نفوذ یاران هاشمی در دولت؛
کارگزاران چگونه دولت را قربانی اصلاحات و قدرت‌طلبی می‌کند؟
کارگزارانی که با نوسازی حزبشان به تقویت جنبه رسانه‌ای و مالی حزب پرداختند، می‌خواهند به هر ترتیبی که هست، در انتخابات آینده، مخصوصاً انتخابات مجلس شورای اسلامی تاثیرگذار باشند و این حزب بعد از مذاکرات جامع هسته‌ای، دولت را نه به عنوان همکار بلکه رقیب و تهدید خود می‌پندارد.
به گزارش گلستان 24 کارگزارانی‌ها این روزها تمام فعالیت خود را در حوزه سیاست داخلی به انتخابات معطوف کرده‌اند. تا جاییکه حسین مرعشی عضو ارشد حزب کارگزاران سازندگی و از چهره‌های شاخص جریان اصلاحات از مراحل تجدید نیروهای سازمان خبر داد و گفت: حزب کارگزاران برای انتخابات مجلس برنامه جدی دارد.
آن‌ها پنجشنبه شلوغ و پرکاری را پشت سر گذاشتند تا مرکز همایش‌های رایزن، دریکی از شمالی‌ترین و خوش آب و هواترین نقاط تهران تکنوکرات‌های سیاست گرد هم جمع شدند تا عزم خود را برای آزمون «انتخابات مجلس دهم» جزم کنند. ۲۰ سال قبل بود که اسحاق جهانگیری، محمدعلی نجفی، غلامحسین کرباسچی، حسین مرعشی، محمد، فائزه و محسن هاشمی به همراه چند کارگزار دیگر دولت هاشمی رفسنجانی تصمیم به راه‌اندازی حزب «کارگزاران سازندگی» گرفتند.
سنگ بنای حزب کارگزاران در مقطعی گذاشته شد که یک سال از عمر دولت دوم هاشمی رفسنجانی باقی‌مانده بود، کارگزاران نخستین حزب دولت ساخته توسط هاشمی رفسنجانی بود به‌صورت که در لیست اولیه حزب، اسم ۱۶ نفر از اعضای هیئت دولت هاشمی رفسنجانی در آن به چشم می‌خورد.[1]
* چگونگی تأسیس
در بهمن‌ماه ۱۳۷۴ نیروهای همفکر رئیس‌جمهور (هاشمی رفسنجانی) و به‌اصطلاح جمعی از کارگزاران سازندگی با انتشار نامه‌ای از سوی 16 نفر از وزرا، معاونین رئیس‌جمهور، رئیس بانک مرکزی و شهردار تهران در تاریخ 30/11/1374 که به مجلس شورای اسلامی نوشته‌شده بود، از جناح راست انشعاب کردند و جناح راست مدرن را تشکیل دهد. پایگاه اصلی آن‌ها قشر روشنفکر، صنعتگر و کارگزاران اقتصادی و اجرایی کشور بودند. آن‌ها در این بیانیه اعلام کردند در انتخابات مجلس پنجم حضور فعال خواهند داشت و فهرستی از کاندیداهای موردحمایت خود را معرفی خواهند کرد.
این اقدام با واکنش منفی سیاسیون روبه‌رو شد و دخالت قوه مجریه در قوه مقننه قلمداد کردند و وزرای امضاکننده این بیانیه را تهدید به استیضاح کردند. حتی طرح بررسی عدم‌کفایت رئیس‌جمهور در مجلس شورای اسلامی مطرح شد که درنهایت بافرمان مقام معظم رهبری، مبنی بر حضور نداشتن وزیران در این حزب، اعتراضات فروکش کرد و با حذف ۱۰ وزیر، به یک جمع ۶نفره کاهش یافت که شامل ۵ معاون رئیس‌جمهور و شهردار تهران می‌شدند که با صدور بیانیه‌ای با عنوان «کارگزاران سازندگی» حضور خود را در عرصه انتخابات اعلام کردند.[2]
بدین ترتیب، حزب کارگزاران سازندگی ایران تأسیس شد. اعضای هیئت مؤسس آن در ابتدای تأسیس عبارت بودند از: محمد هاشمی رفسنجانی (رئیس هیئت مؤسس)، محمدعلی نجفی، غلامحسین کرباسچی (دبیر کل)، سید محسن نوربخش، سید عطاالله مهاجرانی، فائزه هاشمی رفسنجانی، حسین مرعشی، رضا امراللهی، سید مصطفی هاشمی‌طبا و علی هاشمی.[3]
اعضای شورای مرکزی در سال 1374، علاوه بر اعضای هیئت مؤسس عبارت‌اند از: محسن هاشمی رفسنجانی، اسحاق جهانگیری، علی مصلحی، سید حسین هاشمی، اسماعیل جبار زاده، عبدالناصر همتی، فاطمه رمضان زاده، یدالله طاهر نژاد، غلامرضا فروزش، رضا ملک‌زاده، محمد عطریان‌فر، هدایت الله آقایی.[4]
*تکیه‌بر جایگاه هاشمی رفسنجانی
هاشمی رفسنجانی در دوران ریاست‌جمهوری‌اش با مخالفت‌های جدی از دو جناح چپ و راست مواجه شده بود، به همین دلیل، مطمئن‌تر از کارگزارانی‌ها برای حمایت و اداره دولتش پیدا نکرد. از طرف دیگر هم‌حزب کارگزاران تکیه‌گاهی مطمئن‌تر و بهتر از هاشمی رفسنجانی نمی‌توانست پیدا کند؛ این پیوند عامل قدرتمند شدن و رشد حزب کارگزاران سازندگی بود.
کارگزاران مانند سایر احزاب دولت ساخته؛ قدرت و ماندگاری خود را مدیون هاشمی رفسنجانی بودند و هستند.
کارگزارانی‌ها در مجلس ششم حدود 40 کرسی را به دست آوردند و مناصبی را هم در دولت خاتمی صاحب شدند، اما با انتخاب شدن محمود احمدی‌نژاد به‌شدت افول کردند و کم‌کم از فعالیتشان کاسته شد.
اگرچه کارگزاران در دوم خرداد، در کنار احزاب اصلاح‌طلب قرار می‌گیرد ولی رییس معنوی این حزب (هاشمی رفسنجانی) در هشت سال اصلاحات، هدف سخت‌ترین انتقادات و بی‌حرمتی‌ها قرار گرفت تا جایی که اصلاحات با ابروی هاشمی رفسنجانی در انتخابات مجلس ششم بازی کرد و کار را به‌جایی رساند که هاشمی از مجلس استعفا کرد و بر اساس حکم رهبر انقلاب، رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام شد.
* انشقاق در انتخابات 88 و افول سیاسی
هرچند غلامحسین کرباسچی دبیر کل حزب کارگزاران سازندگی و عطاالله مهاجرانی از چهره‌های مطرح آن در انتخابات ریاست جمهوری ایران (۱۳۸۸) از مهدی کروبی حمایت کردند اما حزب کارگزاران از نامزدی میرحسین موسوی حمایت کرد.
پس از اعتراضات به نتایج انتخابات ریاست جمهوری دهم حزب کارگزاران و اعضای آن در اعتراض به نتایج انتخابات، اقدام به نوشتن بیانیه‌هایی کردند.
در قسمتی بیانیه در تیرماه ۱۳۸۸ آمده است: "مایه تأسف و تأثر گردید اینکه در اوج شکوه و عظمت سیاسی ملت ایران، پاره‌ای، بی‌تدبیری‌ها، خودخواهی‌ها و ناسپاسی‌ها، این نعمت بزرگ را به نقمت، اعتماد عمومی را به بی‌اعتمادی و فرصت‌ها را به تهدید تبدیل کرد."[5]
شمار زیادی از اعضای حزب کارگزاران سازندگی نظیر هدایت آقایی، محمد عطریان‌فر، فائزه هاشمی، روشنک سیاسی، آیدا مصباحی، جهانبخش خانجانی، مرتضی الویری و حسین مرعشی پس از اعتراضات به نتایج انتخابات ریاست جمهوری دهم بازداشت شدند تا افول این حزب در سپهر سیاسی کشور هر چه بیشتر نمایان شود.
البته یکی دیگر از علل افول این حزب، دولتی بودن و مردمی نبودن آن بود بلکه از اجتماع نخبگانی تشکیل‌شده بود که تنها هدف آن‌ها کسب قدرت سیاسی بود. کارگزارانی‌ها تشکیلات استانی فراگیری نداشتند و بیشتر بر توانایی رسانه‌ای و قدرت مالی اعضای حزب تکیه داشتند.
* بازسازی کارگزاران پس از روی کار آمدن دولت یازدهم
با پیروزی حسن روحانی این حزب تولدی دوباره پیدا کرد و دوباره نام "حزب کارگزاران" بر سر زبان‌ها افتاد. کارگزاران نزدیک‌ترین حزب به دولت حسن روحانی محسوب می‌شود به‌طوری‌که بعضی از اعضای مؤثر آن در دولت روحانی حضور دارند، شای بتوانیم بگوییم عرصه اجرایی دولت یازدهم در دست کارگزاران سازندگی است و روحانی با پشت کردن به یاران قدیمش، بدنه اجرایی دولت را دودستی تقدیم کارگزاران کر و برای این اقدام، اسحاق جهانگیری را معاون اول خود کرد و بر اساس شنیده‌ها، این جهانگیری است که دولت و هیئت دولت را مدیریت می‌کند.
کارگزارانی‌ها که موقعیت را برای افزایش فعالیت‌های خود فراهم دیدند، به بازسازی حزب مطبوع خود پرداختند. همان‌طور که کرباسچی در فروردین 1393 خبر از تجدیدقوای کارگزاران داد و گفت: حزب کارگزاران در سال جدید بازسازی و نوسازی خواهد شد.
کرباسچی در سال گذشته شورای مرکزی حزب را تغییر داد و افرادی جدید به این حزب وارد کرد. کرباسچی در دیدار اعضای حزب با هاشمی رفسنجانی گفت: کارگزاران هاشمی را پدر معنوی خود می‌داند. البته نیازی به این حرف کرباسچی هم نبود تا مناسبات کارگزاران و هاشمی رفسنجانی آشکار شود.[6]
مرعشی عضو ارشد حزب کارگزاران درباره دیدار شورای مرکزی حزب کارگزاران با هاشمی رفسنجانی گفت: «به‌صورت منظم این‌گونه دیدارها انجام می‌شود.» وی همچنین درباره آغاز شناسایی مصادیق برای انتخابات گفت: «هنوز این شناسایی شروع نشده است و همان‌طور که در جبهه اصلاحات توافق شده، این مسئله به عهده نیروهای اصلاح‌طلب هر شهرستان گذاشته‌شده است.»[7]
این عضو ارشد کارگزاران افزود: «ما به واحدهای استانی خود دستورالعمل داده‌ایم که در حوزه‌های انتخابیه کاندیدای حزب را معرفی و حمایت کنند.»
وی همچنین تأکید کرد: «حزب کارگزاران در شورای هماهنگی جبهه اصلاحات و شورای مشورتی آقای خاتمی حضور دارد.»[8]
* نوسازی کارگزاران با فتنه‌گران
مهم‌ترین اتفاق در تغییر و تحولات حزب کارگزاران در چند سال اخیر مربوط به ورود و جذب شخصیت‌های افراطی و تندرو محسوب می‌شود که موجبات استعفای جنجالی محمد هاشمی رئیس هیئت مؤسس و رئیس کمیته سیاسی حزب کارگزاران را فراهم آورد.
کارگزارانی‌ها اعضای جدیدی را به شورای مرکزی خود اضافه کردند. اعضایی که به گفته محمد هاشمی، تفکرات آن‌ها با اعضای قدیمی چندان سازگار نبود. اعضای جدیدالورود کارگزاران عبارت‌اند از محمدحسین عادلی، سعید لیلاز، محمد قوچانی، علی جمالی، شهربانو امانی، فاطمه مقیمی، اعظم نوری، عباس علیخانی، علی‌اشرف افخمی، سیدافضل موسوی، غلامرضا پناه، سیدعبدالله حسینی، عباسعلی الله‌یاری، فرزانه ترکان، خانم کفایتی، جهانبخش خانجانی، حجت‌الاسلام ملکی.
از میان این افراد چند نفر سابقه محکومیت در فتنه 88 را دارند. محمد قوچانی به‌واسطه تأثیرش در آشوب خیابانی 30 خرداد 88 بازداشت و پس از حدود 4 ماه با وثیقه آزاد شد.
سعید لیلاز نیز به 9 سال زندان محکوم شد که در دادگاه تجدیدنظر به 6 سال کاهش یافت و در تیر 1392 نیز با توقف حکمش، آزاد شد.
جهانبخش خانجانی هم در فتنه 88 به اتهام اجتماع و تبانی به‌قصد ارتکاب جرم علیه امنیت کشور و فعالیت تبلیغی علیه نظام جمهوری اسلامی و تشویش اذهان عمومی محاکمه و به 6 سال حبس محکوم‌شده بود.
شهربانو امانی هم در پرونده فتنه 88 بازداشت و با قرار وثیقه آزاد شد[9].
تحلیل‌گران بر این باور هستند، اگرچه کارگزاران در دوره دولت تدبیر به‌نوعی تلاش حزبی از خود نشان داده است ولی به‌واسطه تغییرات فکری و تئوریک در بدنه حزب و یارگیری از افراطیون و حامیان فتنه، در مسیر خارج شدن از نظام حرکت می‌کند و احتمالاً به‌مانند احزابی همچون مشارکت و مجاهدین، فعالیتش ممنوع شود.
*اعتراض به عدم دموکراتیک بودن انتخابات شورای مرکزی کارگزاران
انتخاب شورای مرکزی کارگزاران که به گفته دبیر کل این حزب بخشی از نوسازی‌های این حزب محسوب می‌شود با انتقادات زیادی همراه شده است به‌طوری‌که برخی از اعضای اصلی این حزب استعفا دادند.
روشنک سیاسی عضو مستعفی حزب کارگزاران سازندگی در مورد استعفای خود از حزب کارگزاران سازندگی گفت: «من انتقاد اصلی‌ام به کارگزاران این بود که چینش شورای مرکزی حزب دموکراتیک نبود و مثل یک اداره انتصابات صورت گرفت اما بعدها دوستان به من گفتند در مرامنامه وجود دارد که می‌شود یک شورای مرکزی تشکیل داد و رئیس شورای مرکزی جدید که الآن آقای جهانگیری است می‌تواند آقای کرباسچی را دبیر کل اعلام کند تا بعد کنگره تشکیل شود.
وقتی ما شعارمان این است که می‌خواهیم دموکراتیک باشیم حق هم نداریم انتصابات صورت دهیم و من همیشه نسبت به این مسئله انتقاد داشتم. «[10]
*محمد هاشمی: نمی‌خواهم عضو حزبی باشم که سرنوشت "مشارکت" را پیدا می‌کند
پس از تشکیل جلسه حزب کارگزاران و انتخاب اعضای شورای مرکزی این حزب، محمد هاشمی رئیس کمیته سیاسی حزب کارگزاران رسماً اعلام کرد که از این حزب کناره‌گیری کرده است.
وی در بیان علت استعفای خود گفته است که " ترکیب جدید شورای مرکزی حزب کارگزاران بسیار شبیه به جبهه شده است؛ من ترجیح دادم با شرایط جدید در شورای مرکزی نباشم چراکه دیدگاه‌ها در حزب کاملاً متفاوت شده بود. افراد دیدگاه‌های مختلفی را مطرح کردند که ترجیح دادم در شورای مرکزی نباشم."
هاشمی اعضای جدید کارگزاران را لیبرال می‌داند و معتقد است که اسلام با لیبرالیسم مخالف است. او ورود این اعضا را عاملی برای حاکم شدن تفکر لیبرالی بر حزب می‌داند و سرنوشتی مانند حزب مشارکت را برای حزب سابقش پیش‌بینی می‌کند.
البته لیبرال بودن اعضای جدید راز مگویی نیست؛ آن‌ها به‌صراحت در مصاحبه‌ها و یادداشت‌هایشان به این نکته اشاره می‌کنند و خود را لیبرال دموکرات مسلمان می‌نامند. (محمد قوچانی: ما در حزب کارگزاران لیبرالیسم سیاسی را به‌عنوان یک برنامه پذیرفته‌ایم. هفته‌نامه مثلث- مناظره با محبیان- پنجشنبه 11 اردیبهشت 93)
محمد هاشمی در گفت‌وگو با روزنامه شرق، دلایل استعفای خود را شرح داد و نگرانی خود را از آینده کارگزاران به‌صراحت اعلام کرد.
هاشمی ضمن «اعلام برائت» از کارگزاران، درباره استعفای خود گفت: «استعفای خود را اوایل شهریور به حزب ارائه کردم و به ترکیب جدید شورای مرکزی حزب اعتراض دارم چراکه با افزایش این تعداد، انسجام حزب کارگزاران دچار خدشه شده است... اشخاصی در شورای مرکزی کارگزاران الآن حضور دارند که در برهه‌هایی منتقد کارگزاران بوده‌اند...شخصی نگاه انتقادی به تشکیلاتی داشته، حالا این نگاهش تغییر کرده است و گفته می‌خواهد عضو حزب کارگزاران شود، خب این می‌شود جبهه و این شروع نمی‌تواند پایان خوشی داشته باشد.»
محمد هاشمی دلیل علنی کردن استعفای خود را هم این‌گونه شرح داد: «بعد از استعفا سه، چهار هفته مرتب پیامک دعوت به جلسات می‌آمد من هم جواب می‌دادم که عضو حزب نیستم؛ دعوت‌نامه نفرستید. بعد پیامک زدم که احتمالاً من باید این موضوع را رسانه‌ای کنم. ازنظر قانونی من مسؤولیتم در حزب بالا بود؛ هم رئیس و هم عضو هیئت مؤسس بودم و این در کمیسیون ماده 10 هم ثبت‌شده بود و باید به وزارت کشور اطلاع می‌دادم. بعد از 6 هفته کتباً آن را به وزارت کشور اعلام کردم و رونوشت نامه را خدمت آقای کرباسچی هم فرستادم»
اما مهم‌ترین بخش صحبت‌های محمد هاشمی آنجایی است که او درباره تبعات تغییرات جدید در حزب کارگزاران گفت: «حرف من فراتر از کارگزاران است. می‌گویم باید در آرمان‌های حزب، این مسئله وجود داشته باشد. کاری نکنیم در جامعه تشنج ایجاد شود. من نمی‌خواهم در تشکیلاتی کارکنم که به‌عنوان‌مثال سرنوشت حزب مشارکت را پیدا کند. من سابقه انقلابی داشتم و از 16 سالگی وارد مبارزه شدم. از 117 روزی که امام در پاریس بود من 114 روز با ایشان بودم. با همان هواپیمایی که امام به ایران آمد همراه ایشان شدم. اینجا مسؤولیت‌هایی داشتم. نظام جمهوری اسلامی برای من نظام مقدسی است. حالا من نمی‌خواهم شاهد این باشم حزبی که من عضوش هستم سرنوشت حزبی مانند مشارکت را پیدا کند«.
هاشمی همچنین در واکنش به عبارت «ما لیبرال دموکرات مسلمانیم» که از سوی سخنگوی کارگزاران بارها تکرار شده است، می‌گوید: ما در جامعه اسلامی هستیم و این واژه‌ها باهم نمی‌خواند. لیبرالیسم امروز در برابر اسلام قد علم کرده است. لیبرالیسم با اسلام قابل‌جمع نیست. به‌عنوان یک‌لفظ قشنگ است اما محتوای آن با محتوای حزب ما همخوانی نداشت. برخی واژه‌ها مطرح می‌شد که موضوع ملی‌گرایی را پررنگ می‌کرد. ما ملی‌گرا نیستیم.»
وی همچنین با اشاره به اینکه اعضای کارگزارانلیبرال دموکرات‌های مسلمان هستند و من پیرو خط امامی، می‌گوید: «امام مرجع تقلید من بوده است بنابراین نمی‌توانستیم چیزی را که عدول از خط امام باشد بگوییم. حتی چیزی که به‌ظاهر متفاوت باشد را نمی‌توانیم بیان کنیم.»[11]
* برنامه جدی برای انتخابات مجلس دهم
بر اساس اخباری که اواخر سال 93 در برخی رسانه‌ها منتشر شد، حزب کارگزاران با توجه به ارتباط نزدیک با بدنه دولت و همچنین حمایت ویژه هاشمی رفسنجانی در تلاش بود تا محوریت جریان اصلاحات در انتخابات آتی را بر عهده بگیرد. حزب کارگزاران تاکنون 20 دفتر استانی خود را راه‌اندازی کرده و در استان‌های باقی‌مانده نیز از طریق یک رابط مباحث مربوط به انتخابات را پیگیری می‌کند.[12]
حسین مرعشی به‌عنوان عضو ارشد حزب کارگزاران سازندگی و از چهره‌های شاخص جریان اصلاحات در گفت‌وگویی با شرق در مورد فعالیت‌های اخیر کارگزاران گفت: هم‌اکنون حزب در حال تجدید سازمان است. این بازسازی از شورای مرکزی شروع‌شده و به کمیته‌ها و کانون‌ها رسیده و قرار است نیروهای قبلی بازیافت شده و بعد هم عضوگیری جدید انجام شود.
مرعشی گام بعدی حزب کارگزاران را "برگزاری کنگره" عنوان کرد و گفت: می‌خواهیم در این کنگره اختیارات هیئت مؤسس را به کنگره بدهیم چراکه در اساسنامه تا تشکیل اولین کنگره حزب، اختیارات کنگره در اختیار هیئت مؤسس است. ما فکر نمی‌کردیم که باید در تشکیل کنگره عجله کنیم.
مرعشی با تأکید بر اینکه حزب کارگزاران مشکل جذب نیرو ندارد تأکید کرد: «حزب کارگزاران برای انتخابات مجلس برنامه جدی دارد.»
سخنگوی تعلیق شده حزب کارگزاران با ابراز امیدواری برای فعالیت مجدد احزاب منحله مشارکت و سازمان مجاهدین، گفت: به‌طورکلی همه مخاطبان کارگزاران، هواداران مشارکت و مجاهدین انقلاب نیستند. ما مخاطبان خاص خود را در طبقه متوسط داریم و امیدواریم بتوانیم مخاطبان خود را سازمان بدهیم و به یک حزب تمام‌عیار تبدیل شویم.
عضو ارشد حزب کارگزاران در پاسخ به سؤال دیگری بر این اساس که انتخابات 24 خرداد چه چیزی را تغییر داد که الآن کارگزاران به فکر کار تشکیلاتی و کادر سازی افتاده است، اظهار داشت: این به دلیل نیازی است که الآن کشور به تحزب احساس می‌کند. از سوی دیگر علاقه‌ای که در مردم و جوانان برای عضویت در احزاب و تشکل‌ها به وجود آمده، باعث شد که حزب تشویق شود.[13]
* تخریب هدفمند عارف و تلاش برای کاهش محبوبیت وی
در میانه همه مجادلات پیدا و پنهان یک اتفاق مهم دیگر هم در ماه‌های گذشته رقم خورد. محمدرضا عارف که به‌عنوان تنها کاندیدای اصلاح‌طلب پس از انصراف از انتخابات به نفع حسن روحانی؛ جایگاهی همچون یک منجی و یا یک قهرمان را به خود اختصاص داد تا در انتخابات مجلس از این پایگاه رأی حاصل‌شده بهره ببرد ولی با واکنش‌های تندوتیز کارگزارانی‌ها مواجه شد.
قطعاً برای از بین بردن پایگاه رأی محمدرضا عارف و کاهش محبوبیت او در میان اصلاح‌طلبان، تخریب "برند فداکاری" او در انتخابات ریاست جمهوری، اولین و مهم‌ترین قدم است.
کارگزارانی‌ها با استفاده از شبکه‌های رسانه‌ای خود که تا قبل از انتخابات عارف را به بدلی بودن متهم می‌کردند باگذشت مدت‌زمان از انتخابات ریاست جمهوری یازدهم به انتشار گفتگوها و گزارش‌هایی پرداختند که تنها یک هدف را در پی داشت، «عارف در انتخابات ازخودگذشتگی و فداکاری نکرد».
نشر این‌گونه اظهارنظرها تا جایی پیش رفت که محمدرضا عطریان‌فر عضو حزب کارگزاران در گفت‌وگو با ارگان رسانه‌ای حزب کارگزاران با اشاره با پایگاه رأی محمدرضا عارف در انتخابات ریاست جمهوری گفت: انصراف عارف در انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۲ ازخودگذشتگی نبود و او چاره دیگری غیر از انصراف نداشت.[14]
* دفاع از اظهارات انتخاباتی معاون اول رئیس‌جمهور
جلسه انتخاباتی حزب کارگزاران به خاطر حضور دولتی‌ها جنجال‌آفرین شد. شرکت معاون اول روحانی در جلسه حزب کارگزاران انتقادات گسترده‌ای را نسبت به ورود دولت به رقابت‌های انتخاباتی در پی داشت. البته این حجم انتقادات که در ماه‌های پایانی سال 93 در رسانه‌ها منتشر شد تنها منحصر به حضور جهانگیری در جلسه کارگزاران و اظهارنظرهای انتخاباتی‌اش نبود. برخی دیگر از شخصیت‌های دولتی در سال 93 اظهاراتی را به زبان جاری کردند که به نظر می‌رسید دولتی‌ها نمی‌خواهند از عرصه رقابت‌های انتخاباتی عقب بمانند و می‌خواهند در انتخابات مجلس مؤثر واقع شوند.
علی یونسی دستیار ویژه رئیس‌جمهور نخستین کسی بود که رسماً از تلاش‌های دولت برای کسب کرسی‌های مجلس دهم پرده برداشت.
وی در سفر به سیستان و بلوچستان در جمع اعضای ستاد انتخاباتی حسن روحانی گفته بود که: «ستادهای انتخاباتی حسن روحانی بعد از انتخابات ریاست جمهوری راکد شده و این به زیان دولت است. ستادهای انتخاباتی دکتر روحانی در زمان انتخابات ریاست جمهوری نه‌تنها باید منسجم باشند بلکه از هم‌اکنون برای انتخابات بعدی مجلس فعالیت خود را آغاز کنند.»[15]
چندی بعد اظهارات حسین مرعشی عضو ارشد حزب کارگزاران سازندگی در مورد فعالیت‌های انتخاباتی سخنگوی دولت سبب شد کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس شورای اسلامی از نوبخت دعوت کند تا با حضور در کمیسیون به ارائه توضیحات خود بپردازد.
عضو حزب کارگزاران سازندگی طی مصاحبه‌ای درباره فعالیت دولت برای انتخابات مجلس گفت: قاعدتاً آقای نوبخت در قالب حزب اعتدال و توسعه ورود می‌کنند. اخیراً هم آقای نوبخت از موضع سازمان برنامه به ستادهای آقای روحانی در استان‌ها، به‌عنوان اعضای شورای توسعه ابلاغ کردند.
اواخر بهمن‌ماه ۹۳، همایش سراسری جوانان عضو و هواداران حزب اعتدال و توسعه در دانشگاه امیرکبیر برگزار شد. همایش سراسری حزب اعتدال و توسعه صبح روز پنجشنبه ۳۰ بهمن‌ماه ۹۳ با حضور محمدباقر نوبخت دبیر کل این حزب، محمود واعظی وزیر ارتباطات و عضو شورای مرکزی حزب، مرتضی بانک سرپرست نهاد ریاست جمهوری و عضو شورای مرکزی حزب، علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و عضو شورای مرکزی حزب برگزار شد.
اما آنچه بعد از مطرح‌شدن انتقادات به دولت توسط رسانه‌ها و سیاسیون بازهم مورد تعجب قرار گرفت، حمایت حزب کارگزاران از اظهارات انتخاباتی دولتی‌ها بود.
هفته‌نامه صدا به‌عنوان ارگان رسانه‌ای حزب کارگزاران با انتشار گفتگویی تفصیلی از غلامحسین کرباسچی به دفاع از اظهارات انتخاباتی معاون اول روحانی در جلسه حزب کارگزاران پرداخت. غلامحسین کرباسچی دبیر کل حزب کارگزاران سازندگی با تأکید بر اینکه مقامات ارشد دولت نباید دخالتی در انتخابات داشته باشند به دفاع از جهانگیری پرداخت و گفت: «اینکه مقام ارشد دولتی بیاید و عنوان کند که مجلس کنونی با برنامه‌های دولت مخالفت می‌کند و اجازه نمی‌دهد دولت آن برنامه‌هایی را که مردم به آن رأی داده‌اند، اجرا کند و اینکه بهتر است در دوره آتی مجلسی روی کار بیاید که با برنامه‌های دولت همراهی کند، به معنای دخالت در انتخابات نیست؛ و این خواست طبیعی هر دولتی است که مجلس با او همراهی کند و حق هم دارد این خواست خود را خیلی شفاف بیان کند.»
باوجود جایگاه حقوقی جهانگیری در دولت و همچنین در حزب کارگزاران سازندگی، باید خیلی ساده‌اندیش بود تا گفت هیچ نگاه انتخاباتی وجود ندارد و اگر حرفی مطرح می‌شود تنها بر اساس جایگاه حزبی است و نه دولتی.[16]
* اظهارات جنجالی کرباسچی در ضیافت افطاری رئیس‌جمهور
دبیران کل احزاب اصولگرا و اصلاح‌طلب و برخی چهره‌های مؤثر سیاسی سوم تیرماه به دعوت رئیس‌جمهور در یک ضیافت افطاری زیر یک سقف گرد هم آمدند تا از "ضرورت وحدت ملی و همدلی" سخن بگویند، اما اظهارنظرهای چند چهره افراطی برای این ضیافت حاشیه‌ساز شد به‌نحوی‌که حواشی این مراسم هدف اصلی این ضیافت را تحت‌الشعاع خود قرارداد.
محور اصلی سخنرانی‌ها همان‌طور که رئیس‌جمهور هم در این ضیافت به آن اشاره‌کرده بود به بحث وحدت احزاب و گروه‌ها مربوط می‌شد و "همدلی و هم‌زبانی" شاه‌بیت سخنان دولت و جریان‌های سیاسی بود؛ اما آنچه این دیدار را تحت‌الشعاع خود قرارداد و موجب شد تا برخی چهره‌های سیاسی مجبور به ترک ضیافت افطاری شوند، اقدام دبیر کل حزب کارگزاران پشت تریبون سخنرانی بود که مورد اعتراض سایر مدعوین نیز قرار گرفت.
کرباسچی دبیر کل حزب کارگزاران ضمن حمایت از سران فتنه، میرحسین موسوی را به سید مظلوم تعبیر کرد تا اعتراض بسیاری از مدعوین را بلند کند و موجب خروج تعدادی از چهره‌های اصولگرا از ضیافت افطاری رئیس‌جمهور شود.[17]
*اجتماع انتخاباتی کارگزارانی‌ها
کارگزارانی‌ها به‌واسطه ارتباط نزدیک با بدنه دولت و همچنین حمایت ویژه هاشمی رفسنجانی در تلاش‌اند تا برای انتخابات مجلس بتوانند اصلاح‌طلبان را زیر چتر خود قرار دهند؛ آن‌ها با برگزاری کنگره این حزب، زمینه را برای برگزاری اجتماع بزرگ کارگزاران فراهم کردند.
حسین مرعشی سخنگوی حزب کارگزاران سازندگی درباره برگزاری کنگره حزب کارگزاران در سال جاری گفته بود: «هم‌اکنون در نزدیک به 25 استان شوراهای استانی حزب تشکیل‌شده و اکنون شرایط برای برگزاری اجتماع بزرگ کارگزاران هم فراهم است.»[18]
کارگزارانی‌ها پنجشنبه شلوغ و پرکاری را پشت سر گذاشتند. در همایش سراسری کارگزاران که پیش کنگره هم به آن می‌گفتند سرشاخه‌های اصلی سراسر کشور این حزب هم حضور داشتند. آن‌ها آمده بودند تا در فاصله سه ماه مانده به کنگره و هفت ماه مانده به انتخابات مجلس اصلی‌ترین مواضع حزب را دریافت کنند و خط سیاسی ابلاغی در تهران را برای اجرا به شهرستان محل فعالیت خود ببرند.
در این گردهمایی غلامحسین کرباسچی به‌عنوان دبیر کل این حزب پشت تریبون رفت و از مذاکره ملی، رفع حصر سران فتنه، محکومیت‌های قضایی و لزوم تحزب سخن گفت.
کرباسچی همان حرف‌هایی را در جمع اعضای کارگزاران به زبان آورد که چندی پیش در ضیافت افطاری حسن روحانی و در حضور اصولگرایان گفته بود «رفع حصر سران فتنه» شاه‌بیت سخنرانی‌های این روزهای کرباسچی شده است. اظهاراتی که چندی پیش مراسم افطاری رئیس‌جمهور را حاشیه‌ساز کرد و موجب شد تا برخی چهره‌های سیاسی مجبور به ترک ضیافت افطاری شوند.
کرباسچی از فرصت سخنرانی استفاده کرد و به‌نوعی مرام حزب را تشریح کرد و این بار از «بازنگری در مواضع کارگزاران، با توجه به شرایط جدید» سخن گفت.[19]
*حامیان دولت و اصلاح‌طلبان تحت لوای کارگزاران به میدان انتخابات می‌آیند؟
کارگزارانی‌ها که با نوسازی حزبشان به تقویت جنبه رسانه‌ای و مالی حزب پرداختند، می‌خواهند به هر ترتیبی که هست، در انتخابات آینده، مخصوصاً انتخابات مجلس شورای اسلامی تاثیرگذار باشند.
اعضای حزب کارگزاران در تلاش‌اند تا به‌واسطه جذب افراد تندرو و همچنین بیان برخی سخنان تند و ساختارشکنانه فضای تبدیل‌شدن به رأس احزاب اصلاح‌طلب را در آستانه انتخابات مجلس شورای اسلامی محیا کنند.
تقویت ارگان‌های رسانه‌ای منتسب به کارگزاران، تخریب محمدرضا عارف و کاهش محبوبیت وی در افکار عمومی، راه‌اندازی شاخه جوانان در استان‌های کشور، دعوت از معاونین رئیس‌جمهور در جلسات کارگزاران، بیان اظهارات تند و ساختارشکنانه در حمایت از فتنه گران باوجوداینکه بارها اعلام‌شده است "فتنه" خط قرمز نظام جمهوری اسلامی است ازجمله تلاش‌های کارگزارانی‌ها برای احیای دوباره در فضای سیاسی کشور و رسیدن به قله تصمیم‌گیری برای سایر احزاب اصلاح‌طلب است.
حال باید منتظر ماند و دید که حامیان محمدرضا عارف و حامیان دولتی که مدت‌هاست عزم خود را برای تصاحب کرسی‌های سبز رنگ بهارستان جزم کرده‌اند، آیا حاضرند تا تحت لوای کارگزاران پا به عرصه رقابت‌ها بگذارند و یا اینکه حساب خود را از آن‌ها جدا کرده و تخم‌مرغ‌های خود را تنها در سبد رأی عارف می‌گذارند؟
از سوی دیگر، آیا باید منتظر بود و دید اصلاح‌طلبان به‌واسطه ارتباط نزدیک کارگزاران با بدنه دولت، حاضرند در انتخابات مجلس شورای اسلامی با تابلوی این حزب وارد عرصه شوند یا تصمیماتی دیگری در سردارند؟
مشرق
ارسال نظر