آیا اوباما آخرین رئیس‌جمهور «ابرقدرت» است؟!

به گزارش گلستان 24، دولت اوباما خیلی تلاش می‌کند خود را «معقول و مقبول» جلوه دهد اما به نظر می‌رسد در این دعوا حق با مخالفان جمهوری‌خواه اوست. او در سیاست خارجی‌اش در قبال ایران متحمل شکست - و بلکه شکست‌های - بزرگی شده است. اوباما در پی احساسِ بی‌تأثیری اقداماتش برای ایران پیغام فرستاد و همه تقلایش را روی «به نتیجه رساندن پرونده هسته‌ای» متمرکز کرد، به شکلی بی‌سابقه در برابر کنگره ایستاد، اهانت رسمی بنیامین نتانیاهو در رفتن به آمریکا «بدون هماهنگ کردن با کاخ سفید» را به جان خرید، با بی‌اعتنایی واضح پادشاهِ سفیهِ سعودی به «دعوت کمپ دیوید» کنار آمد، وزیر خارجه‌اش را با پای شکسته سه هفته در اتریش مستقر کرد تا رکورد خارج از آمریکا ماندن یک وزیر خارجه به نام او ثبت شود، با سلبِ «حقِ لغوِ تحریم‌هایی که خودش وضع کرده بود» به مدت 60 روز کنار آمد، و برای اولین بار در تاریخ ایران و آمریکا حاضر شد در یک وضعیت «غیر استکباری» یعنی بدون پیش‌شرط و با حفظ برابری طرفین، با جدی‌ترین معارض خود در منطقه و جهان پای میز مذاکره بنشیند، در مقابل تهدید تهدید تحویل بگیرد، در مقابل فریاد فریاد بشنود و خلاصه اینکه حاضر شد همه دنیا مشاهده کنند که چگونه یک مستکبرِ بالذات مجبور به مراعات «حداقلی» از قواعد بازی می‌شود.

ایالات‌متحده آمریکا که از هیچ تلاشی برای نابودی ایران فروگذار نکرد در سیاست خارجی‌اش شکست خورده است چون این روزها نمایندگان دولتی‌اش مجبورند از این نشست به آن نشست بروند تا دوستان جمهوری‌خواهشان را نسبت به خطراتِ پنجه در پنجه شدن با همان کشوری آگاه کنند که روزگاری برای نجات 52 گروگانِ جاسوس‌خانه‌شان بدون اجازه و اقناعِ هیچ‌کس مرتکب تجاوز نظامی به آن کشور شدند و البته از شن‌های مأمور خداوند یک تودهنی سخت خوردند! آمریکایی‌ها وقتی دست صدام را میفشردند که سربازانِ بی‌وجدانِ آن دیوانه‌ی زنجیری به زن و دختر ایرانی روی پل آبادان تجاوز کردند و با دست خود اسباب شکست حصر آبادان را فراهم آوردند... آن روزها البته نه برای کارتر نه برای ریگان هیچ ضرورتی نداشت که مجلس به مجلس بچرخند و رقبای سیاسی را برای اقداماتشان قانع کنند!

آمریکایی‌ها جهت‌گیری رادیو آزادی را که از دهه 70 به‌طور تخصصی بر نابودی اتحاد جماهیر شوروی متمرکز شده بود، شش سال پس‌ازاینکه به هدفشان رسیدند بدون نیاز به اقناعِ هیچ‌کس به سمت‌وسوی خصومت با ایران چرخاندند. هر پیگیری‌کننده‌ی اخبار می‌تواند تأیید کند که سیاست این رسانه - که امروز با نام رادیو فردا فعالیت می‌کند - و اصولاً سیاست همه رسانه‌های فارسی‌زبانِ وابسته به جناح‌های مختلف ایالات‌متحده «تمرکزِ یک‌جانبه بر اشکالات و ناکارآمدی‌ها در ایران» بوده است. راهبردی که از شیوه‌های شناخته‌شده برای «نابودی» حریف است نه تعامل با او یا حتی تغییر رفتار و اصلاح او.

حالا اما نمایندگان سیاست خارجی آمریکا سفیران ترس و ناچاری شده‌اند! این وزیر خارجه آمریکاست که مدام می‌گوید «اگر راه بهتری سراغ دارید پیشنهاد کنید!» و این دقیقاً رئیس‌جمهور ایالات‌متحده است که در برابر رسانه‌ها قرار می‌گیرد و می‌گوید «مخالفان این توافق همان کسانی هستند که می‌گفتند جنگ عراق چندهفته‌ای تمام می‌شود!» و درواقع تلاش می‌کند با زبان بی‌زبانی بگوید دیگر توان جنگ‌های طولانی مدت و ویرانگر را ندارد.

اوباما وزیر خارجه‌اش را مأمور کرده تا این عبارت را آن‌قدر تکرار کند تا همه بشنوند: «اگر کنگره از حق قانونی خود استفاده کند و این توافق را رد کند، در دنیا تنها خواهیم ماند!» و همین است که جان کری هر وقت می‌خواهد درباره عواقب شکست توافق حرف بزند می‌گوید «Our friends in this effort will desert us» که خودمانی‌اش می‌شود «به خدا رفقایمان هم رهایمان خواهند کرد!»

اوباما شکست ‌خورده است چون وزیر خارجه‌اش دائم هشدار می‌دهد که یادتان باشد! اگر این توافق شکست بخورد ممکن است از رئیس‌جمهور بشنویم که «جنگی در پیش است!»[1]... راستی ابرقدرتی که این‌چنین از جنگ می‌هراسد و از امکانِ شنیده شدنِ مجدد این جمله برای «تهدید رقبای سیاسی» استفاده می‌کند چگونه ابرقدرتی است؟!

اوباما شکست خورده است چون دولت و کنگره در زمان زمامداری او بی‌مهابا به یکدیگر فحاشی می‌کنند و ابا را جسورانه کنار می‌گذارند. وزیر خارجه را ساعت‌ها در جلسه پرسش و پاسخ در کمیته روابط خارجی سنا می‌نشانند؛ مدام به بهانه کمبود وقت حرف‌هایش را که درواقع پاسخ‌هایی به سؤالات انبوه آن‌هاست قطع می‌کنند و آن‌قدر به او متذکر می‌شوند که«ایران سرت را شیره مالیده!» که باب کورکر مدیر جلسه مجبور می‌شود توضیح دهد که این بخش از حرف‌ها (متلک‌ها!) از گزارش جلسه حذف خواهد شد! و البته وزیر هم قبلاً از خجالت دوستانِ کنگره نشینِ خود درآمده و در پاسخ به این پرسش که «چرا قطعنامه شورای امنیت را قبل از تصویب توافق در کنگره مطرح کردید و به تصویب رساندید؟» با ادبیاتی تاریخ‌ساز گفته «این از گستاخی بعضی‌هاست که گمان می‌کنند فرانسه و روسیه و چین و آلمان و مجبورند کاری را بکنند که کنگره آمریکا به آن‌ها می‌گوید!»[2]

اوباما به سختی شکست خورده است چون وزیر دفاعش در سفر به تل‌آویو - یعنی دقیقاً در همان سفری که فقط و فقط به هدف دلداری دادن به صهیونیست‌های ماجراجو صورت گرفت - جمله‌ای بر زبان می‌آورد که به خوبی از پایان دوران قلدری  بین‌المللی آمریکا خبر می‌دهد: «یکی از چیزهایی که این توافق را یک توافقِ خوب می‌کند این است که هیچ مانعی برای عملی کردن گزینه نظامی در آن وجود ندارد!» یعنی مستکبرانی که برای هیچ دخالتی در هیچ کجای دنیا نیازی به اجازه گرفتن از کسی نداشته‌اند و سردمدارانِ ابرقدرتی که تاکنون بدون نیاز به اجازه کسی به بیش از 50 نقطه جهان لشکرکشی و تجاوز کرده؛ امروز به جایی رسیده‌اند که بابت ممنوع نشدنِ اقدام نظامی در متن توافق خوشحال هستند و این عدمِ ممنوعیت را از علت‌های خوب بودن توافق می‌دانند! شاید تا روشن شود که آمریکای امروز چقدر از ناحیه معاهدات، نظامات بین‌المللی و مخصوصاً متحدانش تحت فشار حقوقی است و چقدر بابت زیر پا گذاشتن قول و قرارها و قوانین جهانی هزینه پرداخته است و چه اندازه از نادیده گرفتن منع‌های حقوقی که موجب یکه و تنها شدن این کشور در جهان می‌شوند هراس دارد.

کسی نمی‌داند موشه یِعَلون[3] وزیر جنگ رژیم اشغالگر قدس چه حالی داشت وقتی اشتون کارتر همتای آمریکایی‌اش کنارش ایستاده بود و می‌گفت «توقع ندارم که ذهنیات اسرائیلی‌ها را تغییر دهم... دو کشور می‌توانند توافق کنند که باهم موافق نباشند![4]» ...واقعاً حقیقت داشت! این وزیر دفاع ایالات‌متحده بود که داشت در برابر رسانه‌ها و بدون هیچ پرده‌پوشی برای همتای اسرائیلی‌اش شیرفهم می‌کرد که «با ایران به رغم میل شما توافق کردیم، با شما هم توافق می‌کنیم که توافق نکنیم!!» و طنز قصه هم واکنشِ وزیر صهیونیست به حرف‌های تاریخی همتای آمریکایی‌اش بود. واکنشی بیش از حد بچه‌گانه: «پس میزان کمک نظامی آمریکا به اسرائیل هم باید بر مبنای شرایطِ پس از توافق تغییر کند!»

پانوشت: