین جهت به توصیه یکی از دوستان، تصمیم می‌گیرد تا شیرین را به همراه یک آدم پر نفوذ به نام صبوحی (مهران مدیری) به خارج از کشور بفرستد تا در آنجا مقدمات مهاجرت را فراهم کند. اما پس از اینکه امیر، شیرین را به خارج از کشور می فرستد، ناگهان سر و کله عشق قدیمی اش نازلی (هدیه تهرانی) پیدا می شود. نازلی هم اکنون به یک خبرنگار هلندی که در جریان اتفاقات سال 88 دستگیر شده و هم اکنون در زندان هست، ازدواج کرده و در پی آزادی اوست. در همین حین، تلفنی به امیر زده می شود که حکایت از رابطه صبوحی با شیرین دارد و ... .

«خصوصی» که بعدها به «زندگی خصوصی» تغییر نام داد فیلمی به کارگردانی محمدحسین فرح‌بخش و تهیه‌کنندگی عبدالله علیخانی ساخته سال ۱۳۹۰ است. این فیلم روایت فردی به نام ابراهیم است که در ابتدا فردی تندرو بوده و پس از اخراج از مقام‌های دولتی خود به عنوان اپوزیسیون در روزنامه‌اش آغاز به انتشار مطالب جنجالی می‌کند؛ و شیوه زندگی اش بطور کامل عوض می‌شود.

فیلم بعدی «من همسرش هستم» به تهیه کنندگی و کارگردانی مصطفی شایسته و محصول ۱۳۹۰ بود که داستان زوجی را روایت می‌کند که بعد از دوازده سال زندگی، حالا به نوعی یکنواختی در زندگی رسیده اند. دکتر امیرحسین به همسرش شهلا خیانت و منشیِ خود را صیغه کرده است. شهلا از این موضوع، مطّلع می شود و سعی می کند که با برانگیختن حسادتِ وی، او را از این کار بازدارد. شهلا در حادثه ای به خواستگار اولش برخورد و یادِ عشق قدیمی را زنده می کند و تصمیم می گیرد که این راه را تا آخر خط، طی کند اما...

 ورود انصار حزب‌الله و تحریم فیلم‌های خیانت آمیز

این ها بخشی از فیلمها با موضوع خیانت بودند که توانستند به جشنواره فیلم فجر راه پیدا کنند اما با انتخاب این فیلمها و نمایش آنها در کاخ جشنواره، جشنواره سی‌ام فیلم فجر خالی از اتفاقات و حاشیه‌های رسانه‌ای نبود؛ تا جایی که فیلم سینمایی «زندگی خصوصی» پس از ۶ روز اکران به دلیل مخالفت انصار حزب‌الله و تجمع مقابل وزارت ارشاد در آن زمان این فیلم یکیاره توقیف شد و از ادامه اکران جا ماند. اما پس از مدتی علیرضا سجادپور مدیر نظارت و ارزشیابی وقت وزارت ارشاد از اکران محدود این فیلم گفت؛ ولی پس از مدتی شورای صنفی نمایش هم از لغو کلی مجوز این فیلم خبر داد.داستان فیلمهایی با موضوع خیانت به همین جا ختم نشد و فیلم «پل چوبی» مهدی کرم‌پور هم از آن دسته از فیلمهایی بود که در سال ۱۳۹۰ ساخته شده بود اما در سال ۱۳۹۲ در سینماها اکران شد. این فیلم جزو فیلم‌های توقیفی و تحریمی حوزه هنری بود و در نهایت فیلم پس از ۳۰ مورد اصلاحیه و ۹ دقیقه کوتاه شدن توانست پا به اکران عمومی بگذارد.

توقف تولید فیلمهای حاشیه‌دار از جشنواره

این ماجراها باعث شد تا فیلمسازان کشور دست به عصا شده و با دقت بیشتری برای ساخت فیلمهای خود در جشنواره سال آینده تصمیم گیری کنند. نتیجه این کار این شد که در جشنواره سی‌ و یکم و سی‌ودوم هیچ گونه فیلمی با موضوع خیانت حضور نداشته است.در جشنواره سی‌وسوم فیلم فجر هم فیلم‌های «داره صبح میشه» یلدا جبلی و «عصریخبندان» به کارگردانی مصطفی کیایی بود که با ورود به این موضوع اما در قالب بیان مشکلات اقتصادی کلان، دست جشنواره سی‌و سوم را خالی نگذاشتند.«عصر یخبندان» فیلمی به کارگردانی و نویسندگی مصطفی کیایی و تهیه‌کنندگی منصور لشکری قوچانی ساخته سال ۱۳۹۳ بود. داستان این فیلم درباره منیره (مهتاب کرامتی) و بابک (فرهاد اصلانی) زن و شوهری هستند که پس از 12 سال زندگی مشترک و داشتن یک فرزند، روابطشان به سردی کشیده است. منیره که از وضعیت موجود ناخرسند است، برای فرار از شرایط رو به مواد مخدر و رابطه با مردی به نام فرید (بهرام رادان) می آورد. در این وضعیت بابک نیز به زن خودش شک می کند و...

«داره صبح میشه» فیلمی به کارگردانی یلدا جبلی بود که برای اولین بار در بخش هنر و تجربه سی و سومین دوره جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد. این فیلم قصه چهار خانواده با رازهای در هم تنیده‌شان را در یک شب تا صبح روایت می کند، قصه عشق و بحران رابطه، قصه رازهایی که سالها مدفون شده مثل افشای نابارور بودنِ مهری، خیانت استاد به بیتا، دروغ های لیلا و ماجرای دخترش و ... .

داستان خیانت در روابط زناشویی، ارتباطات جنسی نامتعارف و مثلثهای عشقی، همچنان داستان تکراری و مبتذل فیلم‌های ایرانی در سینمای ایران است و  اما روند حضور چنین فیلمهایی در جشنواره سی و چهار متوقف شد و فیلم‌های سینمایی «عادت نمی‌کنیم» به کارگردانی ابراهیم ابراهیمیان، «هفت ماهگی» هاتف علیمردانی، «آب نبات چوبی» حسین فرحبخش و «خشم وهیاهو» هومن سیدی و «نقطه کور» مهدی گلستانه با نوعی نگاه تامل برانگیز و آسیب شناسانه به مقوله حیانت ساخته شدند.

تنها فیلم «هفت ماهگی» هاتف علیمردانی از جمله آثاری است که به دلیل بیش از اندازه بودن بار خیانت آمیز شخصیتها نسبت به هم حواشی خاص خود را در هیأت انتخاب داشته است. در داستان این فیلم آمده است رعنا (باران کوثری) زن بارداری است که به نظر می رسد به دلیل عوارض بارداری رفتار نامتعادلی پیدا کرده و به همسرش (حامد بهداد) نیز شک دارد. اما به زودی مشخص می شود که شک رعنا به همسرش ربط چندانی به بارداری ندارد و... . این فیلم که از حضور بازیگرانی چون حامد بهداد، باران کوثری، پگاه آهنگرانی، هانیه توسلی و احمد مهرانفر سود می برد نیز داستانی پُرخیانت را محور خود قرار داده بود.

 «نقطه کور» به کارگردانی مهدی گلستانه کارگردان جوان سینمای ایران است. این فیلم که پیشتر «23 روز» نام داشت درباره مردی است که جوشکار زیرآب است و 23 روز از ماه را در عسلویه به سر می برد و فقط 7 روز فرصت دارد نزد همسر خود باشد و همین دوری از همسر است که یک سوء تفاهم بزرگ را برای مرد شکل می دهد.

سومین فیلم «عادت نمی‌کنیم» فیلمی به کارگردانی ابراهیم ابراهیمیان و تهیه‌کنندگی پیمان جعفری محصول سال ۱۳۹۴ بود. داستان فیلم درباره مهتاب (ساره بیات) است که به رفتارهای همسرش احمدرضا (محمدرضا فروتن) شک دارد و احساس می کند که او با یک دختر جوان رابطه دارد. اما با مرگ دختر جوان وضعیت پیچیده‌تر می شود و...

فیلم چهارم «خشم و هیاهو» فیلمی به کارگردانی و نویسندگی هومن سیدی و تهیه‌کنندگی سعید سعدی ساخته سال ۱۳۹۴ بود. داستان این فیلم درباره خسرو (نوید محمدزاده) خواننده مشهوری است که رابطه ای پنهانی را با حنا (طناز طباطبایی) آغاز می‌کند. اما همسر خسرو (رعنا آزادی‌ور) پس از متوجه شدن از این رابطه پنهانی بر اثر یک اتفاق قطع نخاع می شود. همین موضوع سبب می شود تا همسرش، حنا را به عنوان پرستار خصوصی او به منزل بیاورد و... .

پنجمین فیلم هم «آبنبات چوبی» فیلمی به کارگردانی محمدحسین فرحبخش و تهیه‌کنندگی عبدالله علیخانی محصول سال ۱۳۹۴ است. محور فیلم حول دختران فراری است؛ داستان فیلم هم درباره شخصیت مارال است که قصد دارد با دوست پسرش به خارج از کشور برود. خانواده مارال تفکری سنتی دارند و برادرش هم این وسط کلا بالفطره خشن هست. این موضوع باعث می‌شود که مارال وقتش را با دوست خیابانی‌اش سپری کند که او را به پارتی‌های شبانه می برد و ...

ویترین جشنواره سی و چهارم نشان می داد که نگاه سینماگران در مورد این موضوع بشدت آسیب شناسانه است. بر اساس شنیده های خبرنگار مشرق در دوره سی و پنجم جشنواره فیلم «فجر» تقریبا با مضمون خیانت به صورت قطعی فیلمی در جشنواره نمایش داده نمی شودو یکی دو فیلمی که در بسته فیلم های جشنواره وجود دارند با شکلی آسیب شناسانه به این موضوع می پردازند. بر اساس شنیده ها تنها فیلمی که به شکل «سبک سرانه» به این موضوع پرداخته، فیلم «ملی و راه های نرفته » تهمینه میلانی است که  از جشنواره سی و پنجم کنار گذاشته شد. 

این امید در جشنواره سی و پنجم وجود دارد که  آثاری حول محور فجر انقلاب ، با محوریت انقلاب و دفاع مقدس بستر جشنواره را در برگیرد. تا مخاطبان سینمای ایران شاهد تولید فیلمهای ارزشی و دینی باشند.

منبع :مشرق