تفسیر امام حسن عسکری(ع) بحث‌های متعددی درباره سیره نبوی (ص) دارد

به گزارش گلستان ۲۴؛ حجت الاسلام مجتبی تختی پور امام جماعت مسجد فیروزآبادی شهر ری در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص تفسیر منسوب به امام حسن عسکری (ع) گفت: «تفسیر منسوب به امام حسن عسکری (ع)» با نام عربی «التفسیر المنسوب إلی الإمام الحسن العسکری علیه‌السلام» یکی از تفاسیر منسوب به آن امام بزرگوار است که گفته می‌شود توسط برخی یاران آن حضرت به املاء در آمده است. متن این تفسیر تا پایان آیه ۲۸۲ سوره بقره موجود است. این تفسیر با بیان روایاتی راجع به فضائل قرآن و تأویل و آداب قرائت قرآن آغاز شده و با ذکر احادیثی مشتمل بر فضائل اهل‌بیت ادامه یافته است.

وی ادامه داد: بحث‌های متعددی نیز درباره سیره نبوی، به خصوص راجع به مناسبات پیامبر و یهودیان، مطرح شده است. در مجموع، در این تفسیر ۳۷۹ حدیث آمده است. در این تفسیر برخی آیات تأویل شده و بیشتر تأویل‌ها درباره معجزات پیامبر و امامان است.

حجت الاسلام تختی پور با بیان اینکه وثاقت این تفسیر مورد بحث علمای بسیاری است افزود: سلسله سند روایت کتاب نشان می‌دهد که نقل این تفسیر در میان محدّثان و فقهای قم در قرن چهارم و پنجم متداول بوده است. با وجود قدمت این تفسیر، وثاقت آن در بین علمای امامیه از گذشته مورد بحث بوده است. محمد بن علی بن بابویه، معروف به شیخ صدوق (متوفی ۳۸۱)، نخستین عالم امامی است که از این تفسیر مطالب فراوانی در کتب خود نقل کرده، گرچه درباره وثاقت یا عدم اعتبار آن سخنی نگفته است.

امام جماعت مسجد فیروزآبادی شهرری با تاکید بر اینکه نسخه‌های خطی متعددی از این تفسیر موجود است افزود: دوران امامت امام حسن عسکری (ع) همزمان با سه خلیفه عباسی معتضد، مهتدی و معتمد عباسی بوده است. خلفای عباسی ائمه شیعیان را بسیار محدود می‌کردند و در زمان امام حسن عسکری (ع) خفقان زیادی برای شیعیان اعمال می‌شد.

وی ادامه داد: لقب «عسکری» بخاطر جایی که تحت مراقبت نظامی بودند به حضرت دادند. در این محل نظامی و حکومت عباسی حضرت تمام دیدارها و رفت آمدهایشان محدود شده بود و ایشان از آنجایی که زعامت امت را برعهده داشتند به نحوی این مساله را با نمایندگانی مدیریت می‌کردند. باب ارتباط امام با امت کامل قطع نبود و نمایندگانی به صورت مخفی و در قالب پوشش‌های متفاوتی به درب منزل امام رفته و مسائل خود را در خصوص مسائل شرعی مکاتبات، مسائل اجتماعی و دینی به عرض آن حضرت رسانده و پاسخ‌های خود را دریافت می‌کردند.

تختی پور مهمترین مساله در عصر امام حسن عسکری (ع) را ایجاد اولین شبکه سازی ارتباطی با امام دانست و عنوان کرد: امام در خیلی از شهرها از جمله کوفه، بغداد، قم، خراسان، یمن و جرجان و بصره نمایندگانی داشته‌اند و در تاریخ ارتباط امام با شیعیان از طریق نمایندگانشان ذکر شده است که می‌توان این را به عنوان اولین مساله در عصر امام حسن عسکری (ع) دانست. به عنوان مثال ابراهیم ابن عبدو نماینده امام در نیشابور و ابراهیم ابن مهزیار نماینده امام در اهواز بوده‌اند.

مدیر مسئول کانون فرهنگی هنری کانون نور در پایان گفت: آماده سازی شیعیان برای دوران غیبت نیز از مواردی است که در طول دوران امام حسن عسکری (ع) رخ داده است. نحوه تعامل امام با شیعیان بدین نحو گذشت تا شیعیان نسبت به امامت حضرت مهدی (عج) عادت کنند و ارتباط مستقیم با امام نداشته باشند به همین صورت است که یکی از مهمترین نواب امام زمان (عج) به نام عثمان بن سلیم بود که نماینده امام حسن عسکری بوده و اولین نماینده امام زمان (عج) در زمان غیبت صغری بوده است.