برج رادکان نگین معماری دوره صفوی در کردکوی
در شهرستان کردکوی روستاهای متعددی وجود دارد که هر یک از آنها سرشار از ظرفیت‌ها و پتانسیل‌هایی گردشگری هستند که بخش قابل‌توجهی از این ظرفیت‌ها هنوز ناشناخته باقی‌مانده‌اند. یکی از روستاهای این شهرستان رادکان است که در نزدیکی آن برجی قدیمی با همین نام ساخته شده است.
به گزارش گلستان ۲۴؛ در جوار روستای رادکان، برجی وجود دارد که به برج یا میل رادکان شهرت دارد. برج رادکان در ۴ کیلومتری جنوب شرقی روستای رادکان و ۴۲ کیلومتری جنوب شهر کردکوی در منطقه‌ای کوهستانی و جنگلی، بر روی تپه‌ای طبیعی که از جنس خاک و سنگ است واقع‌شده و دارای موقعیت خاص طبیعی و سوق‌الجیشی است.
تمام بدنه این بنا از آجر ساخته‌شده و آجرهای آن از نظر پختگی، رنگ و استحکام مانند آجرهای میراث جهانی گنبد قابوس است. پوشش بنا به‌صورت دوپوسته بوده که پوسته داخلی به‌صورت تخم‌مرغی و پوسته دوم به‌صورت رک بوده و سازه بنا آجری با ملاط گچ است.
ورودی آن در ضلع جنوبی و دارای کتیبه به خط کوفی تزیینی است، هرچند در گذشته‌های دور تخریب‌شده است. در زیر ناحیه پاکار برج، کتیبه‌های زیبایی به خط کوفی و پهلوی با آجر و گچ اجرا شده که نام بانی اثر و شروع کار بنا (۴۰۷ ه. ق) و سال اتمام (۴۱۱ ه. ق) و نام معمار آن به اسم احمد ابن عمر نوشته‌شده است.
میل رادکان متعلق به قرن ۵ هجری قمری است و با شماره ۱۴۵ به تاریخ ۱۵ دی ماه سال ۱۳۱۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
برای بنای برج رادکان تاکنون پژوهشگران کاربردهایی همچون قصر، مقبره، گنبد و برج را بیان کرده‌اند اما تا زمان خواندن تمام کتیبه‌های این بنا برای قطعیت این موضوع، باید منتظر بود. تاکنون بر اساس متن‌های قرائت‌شده برخی از این کتیبه‌ها، گفته شده است که بنای رادکان متعلق به یکی از اسپهبدان آل‌باوند تبرستان به نام ابوجعفر محمد ابن وندریان بوده است و این گنبد مدفن او است.
بر کتیبه‌ای که در زیر گنبد دیده می‌شود، ساخت آن در سال ۴۰۷ هجری قمری ذکر شده است. این بنا از دو قسمت گنبد و بدنه تشکیل‌شده است. گنبد آن به‌صورت ترک (مخروطی شکل) و دو پوسته است که بیش از ۳۵ متر ارتفاع دارد. بدنه بسیار ساده و دارای آجرچینی معمول و دارای تزیینات آجرکاری و گچ‌بری است. به‌منظور استحکام‌بخشی بیشتر حدفاصل بندهای آجرها با فشار انگشت دست به داخل فشرده شده که قابل‌توجه است.
زیباترین قسمت بنا در بخش فوقانی آن قرار دارد که عبارت از دو ردیف قطاربندی و دو کتیبه کوفی و پهلوی است، در میان تزئینات آجرکاری و گچ‌بری نام بانی و تاریخ ساخت بر آن نوشته‌شده است. طرح داخلی گنبد رادکان مدور و دارای نمایی ساده از گچ و آهک است. در تمام بدنه بنا، آجر و ملاط گچ و آهک به کار رفته است.
در گذشته کتیبه‌ای به خط کوفی بر ورودی بنا وجود داشته که در دوره قاجار، به سرقت رفته است.
منبع: میراث فرهنگی گلستان
ارسال نظر