تمجید یا تنقید مجموعه پایتخت پنج! / موج انتقادات بعد از به وقت شام به پایتخت رسید

به گزارش گلستان 24 ؛ مجموعه پایتخت به کارگردانی سیروس مقدم و با طراحی و بازی محسن تنابنده مجموعه سریالی است که فصل اول آن در نوروز ۱۳۹۰ از شبکه ۱ سیما پخش شد. در ایام نوروز سال ۱۳۹۲ نیز پایتخت ۲ پخش شد. پایتخت ۳ نیز در سال ۱۳۹۳ و پایتخت ۴ در رمضان ۱۳۹۴ پخش شد. همچنین پخش پایتخت ۵ نیز از نوروز ۱۳۹۷ آغاز شده‌است.

 از دلائل محبوبیت‌ پایتخت پرداختن به یک زندگی کاملاً محلی، بدون تجملات، نزدیک به طبقه متوسط جامعه و همزادپنداری مخاطب باشد.

یکی دیگر از نقاط قوت «پایتخت» استفاده از گویش مازندرانی یا به قول خود اهالی آنجا «مازنی» باشد. استفاده از این گویش و شوخی‌های متعدد نه تنها واکنش منفی از سوی مازندرانی‌ها به همراه نداشته است بلکه به نوعی آشنایی دیگر نقاط کشور با این گویش محلی بود.

در قسمت‌های پیشین مسائلی همچون انتخابات ریاست جمهوری و شورای شهر و شائبه طرفداری این سریال از دولت نهم و دهم با انتقاداتی همراه شد و حالا هم «پایتخت 5» علی‌رغم تأکیدات مقام معظم رهبری به حمایت از تولیدات داخلی و سرمایه‌های ملی فیلم به گونه‌ای سعی در معرفی ترکیه به عنوان کشوری گردشگری دارد.

کشوری که همین حالا هم بر اساس آمار وزارت گردشگری ترکیه بیشترین گردشگران را از ایران دارد  و حتی آمار کسانی که به  این کشور عزیمت می کنند چندین برابر کسانی است که از ایران به کشورعربستان(برای اعمال حج) سفر میکنند!

بازیگر ایرانی بدون حجاب ساکن ترکیه در نقش زنی ارمنی سبب شد تا پس از انتقادات نام او از تیتراژ حذف شود. جدا از این، انتقادات به مسئله ازدواج زودهنگام دختران در «پایتخت۵» به عنوان یکی از آسیب‌های اجتماعی رایج در برخی مناطق ایران در حالی از سوی سازندگان این سریال بی‌پاسخ مانده که نمی‌توان از تبعات منفی آن در میان افکار عمومی جامعه به راحتی گذشت.

این ابهام در بخش حامی مالی این سریال هم دیده می‌شود و اختصاص فضای سریال و دو کاراکتر آن به تبلیغ یک اپلیکیشن با وجود منع قانونی صدا و سیما، برگ دیگری به تناقض‌های موجود در این باره می‌افزاید. نرم افزاری که اطلاعی از جزئیات و مشخصات متولیانش منتشر نشده و این روزها در دیگر شبکه‌ها نیز ردپای آن به چشم می‌خورد.

تمجید پایتخت پنج

بعضی معتقدند این سریال بدنبال تمجید از کشور ترکیه است ولی در واقع کارگردان این مجموعه در پی نشان دادن ناامنی کشور ترکیه است که حتی فرودگاه ترکیه آنهم در شهر استانبول را زیر سوال برده است، یا باند کلاهبرادی که به تصویر می کشد و برنامه هایی برای اخاذی مردمی که به این کشور عزیمت کرده اند بیانگر نامنی در ترکیه را منعکس می کند.

موضوع دیگری که به آن نقد های فراوانی وارد شده مسأله غیرت بوده است. نقش اول این فیلم در تنهایی خودش به خوبی نشان داده است که غیرت و ناموس پرستی در رگ و خون هر ایرانی است، نقد به خاطر اینکه مسافری بین زن و شوهری نشسته دلیلی بر بی غیرتی بودن مردان نیست.

ادای احترام به بزرگتر

یکی دیگر از محسنات این سریال که باید به آن اشاره کرد احترام به بزرگتر در فرهنگ مردم شمال است، پدر این مجموعه با توجه به کهولت سن و بیماری که در اثر کهنسالی بر وی عارض شده به هیچ عنوان دلیلی نشد که او را به خانه سالمندان منتقل کنند این در صورتی است که او در بسیاری از موارد به خاطر سن بالایی که داشت باعث ایجاد زحمت بود در عین حال پسرش و عروس این خانواده به شدت نگران سلامتی وی هستند و با حالتی مهربانانه با او سخن می کنند.

بیان موضوعات دینی و اخلاقی

به کرّات در این فیلم موضوعاتی از قبیل نماز و روزه ، حق الناس و دغدغه حلال و حرام مطرح می شود که کمتر سریال و فیلمی به این موضوعات پرداخته و گویی این مسائل وصله نامربوطی است که جایی در فیلم و سریال ایرانی ندارد.

خانواده دوستی و پایبندی به روابط مشروع

وقتی در خانواده ای مشکلی یا کدورتی ایجاد می شود تمام اقوام و آشنایان دور هم جمع می شوند تا بتوانند این مشکلات را حل و یا از بین ببرند. باز کردن گره از مشکلات یکدیگر امروز معمایی است که به خرج کسی نمی رود، هر کسی عهده دار مشکلات خودش شده است. امام صادق(ع)  فرمودند: «قَضَاءُ حَاجَةِ الْمُؤْمِنِ أَفْضَلُ مِنْ طَوَافٍ وَ طَوَافٍ حَتَّى عَدَّ عَشْراً؛ گره‌گشایی از کار یک مؤمن، ده برابر طواف (خانه خدا) فضیلت دارد!»

این تنها گوشه ای از محسنات موجود در این سریال کاملاً ایرانی است که به نمایش در آمده است.

حجة الاسلام والمسلمین ریاحی در گفتگو با این پایگاه تحلیلی خبری اظهار کرد: در فیلم پایتخت پنج، چندین موارد از نکات فنی مشاهده شده که نیازی به بیان این نکات نیست، تنها مطلبی که در اینجا حائز اهمیت می باشد این است که نقد های فراوانی به این مجموعه وارد شده که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.

وی افزود: برخی ها بیان کرده اند که کشوری مانند ترکیه در این فیلم به عنوان یک کشور خارجی تبلیغ شده بود در صورتی که اگر کمی تأمل کنیم متوجه این موضوع می شویم که در کشور ترکیه ناامنی بسیاری وجود داشت. این نشان از ایمن نبودن کشور ترکیه بود، در ادامه این داستان و نا امنی ها چند نفر به بهانه ی اینکه از ترکیه به امریکا می خواهند بروند از این افراد اخازی کرده و تمام اموال آنها را با تهدید سلاح سرد به تاراج برده و آنها را تحقیر کرده اند.

ریاحی تصریح کرد: هر کشوری به نوبه خودش جذابیت ها و زیبایی های فراوانی دارد در این فیلم ناگذیر بودند که چندین صحنه های از کشور ترکیه را به خاطر اینکه در نظر بیننده زیباست به تصویر بکشند تا این فیلم از یکنواختی خارج شود و تنوع خاصی را ایجاد کنند.

کارشناس مسائل مذهبی سیاسی تاکید کرد: این فیلم به موضوعی پرداخته شده که یک موضوع بین المللی بوده و چندین کشور با چنین معضلی دست و پنجه نرم می کنند، موضوع داعش و اهمیت نابودی این گروهک و عوامل آن طوری در این مجموعه مطرح شده که ناخودآگاه رشادت های مدافعان حرم به اذهان خطور میکند.

وی بیان کرد: اقتدار مدافعان حرم و فرماندهی مقتدر جمهوری اسلامی توانست بر این معضل بزرگ غالب شود و در این برهه به خوبی قدردان خونهایی که از شهدای مدافع حرم و حریم ریخته شده هستیم. برخی ها تاب دیدن سرکوبی داعش را ندارند و با بی انصافی تمام هم به شهدای مدافع حرم انتقاد میکنند و هم به فیلم هایی که در این خصوص ساخته میشود نقد وارد می کنند.

این کارشناس مسائل خانواده گفت: وقتی بازیگری در خلوت و تنهایی خودش از اسارت و غیرت خودش سخن میکند و از ناموسی که به همراه دارد از اینکه به اسارت در بیاید واهمه دارد، این نشانگر غیرتمندی و ناموس پرستی یک ایرانی را می رساند.

ریاحی خاطر نشان کرد: مدافعین حرم نگذاشته اند این اشک ها در چشمان ما حلقه بزند و هر روزه نگران اسارت نوامیس خود باشیم، اینجاست که عظمت مدافعان حرم درک خواهد شد و بدیهی است منتقدین به این شهداء انسانهایی جاهل و سفیه هستند.

وی در پایان متذکر شد: بنده به عنوان یک فرد اهل استان مازندران این مجموعه را تحسین می کنم. همانطوری که آقای سیروس مقدم در دیدار با رهبری، رهبری معظم انقلاب به خاطر اینکه این مجموعه رگه های فرنگی و خارجی ندارد و برخاسته از رفتار و گویش اصیل مردم ایران و مازندارن دارد تحسین می کند.

وارد کردن بدترین انتقادها به فیلم هایی با محتوای ارزشی

امروزه ما شاهد این هستیم که به فیلم های ارزشی و انقلابی بد ترین انتقاد ها وارد می شود به طور مثال به ابراهیم حاتمی کیا به خاطر ساخت فیلم بسیار ارزشی "به وقت شام" مزدور نظام گفته اند و همچنین آقای محمد حسین مهدویان هم به همین طور حجمه هایی را به خاطر ساخت فیلم لاتاری وارد کرده اند.

امروز مظلومیت در صدا و سیما هم مشهود است، افراد و فیلم هایی که نشانگر فرهنگ ایثار و شهادت غیور مردان ایرانی و سبک زندگی اسلامی را میرسانند مورد بدترین حملات واقع شده و گویی ارث نداشته شان را از این انقلاب می خواهند بگیرند.

انتهای پیام/