چرا نوروز برای ترکمن ها جایگاهی ندارد؟

به گزارش گلستان 24، انسان در بهار حس و حالی دیگری دارد .روح انسان هم در روزهای بهار با نسیم بهاری نوازش و صیقل داده می شود .
فصل بهارتا این حد بزرگ و با عظمت است که ملتهای زیادی در منطقه ما شروع آن را بر اساس یک رسم باستانی جشن می گیرند .در چارچوب این جشنها هم مردم تلاش می کنند با حضور در دل طبیعت مناطق مختلف، تولد دوباره درختان و گلها را با چشم دل ببینند.مردم در کشورهای مختلف آسیای مرکزی و قفقاز ،افغانستان ،ترکیه و چین آغاز بهار را به عنوان یک رویداد بزرگ جشن می گیرند .
ایران و سرزمین باستانی تمدن کهن ایرانی به عنوان زادگاه این رسم ماندگار به حساب می آید .اما در این زمینه سوالی که همیشه با ما همراه بوده نگرش متفاوت ترکمنهای ایران و ترکمنستان به عید نوروز و جشن بهار است .
در کشور ترکمنستان مردم این کشور بر اساس یک رسم دیرینه، در سه روز اول بهار به عنوان جشن نوروز مراسم های باشکوهی برگزار می کنند .مختومقلی شاعر و عارف شهیر ترکمن هم در برخی ار اشعارخود عبارت نوروز و بهار را به عنوان یک موعد جشن و سرور ذکر می کند .
اما در بین ترکمنهای ایران شرایط متفاوت است .در بین ترکمنهای ایران هر چند فصل بهار ورویش دوباره گیاهان و درختان به عنوان یک پدیده میمون تلقی می شود، اما غلظت شادی و سرور در بین ترکمنهای ایران در این ایام به اندازه ترکمنهای ترکمنستان نیست .
این رفتار هم در شرایطی صورت می گیرد که برخی از محققان دردنیای کشورهای ترک زبان بر این اعتقاد هستند که نوروز در اصل جشنی متعلق به دنیای ترک بوده که بعد ها وارد سرزمین ایران شده است .
اما علی رغم این گذشته ترکمنهای ایران به نوروز به عنوان یک جشن باستانی نگاه نمی کنند.
علت چیست ؟
این مساله پیچیدگی های زیادی دارد و نمی توان یک علت خاص را برای آن ذکر کرد .اما بنظر می رسد در تحلیل علت دور شدن ترکمنهای ایران از این رسم باستانی بتوان نقش و جایگاه قوی روحانیون و علما در بین ترکمنهای ایران و حساسیت علمای ترکمن نسبت به این رسم را به عنوان تعیین کننده ترین عامل ذکر کرد .
در جامعه ترکمنهای ایران در طول چند سده اخیرعلما ذینفوذ ترین قشر اجتماعی در تعیین مسیر حرکت فکری و اجتماعی مردم بوده اند .این نفوذ و حضور باعث شده است تا در مواردی مثل جشن نوروز مخالفت سنتی علما با برگزاری این جشن بتدریج ترکمنهای ایران را از این رسم باستانی دور نماید .
شاید دلایل دیگری نیز برای این تفاوت شرایط بین ترکمنهای ایرانی و ترکمنستانی در مساله نوروز وجود داشته باشد که از نگاه ما مورد غفلت واقع شده باشد .اما حتی در این شرایط علی رغم همه فضاسازیهای صورت گرفته غالب خانواده های ترکمن در لحظه تحویل سال در و پنجره خانه های خود را باز کرده و به سال جدید خوش آمد می گویند ./ترکمن سسی