نفس تشنه زمین دامن مردم گلستان را گرفت
خشکسالی کم‌سابقه در گلستان به‌عنوان یک استان شمالی که شاید همگان با شنیدن نام آن سرسبزی و طراوت در ذهنشان نقش ببندد، شرایطی را بوجود آورده که در برخی شهرهای آن با تانکر سیار به مردم آبرسانی می‌شود و در بخش کشاورزی نیز اراضی آن رو به خشکی می‌رود.
به گزارش گلستان ۲۴؛ به نقل از ایسنا، گلستان این روزها با گرم شدن هوا و کاهش نزولات جوی با بحران بی‌آبی دسته و پنجه نرم می‌کند. بر اساس آنچه که آب منطقه‌ای گلستان اعلام کرده، کاهش بارش‌ها و افزایش تبخیر و افزایش دما، افت چند متری تراز آب زیرزمینی را به همراه داشته و از آنجایی که ۹۶ درصد آب شرب گلستان از چاه‌ها تأمین می‌شود، تأمین آب شرب مردم با مشکل روبه‌رو شده است.
قطعی طولانی مدت آب در برخی شهرها خصوصاً گرگان مرکز استان، مردم را کلافه کرده و اعتراض آنها را به همراه داشته است. مردم محله‌های کوی عرفان و شریعتی شهر گرگان که از محله‌های کم‌بضاعت این شهر هستند، در طول شبانه‌روز از یک ساعت آب آشامیدنی هم برخوردار نیستند و مسئولان برای آبرسانی به ساکنین این دو محله، از تانکر سیار استفاده می‌کنند.
قطعی آب حتی دامن بیمارستان صیاد شیرازی گرگان که یکی از بیمارستان‌های بزرگ استان محسوب می‌شود و روزانه به بیماران بسیاری خدمت‌رسانی می‌کند را نیز گرفته بود، به‌طوری که طی چندین روز آب بیمارستان قطع شده و با کمک نیروهای سپاه و ارتش با تانکر به آن آبرسانی انجام می‌شد. البته مشکل آب این بیمارستان از طریق اتصال به چاه آب شرب در فاصله یک کیلومتری بیمارستان، برطرف شد.
کشاورزی این استان نیز از خشکسالی آسیب بسیار جدی دیده به‌طوری که از ۵۲۰ هزار هکتار سطح زیر کشت محصولات پاییزه نظیر گندم، جو، کلزا، ذرت و چغندرقند، یک‌سوم به دلیل خشکسالی برداشت نشده است.
هر چند کشاورزان خشکی اوایل امسال را دیدند اما برخی ها بی‌توجه به شرایط کم‌سابقه خشکسالی، اقدام به کشت شالی کرده و همان‌ها امروز با کاهش آبدهی چاه‌هایشان و عدم توانایی تغذیه آبی محصولشان، زانوی غم به بغل گرفته‌اند و جلوی چشمان محصولشان در حال نابود شدن است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای گلستان در خصوص شرایط خشکسالی امسال به ایسنا گفت: از ابتدای سال آبی جاری تا پایان خردادماه، مقدار بارندگی تجمعی متوسط در استان ۳۰۰ میلیمتر که این میزان نسبت به آمار بلندمدت، ۲۹ درصد کاهش داشته است.
سیدمحسن حسینی با اشاره به افت بیش از ۵ متری آب زیرزمینی در سطح استان، بیان کرد: هم‌اکنون در سطح آبخوان‌های عمیق استان افت ۲۴۱ میلیون مترمکعبی را شاهدیم که این کسری معادل کل پتانسیل سدهای استان است. این کسری تأثیر خود را بر چاه‌های آب به ویژه چاه‌های شرب گذاشته است و این چاه‌ها با کاهش شدید دبی روبه‌رو هستند.
وی بیان کرد: گلستان در ۴۵ سال اخیر، ۱۳ سال آن را با خشکسالی پشت سر گذاشته و در واقع می‌توان گفت که خشکسالی با این استان عجین شده است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای گلستان با اشاره به تمایل کشاورزان به کشت‌های پر آب طلب، تصریح کرد: با وجود تمام هشدارهایی که نسبت به کاهش سطح زیر کشت شالی و حتی سایر محصولات داشتیم اما به این موضوع توجه جدی نشد و همین مسئله موجب شد که امروز شاهد خشک شدن محصول در برخی اراضی کشاورزی هستیم.
حسینی با اشاره به مشکلات آب شرب در مرکز استان، گفت: طی چهار سال گذشته تنها ۲۶ میلیارد تومان برای شرب گرگان تخصیص وجود داشته است. رایزنی‌ها و پیگیری‌های متعددی با وزارت نیرو توسط مسئولان و نمایندگان استان، در خردادماه امسال ۶۰ میلیارد تومان برای تأمین شرب گرگان ابلاغ شد.
معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای گلستان هم در خصوص تأمین آب شرب گرگان به ایسنا گفت: برای جبران کاهش افت دبی چاه‌های شرب که به دلیل خشکسالی و استفاده همزمان چاه‌های کشاورزی در استان رخ داده، یکی از راه‌های اضطراری استفاده از چاه‌های عمیق کشاورزی و صنعت بود که تاکنون ۹ حلقه چاه کشاورزی و خدماتی که قابلیت آب شرب آنها به تایید شرکت آبفا رسیده، به خطوط انتقال آب شرب گرگان متصل شده است. با این کار حدود ۱۰۰ لیتر بر ثانیه به ظرفیت تأمین آب شرب شهر گرگان افزوده شده است.
جواد تیموری افزود: ۱۲ حلقه چاه دیگری که امکان اتصال آن به خطوط آب شرب گرگان وجود دارد نیز مورد بررسی کارشناسی قرار گرفت. دبی این چاه‌ها ۱۲۰ لیتر بر ثانیه برآورد می‌شود و در حال حاضر ارزیابی فنی از سوی کارشناسان شرکت آبفا در حال انجام است و ظرف دو سه روز آینده این ۱۲ حلقه چاه نیز به خطوط انتقال شهر گرگان افزوده شود.
وی با بیان اینکه ۳۶ چاه دیگر در مسیر خطوط انتقال شرب گرگان نیز برای اتصال به خطوط شرب در حال بررسی است، گفت: علاوه بر این حفر ۲ حلقه چاه برای تأمین آب شرب نیز پیش‌بینی شده که ظرف دو تا سه روز آینده به خطوط انتقال گرگان افزوده می‌شود و از این طریق نیز حدود ۴۰ لیتر بر ثانیه به ظرفیت آب شرب گرگان افزوده خواهد شد.
معاون حفاظت و بهره‌برداری آب منطقه‌ای گلستان خاطرنشان کرد: در صورت ضرورت بررسی سایر چاه‌هایی که در شعاع مناسبی از خطوط آب شرب گرگان قرار دارند هم در دستور کار قرار می‌گیرد و پس از آنکه ارزیابی فنی و کارشناسی توسط شرکت آبفا انجام شد، از ظرفیت آنها نیز برای کسری آب شرب گرگان استفاده می‌شود. در مجموع این اقدامات بیش از نیمی از کسری شرب گرگان در پیک با استفاده از این چاه‌ها جبران می‌شود.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب گلستان هم در خصوص اقدامات فوری و اضطراری این شرکت برای تأمین آب شرب گرگان به خبرنگاران گفت: با توجه به مصوبه مدیریت بحران گرگان مبنی بر تأمین ۲۰۰ لیتر در ثانیه از محل بخش دولتی و استفاده از ظرفیت بخش خصوصی، از این میزان تاکنون ۸۰ لیتر در ثانیه از ظرفیت بخش خصوصی به منابع تأمین مرکز استان افزوده شد. در هفته آتی نیز نسبت به تأمین مابقی نیاز آبی تا میزان ۲۰۰ لیتر در ثانیه به‌طور فوری و اضطراری، اقدامات مؤثری صورت گرفته است.
بهزاد هرمزی بیان کرد: در حال حاضر شهرستان گرگان در پیک مصرف با ۴۷۰ لیتر بر ثانیه کمبود آب شرب مواجه است و تأمین همین میزان آب استحصالی، تغییر بسیار مثبتی در بالانس شبکه آبرسانی و توزیع آب مرکز استان ایجاد خواهد داشت.
وی، رفع کامل مشکل پایداری آب شرب بیمارستان شهید صیاد شیرازی و تقویت آب شرب شبکه توزیع زون ۷ و حل مشکل ساکنین شهرک رازی و گلشهر ۸ و قلعه حسن را بخشی دیگر از اقدامات مؤثر این شرکت برشمرد.
هرمزی، استفاده از ناوگان آبرسانی سیار به‌صورت شبانه‌روزی در برخی از نقاط مسکونی، اداری، بیمارستان‌ها را از دیگر فعالیت‌های این شرکت عنوان کرد و گفت: خط قرمز ما در آبرسانی حفظ کیفیت است و در همه مراحل حمل و آبرسانی، تولید و بارگیری و مصرف، کنترل‌های بهداشتی لازم انجام می‌گیرد.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب گلستان در ادامه با بیان اینکه گرگان تنها مرکز استانی است که منابع آبی از سد ندارد، اظهار کرد: در استان ۳۵ هزار حلقه چاه آب داریم که ۶۰۰ حلقه چاه آب برای تأمین آب شرب استفاده می‌شود. رودخانه زیارت به‌عنوان تنها رودخانه‌ای که از آن برای تأمین آب شرب گرگان استفاده می‌شود، در حال حاضر شرایط خوبی ندارد.
وی گفت: در کنار بحران تولید آب در استان و خشکسالی، قطعی‌های مکرر برق ما را به‌شدت با مشکل مواجه کرده است.
استاندار گلستان در جمع خبرنگاران در خصوص راهکار حل دائمی مشکل آب شرب گرگان، گفت: در گرگان تقریباً تمامی آب از چاه تأمین می‌شود و زمانی که برق قطع می‌شود، عملاً آب نیز قطع می‌شود. شرایط در نقاط دیگر کشور اینگونه نیست و گرگان به همراه کرمان، تنها مراکز استانی هستند که از سد برای تأمین آب شرب آنها استفاده نمی‌شود. به دنبال این هستیم که از وزارت نیرو این مجوز را کسب کنیم که برق در گرگان به خاطر شرایط کم‌آبی حاکم بر آن، قطع نشود.
هادی حق‌شناس با اشاره به اینکه تا زمانی که سد برای آب شرب گرگان نداشته باشیم، مشکلات کم‌آبی وجود دارد، خاطرنشان کرد: خوشبختانه در بودجه ۱۴۰۰ برای سد شصت کلاته گرگان ردیف در نظر گرفته شده است.
وی خاطرنشان کرد: راهکار اساسی حل مشکل کم‌آبی ایجاد سد، بهینه‌سازی شبکه انتقال آب، شیرین سازی آب دریای خزر است.
استاندار گلستان بیان کرد: تخصیص آب دریای خزر مصوب شده اما هنوز به استان ابلاغ نشده است.
به گفته حق‌شناس، مشکل کم‌آبی گرگان تنها برای امسال نیست و می‌بایست راهکارهای اساسی حل این مشکل از گذشته دنبال می‌شد. ما به دنبال راهکارهای اساسی رفتیم اما تحقق آن زمان‌بر است.
دبیر خانه کشاورز استان گلستان نیز در جمع خبرنگاران با اشاره به مشکلات خشکسالی در بخش کشاورزی، گفت: اولین قربانی کمبود آب و خشکسالی کشاورزان هستند؛ زمانی که با کمبود آب شرب روبه‌رو می‌شوند، به اتصال چاه‌های کشاورزی به بخش شرب هستند اما نمی‌گویند کشاورزی که چاهش را در اختیار شرب قرار داده، محصولش از بین می‌رود.
علی‌قلی ایمانی با تاکید بر اهمیت تولید غذا در کشور، افزود: اگر ما در تأمین غذا به مشکل روبه‌رو شویم، به ما فشار وارد می‌کنند. علت اینکه امروز در بخش مرغ و دام مشکل داریم این است که برای خوراک آنها به واردات وابسته هستیم.
وی خاطرنشان کرد: در تمام دنیا سیل، تگرگ، سرما و خشکسالی داریم اما به خاطر اهمیت کشاورزی در تأمین امنیت غذایی، این بخش موردحمایت دولت‌ها قرار می‌گیرد.
ایمانی، صادرات برخی محصولات مانند هندوانه را با توجه به مصرف آب بالای آن اشتباه دانست و گفت: به ازای هر کیلوگرم هندوانه، ۳۰۰ لیتر آب از کشور خارج می‌کنیم و این اصلاً افتخاری ندارد.
دبیر خانه کشاورز استان گلستان با تاکید بر اینکه با دستور و بخشنامه و توسل به قوه قهریه اتفاقی در حوزه الگوی کشت نخواهد افتاد، تصریح کرد: تا زمانی که به سمت کشت قراردادی نرویم، الگوی کشت محقق نمی‌شود.
زیرساخت‌های فعلی آبی جوابگوی نیاز روزافزون و رشد بی‌رویه جمعیت در گرگان و سایر شهرهای گلستان نیست می‌بایست هر چه زودتر نسبت به حل اساسی این مشکل اقدام شود.
ارسال نظر