تب برفکی در گلستان فروکش کرد/ واکسینایسیون یک میلیون دام

 تب برفکی یا «بیماری دهان و پا» یک بیماری عفونی و گاهی کشنده ویروسی است که موجب بیمار شدن حیوانات زوج سم ازجمله گاو اهلی و اعضای خانوادهٔ گاو سانان (گوسفند و بز) می‌شود.

به گزارش گلستان24، این ویروس عامل بیماری در ابتدا به مدت دو تا سه روز تب شدید ایجاد کرده و به دنبال آن تاول‌هایی در داخل دهان و روی پا ظاهر می‌شود که ممکن است پاره شده و موجب لنگش حیوان شود.

 این بیماری بسیار واگیردار است و قطرات آئروسل دفع شده از حیوان آلوده، تماس با تجهیزات دامداری، غذا، وسایل نقلیه، البسه آلوده و حیوانات شکارچی اهلی و وحشی موجب گسترش بیماری می‌شوند.

کنترل این بیماری که طاعون برای صنعت دامداری محسوب می‌شود تنها با واکسیناسیون، مراقبت شدید نقل‌وانتقال حیوانات، قرنطینه کردن حیوانات مبتلا، اعمال محدودیت در خریدوفروش حیوانات و گاهی معدوم کردن میلیون‌ها رأس دام میسر می‌شود.

هرچند برخی از کارشناسان حوزه دام‌پروری معتقدند این ویروس هرساله دام‌ها را تهدید می‌کند اما با واکسیناسیون به‌موقع می‌توان از شیوع و مرگ‌ومیر دام‌ها جلوگیری کرد اما از نیمه دوم سال گذشته تب برفکی در کشور شیوع پیداکرده و باعث مرگ‌ومیر میلیون‌ها رأس دام در کشور شده است.

ضرر اقتصادی تب برفکی به دامداران گلستانی

قاعدتاً با شیوع این بیماری استان گلستان نیز از این فراگیری مستثنا نبوده و این بیماری خساراتی را برای دامداران به همراه داشته است؛ یکی از دامداران گلستانی دراین‌باره گفت: در اسفند سال گذشته این بیماری در بین دام‌های منطقه شیوع پیدا کرد و به نظر می‌رسد کانون اولیه آلودگی از دشت ترکمن‌صحرا آغازشده است.

عبدالله فندرسکی افزود: با واکسیناسیون به‌موقع در چهار سال اخیر شاهد تلفات و مرگ‌ومیر در دام‌ها به‌واسطه تب برفکی رخ نداده بود اما در یک‌ماهه اخیر بیش از ۱۰۰ بره از دام‌های من تلف‌شده‌اند.

وی بابیان اینکه تب برفکی ضرر اقتصادی بسیاری به دامداران استان وارد کرده است، ادامه داد: این بیماری وزن ۲۰۰ راس میش را نیز از ۵۰ کیلوگرم در هر رأس به ۳۵ کیلوگرم کاهش داده است.

وی اضافه کرد: هرساله در بهمن و اسفندماه دام‌های استان به‌صورت رایگان و در قالب یک طرح فراگیر در مقابل این بیماری واکسینه می‌شدند اما امسال این طرح انجام نشد.

فندرسکی خاطرنشان کرد: امسال برای واکسیناسیون ۶۰۰ رأس دام در مقابل تب برفکی حدود چهار میلیون تومان هزینه کردم اما بیش از ۱۰۰ بره تلف شدند.

وی تصریح کرد: دلیل شیوع این بیماری همچنان برای ما دامداران نامشخص است اما قطعاً دامپزشکی گلستان در این خصوص توضیحاتی دارد.

خسارت میلیونی به دامداران در انتظار واکسن رایگان

خبرنگار دلیل این تلفات را از یک دکترای دامپزشکی جویا شد و محی‌الدین احمدی گفت: تب برفکی یک بیماری بومی در ایران است و تقریباً هرساله این بیماری در کشور مشاهده می‌شود.

وی با یادآوری اینکه هرچند سال یک‌بار این بیماری در کشور موج ایجاد می‌کند، اظهار کرد: واکسیناسیون اصولی و به‌موقع می‌تواند به مهار این بیماری کمک کند به‌شرط اینکه دامداران توجیه شده و توصیه‌های کارشناسان این بخش را باور داشته باشند.

این دکترای دامپزشکی افزود: آنچه امسال باعث وارد آمدن خسارت و مرگ‌ومیر در دام‌ها شد انجام نشدن به‌موقع واکسیناسیون و عدم سم‌پاشی به‌موقع دامداری‌ها بود.

وی اضافه کرد: هرساله واکسن از سوی دامپزشکی به‌صورت رایگان در اختیار دامداران قرار می‌گرفت اما باوجود واکسن ریال در استان، دامداران در انتظار واکسن رایگان بوده و عده‌ای حاضر نشدند هزینه ۳ هزارتومانی برای تهیه واکسن دام‌ها را پرداخت کنند.

وی با تأکید بر اینکه بیشترین خسارت در دام‌هایی رخ‌داده که واکسیناسیون به‌موقع انجام‌نشده است، ادامه داد: ۷۰ درصد چنین دامدارانی بین ۷ تا ۸ میلیون تومان ضرر اقتصادی داشته‌اند.

احمدی تصریح کرد: تهیه دیرهنگام واکسن از یکسو و اپیدمی شدن و تعداد کم مأموران واکسیناسیون در مقابل تعداد دام‌های یک منطقه از سوی دیگر باعث افزایش تلفات دام در استان گلستان شد.

این دکترای دامپزشکی متذکر شد: همیشه پیشگیری بهتر از درمان است و دامداران باید به توصیه‌های کارشناسان بیشتر توجه کنند تا متحمل خسارت کمتری شوند هرچند امسال تب برفکی یک بیماری همه‌گیر در کشور بوده است.

میدان دام گنبدکاووس نخستین کانون آلودگی در گلستان

این دکترای دامپزشکی از تب برفکی به‌عنوان یک بیماری همه‌گیر در کشور یادکرد اما به دلایل این شیوع اشاره‌ای نکرد، خبرنگار  برای روشن شدن زوایای این فراگیری و وضعیت فعلی این بیماری در استان به سراغ مدیرکل دامپزشکی استان رفت و محمدرضا وفایی گفت: روند بیماری از مهرماه سال گذشته در کشور شیوع پیدا کرد و دلیل اصلی آن تولید نشدن واکسن در داخل کشور و نبود امکان واردات واکسن به‌واسطه کمبود اعتبارات در سازمان دامپزشکی کشور بوده است.

وی افزود: به‌واسطه برنامه‌ریزی‌ها و سخت‌گیری‌های انجام‌شده در حمل‌ونقل و ورود دام به استان و پایش و مراقبت‌های انجام‌شده نخستین کانون آلودگی در اوایل بهمن در استان مشاهده شد.

مدیرکل دامپزشکی گلستان بابیان اینکه برنامه ریزی ها برای جلوتر حرکت کردن دامپزشکی استان از بیماری انجام شده بود، اضافه کرد: نخستین کانون آلودگی در میدان دام گنبدکاووس به واسطه حمل و نقل دام غیرمجاز رخ داد.

وی ادامه داد: باوجود کمبود واکسن در استان واکسیناسیون هدفمند در دستور کار قرار گرفت و با همکاری دامداران خوشبختانه گلستان با کمترین میزان آلودگی کانون‌ها و تلفات بیماری در مقایسه با کشور مواجه بود.

ثبت ۷۰ کانون آلوده در گلستان

وفایی خاطرنشان کرد: وقتی میزان درگیری و صدمات ناشی از بیماری در سال جاری با سال‌های ۸۸ و ۸۹ که با کمبود واکسن همراه نبوده مقایسه می‌کنیم به این نتیجه می‌رسیم که برنامه‌های ما کاملاً هدفمند و در جهت کنترل و مدیریت بیماری بوده است.

نقش و ردپای واسطه‌ها، دلالان و فروشندگان دوره‌گرد در نقل‌وانتقال غیرمجاز دام و شیوع تب برفکی در گلستان بسیار پررنگ و برجسته است

وی بدون اشاره به تعداد دام‌های درگیر و تلف‌شده استان براثر تب برفکی، تصریح کرد: تاکنون ۷۰ کانون آلوده در استان ثبت‌شده و کاملاً در حال پیگیری و رصد این بیماری هستیم و جای نگرانی وجود ندارد.

مدیرکل دامپزشکی استان با تأکید بر اینکه باوجود کمبود واکسن در کشور ما تلاش کردیم به هر طریق ممکن واکسن موردنیاز گلستان را تأمین کنیم، اظهار کرد: تاکنون ۸۰۰ هزار رأس گوسفند و بز و ۲۰۰ هزار رأس گاو در استان مایه‌کوبی شده و تلاش برای واردکردن واکسن به استان همچنان ادامه دارد.

وفایی همچنین در پاسخ به این سؤال که عدم توزیع واکسن و واکسیناسیون به‌موقع چه میزان در تشدید خسارت و تلفات نقش داشته، گفت: هیچ‌گونه کوتاهی و قصوری از سوی سازمان مرکزی دامپزشکی وادارات کل در استان‌ها رخ نداده و هرساله واکسن از سوی سازمان مرکزی از موسسه رازی در کشور خریداری و به‌صورت رایگان در کشور و بین استان‌ها توزیع می‌شد.

وی افزود: بیشتر از ۶ ماه است که واکسن در موسسه رازی تولید نشده و همین تولید و تأمین نشدن در مقطعی باعث شد واکسن به دست دامداران نرسد.

رد و پای دلالان و واسطه‌ها در شیوع تب برفکی

مدیرکل دامپزشکی گلستان متذکر شد: مهار و کنترل این بیماری چندین مرحله دارد که اصلی‌ترین آن بر عهده دامداران است.

به گفته وی نقش و ردپای واسطه‌ها، دلالان و فروشندگان دوره‌گرد در نقل‌وانتقال غیرمجاز دام و شیوع تب برفکی در گلستان بسیار پررنگ و برجسته است.

وی ادامه داد: در برآوردها و پایش های انجام‌شده در اسفندماه دریافتیم ۹۰ درصد کانون‌های آلوده به تب برفکی استان به‌واسطه نقل‌وانتقال غیرمجاز و دام‌های آلوده از سایر استان‌های کشور و همچنین ورود افراد دلال و واسطه صورت گرفته است.

وفایی متذکر شد: ضدعفونی جایگاه دام‌ها، ممانعت از ورود افراد دلال به دامداری‌ها و گزارش به‌موقع دامداران می‌تواند به پایش و بیماریابی و کنترل و مدیریت تب برفکی در استان کمک کند.

مدیرکل دامپزشکی گلستان با یادآوری اینکه هر لنگش در دام‌ها نشانه تب برفکی نیست، به دامداران توصیه کرد: از انطباق هرگونه بیماری با تب برفکی جلوگیری کرده و از قضاوت‌های عجولانه و زودهنگام پرهیزکرده و به بیش از گذشته به عملیات قرنطینه سازی و سم‌پاشی تا شعاع ۳۰ کیلومتری کانون‌های آلوده توجه کنند.

وی یادآور شد: کماکان مشکل کمبود واکسن در کشور وجود دارد و تهیه آن سخت است اما دامپزشکی گلستان تلاش دارد واکس را به سهولت وارد استان کند و تا حد ممکن نیز در تحقق آن موفق بوده است.

وفایی با تأکید بر اینکه دامداران نسبت به تهیه واکسن تب برفکی در استان نگرانی نداشته باشند، تصریح کرد: امیدواریم با گرم شدن هوا در گلستان شیوع و مرگ‌ومیر و تلفات دام‌ها براثر این بیماری کاسته شود.

آنچه مسلم است کماکان مشکلات تولید و تأمین واکسن تب برفکی در کشور و استان وجود دارد و چاره‌ای جز رعایت نکات بهداشتی و ایمنی محیط و امید به گرم شدن هوا برای مهار این بیماری در کشور و به‌ویژه استان وجود ندارد.

منبع: مهر