پنبه در گلستان مانند یک ساختمان تخریب شده است
عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات پنبه کشور، وضعیت پنبه در استان گلستان را مانند یک ساختمان تخریب شده دانست و گفت: با وجود برنامهریزیهای عالی برای احیای پنبه چند سالی طول میکشد تا جدای از مسائل دیگر، حداقل اعتماد کشاورزان جلب شود.
کشاورزی به دلیل تأمین امنیت غذایی و سلامت جامعه و تأمین‌کننده بودن ارز از بخشهای مهم اقتصادی یک کشور محسوب میشود.
به گزارش گلستان24، با توجه به این مهم روزگاری پنبه از جمله محصولات مهم و استراتژیکی ایران بود، اما متأسفانه در سایه برخی کمتوجهیها علل و عوامل مختلف از بیتفاوتی به کشاورزان پنبهکار در مراحل کشت پنبه تا ناهماهنگی در صادرات و واردات، دست به دست هم دادند تا امروز وضعیت پنبه کشور از جمله استان گلستان از دوران طلایی خود فاصله بگیرد و سرزمین طلای سفید از نگارستان ایران رخت بربندد.
سالهاست که کشاورزان گلستانی نسبت به کشت پنبه بیتفاوت شدند و برای درآمدزایی و سودآوری بیشتر به کشت محصولات دیگری همچون گندم و محصولات روغنی مثل سویا روی آوردهاند.
یک کشاورز اهل شهرستان کردکوی که به مدت بیش از 6 سال در زمینی به مساحت 15 هکتار پنبه کشت میکند، در گفتوگو با خبرنگار فارس در گرگان، اظهار کرد: در هر هکتار حدود سه تا پنج تن پنبه برداشت میکنم که امسال حدود 60 تن پنبه برداشت کردم.
امیرحسین باقری با بیان اینکه میزان تولید محصول به عوامل مختلفی اعم از آب و هوا بستگی دارد، گفت: با توجه به افزایش بارندگی و کیفیت بذر تولید قابل قبولی داشتیم که امسال در وسعت 15 هکتار تقریباً 60 تن محصول برداشت کردیم.
*ضرورت حمایت جهاد کشاورزی از پنبهکاران در تهیه سموم
وی کشت پنبه را یک محصول بسیار پرهزینه برای کشاورز دانست و افزود: تقریباً میتوان گفت از 4 تن محصول تولیدی حدود 3 تن باید هزینه کرد که گران بودن سموم مورد استفاده و تعداد بالای کارگر از جمله مشکلات کشاورزان پنبهکار است.
باقری ادامه داد: در صورتی که جهاد کشاورزی در خصوص سموم مبارزه با آفات پنبه از کشاورزان حمایت کند یکی از دغدغههای مهم کشاورزان برطرف میشود.
این کشاورز گلستانی با بیان اینکه سموم قابل استفاده برای پنبه مناسب نبوده و به دلیل کیفیت پایین کشاورز باید به جای دو بار 6 بار از سم استفاده کند، خواستار حمایت جهاد کشاورزی در خصوص سموم مبارزه با آفات پنبه از کشاورزان شد.
وی کمبود ماشینهای برداشت پنبه را از مشکلات دیگر کشاورزان برشمرد و گفت: در کنار سختیها و مشقتهای بالایی که محصول پنبه دارد هزینه بالای کارگر است که با وجود ماشینهای برداشت پنبه نه تنها این مشکل حل نمیشود بلکه برداشت پنبه برای کشاورز نیز آسانتر خواهد شد.
کشاورز دیگری که سالهاست کشت پنبه را به دلیل مشکلات آن رها کرده است در گفتوگو با خبرنگار فارس در گرگان، اظهار کرد: در گذشته نهچندان دور زمینهای وسیعی به کشت پنبه اختصاص داشت که ما نیز به واسطه شغل پدر در عین شاغل بودن در اداره آموزش و پرورش در کشت پنبه نیز مشارکت داشتیم.
محمدحسین کیاء علل کاهش سطح کشت پنبه و از بین رفتن فرهنگ آن را در عواملی مختلفی اعم از ترویج و تنوع کشت محصولات مختلف اعم از ترهبار و یا باغداری دانست و گفت: اما علت مهم کاهش سطح کشت پنبه عدم برنامهریزی صحیح سازمان جهاد کشاورزی برای کشاورزان پنبهکار در مراحل مختلف کاشت،داشت، برداشت، فروش و بازاریابی محصولات بوده است.
وی افزود: عدم حمایت از کشاورزان باعث خروج کشاورز از چرخه کشت پنبه شد تا اینکه کشاورزان کم کم به محصولاتی با درآمد بالا که میتوانست زندگی آنها را تأمین کند روی آوردند و کارخانههای فرآوری پنبه در شهرستانهای کردکوی و ترکمن به دلیل عدم حمایت کافی از رده خارج شد.
این کشاورز گلستانی با بیان اینکه عدم حمایت از کشاورزان صرفاً مختص به استان گلستان نبوده بلکه این یک مشکل شایع در سطح کشور است، بیان کرد: به عنوان مثال واردات بیرویه منسوجات از خارج از کشور موجب از بین رفتن تولیدکنندههای منسوجات شده است.
کیاء، کشت پنبه را بسیار سخت دانست و گفت: کشاورزان در منطقه ما با توجه به شرایط آب و هوایی مناسب میتوانند بهجای پنبه در یک دوره دو محصول سویا و گندم کشت کنند، حال آنکه طی این سالها طولانی بودن طول کشت پنبه و بهدنبال آن عدم حمایت از پنبهکاران از سوی مسؤولان و اداره تابعه کشت پنبه به حالت رکود رسیده و بسیار محدود شده است.
این کشاورز گلستانی، صنعتی و مکانیزه شدن کشاورزی و افزایش قیمت پنبه بهدلیل تکمحصولی بودن پنبه را از جمله راهکارهای احیای پنبه دانست و ابراز کرد: چندمحصولی شدن، تغییر جریان واردات و صادرات از عوامل تاثیرگذار در کاهش کشت پنبه بوده که برای احیای مجدد آن باید عوامل مختلف دست به دست هم گذارند تا پنبه به دوران طلایی خود بازگردد.
*افزیش سطح زیرکشت پنبه طی سالجاری در کردکوی
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان کردکوی با اشاره به کاهش رغبت کشاورزان نسبت به کشت پنبه و کاهش سطح زیرکشت در سالهای اخیر، یادآور شد: نسبت به پنبه بیمهری شده است، زیرا پنبه رشد طولانی دارد که طی یک سال فقط یک کشت انجام میشود این در حالی است که با توجه به شرایط اقلیمی حاکم در استان گلستان کشاورز میتواند دو کشت انجام دهد.
جعفر ذهبی ادامه داد: حال با توجه به طولانی بودن زمان کشت گندم و کشت یک محصول قیمت تضمینی پنبه باید طوری باشد که با قیمت دو محصول برابری کند در واقع قیمت آن باید طوری باشد که کشاورز قادر به گذران زندگی خود باشد.
وی خاطرنشان کرد: قیمت پنبه باید مساوی با دو محصول گندم و سویا باشد تا بتواند با آن دو محصول کشت شده در یک سال متوالی رقابت کند که متأسفانه این مهم محقق نشده است.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان کردکوی با اشاره به اهمیت کشت پنبه، اظهار کرد: پنبه در تأمین روغن و منسوجات، تامین مواد اولیه صنایع نقش داشته و در اقتصاد و ارزآوری و اشتغالزایی موثر خواهد بود.
ذهبی تصریح کرد: پنبه خاک را فقیر نمیکند و مزرعهای که پس از پنبه باقی مانده باشد از علفهای هرز تمیز نگه داشته و از توسعه آفات و امراض جلوگیری میکند.
وی سطح قابل برداشت پنبه در شهرستان کردکوی را 692 هکتار برشمرد و تصریح کرد: از 692 هکتار از سطح کشت یک هزار و 522 تن پنبه در شهرستان کردکوی تولید شده است.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان کردکوی به مقایسه سه ساله کشت پنبه در شهرستان کردکوی پرداخت و تشریح کرد: در سال زراعی سال 1393، از 712 هکتار از کشت پنبه یک هزار و 32 تن پنبه تولید شده و در سال زراعی 1394، از 475 هکتار سطح زیرکشت پنبه 404 تن و از 692 هکتار سطح زیرکشت پنبه در سال 1395 میزان یک هزار و 522 تن پنبه در شهرستان کردکوی تولید شده است.
ذهبی درباره افزایش سطح زیرکشت پنبه در سال 1395 نسبت به سال 1394، بیان کرد: افزایش میزان بارندگی در سال 1394به 700 میلیمتر، افزایش خرید تضمینی محصول، ترویج کارشناسان مراکز جهاد کشاورزی در خصوص اهمیت و نقش پنبه در تناوب و اقتصاد و ... از جمله دلایل افزایش سطح زیرکشت پنبه طی دو سال زراعی در شهرستان کردکوی بوده است.
اداره جهاد کشاورزی شهرستان کردکوی همچنین در راستای ترویج ارقام جدید پنبه و احیای پنبه به اجرای «پروژه مشارکتی ارقام جدید پنبه» در شهرستان کردکوی اقدام کرده که مدیر جهاد کشاورزی شهرستان کردکوی در حاشیه بازدید از پروژه انتخاب مشارکتی ارقام جدید پنبه اظهار کرد: این پروژه مقایسه و ارزیابی مشارکتی ارقام جدید پنبه و معرفی مشخصات کمی و کیفی آنها به بهرهبرداران است تا در نهایت زمینه شناسایی و انتخاب رقم و توسعه کشت آن در منطقه مورد نظر فراهم شود.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان کردکوی اضافه کرد: ارقام مختلفی در این پروژه کشت میشود که برخی ممکن است رشد طولانیتر و برخی دوره رشد کوتاهتر داشته باشند که در حالت کلی این به نظر کشاورز بستگی دارد که با توجه به شرایط موجود چه نوع رقم را برای کشت پنبه انتخاب کند.
عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات پنبه کشور نیز در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در گرگان، پنبه را یک محصول بسیار پُراهمیت در اقتصاد بسیاری از کشورها از جمله ایران دانست و گفت: تولید پنبه بیشترین اشتغالزایی و ارزش افزوده را نسبت به بقیه محصولات دارد و بهخاطر اهمیت آن در دنیا عنوان طلای سفید را از آنِ خود کرده است.
کمال قاسمیبزدی با بیان اینکه عواملی اعم از هزینههای زیاد تولید در مراحل مختلف کاشت، داشت و برداشت، پایین بودن سطح درآمد حاصل از این زراعت، طولانی بودن دوره زراعی این محصول، خسارت آفات، بیماریها و علفهای هرز و هزینههای سنگین سم و سمپاشی از دلایل تاثیرگذار در کاهش کشت پنبه است، گفت: وجود محصولات رقیبی مانند گندم، برنج و دانههای روغنی و عدم حمایت کافی دولت از پنبه، تعهد بهتر پرداخت خرید تضمینی گندم و دانههای روغنی نسبت به پنبه، تفاوت زیاد هزینه تمام شده پنبه با نرخ فروش پنبه توسط کشاورزان، مکانیزه نبودن سیستمهای برداشت پنبه بر اساس ارقام اصلاح شده جدید با قابلیت برداشت ماشینی، عدم هماهنگی بین واردات و صادرات پنبه و ... از جمله مهمترین عوامل رکود پنبه و ایجاد سد بر سر راه کشاورزان پنبهکار بوده است.
وی وضعیت پنبه در استان گلستان را همانند یک ساختمان تخریبشده دانست و ادامه داد: یک ساختمان را میتوان در عرض چند دقیقه تخریب کرد اما بازسازی ساختمان در جایگاه نخست آن چند سال طول خواهد کشید، از این رو پنبه امروز در استان گلستان نیز مانند یک ساختمان تخریب شده است که با وجود برنامهریزیهایی برای احیای پنبه در عالیترین سطح باز هم چند سالی طول خواهد کشید تا جدای از همه مسائل دیگر، حداقل اعتماد کشاورزان را جلب کند.
*پروژه مشارکتی ارقام جدید پنبه گامی سودمند اما ناکافی در احیای پنبه
عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات پنبه کشور با اشاره به هدف اجرای پروژه مشارکتی ارقام جدید کشت پنبه، اظهار کرد: هدف از انتخاب مشارکتی ارقام جدید پنبه در
مناطق مختلف پنبهکاری کشور که احداث مزارع PVS هم نام دارد مقایسه و ارزیابی مشارکتی ارقام جدید پنبه، معرفی مشخصات کمی و کیفی آنها به بهرهبرداران و در نهایت فراهم کردن زمینه شناسایی و انتخاب رقم و توسعه کشت آن در مناطق مورد نظر است.
قاسمیبزدی افزود: به همین دلیل ارقام جدید معرفیشده پنبه کشور در کنار ارقام تجاری، ارقام وارداتی نوین و پرپتانسیل با رعایت تمامی نکات فنی و با نظارت فنی پژوهشگران مراکز تحقیقات کشاورزی و کارشناسان سازمانهای جهاد کشاورزی استانها، کشاورزان پیشرو و مدیریت ترویج استان مورد کشت و بازدید دورهای قرار خواهد گرفت.
وی هدف اصلی از اجرای پروژه مشارکتی ارقام جدید پنبه را معرفی آسان و سریع ارقام پنبه موجود در کشور و فراهم کردن امکان انتخاب رقم مورد نظر برای کشاورزان هر منطقه دانست و ادامه داد: از طرفی در این پروژه سعی میشود عملیات تکثیر و تولید بذر ارقام معرفیشده جدید پنبه کشور به شرکتهای مجاز واگذار شود که این مسأله باعث حذف واسطهها از چرخه تولید و توزیع ارقام جدید خواهد شد، در عین حال که مؤسسه تحقیقات پنبه کشور بر تمامی مراحل تولید و توزیع بذر نظارت خواهد داشت.
عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات پنبه کشور بیان کرد: در مجموع، از دیدگاه بنده این پروژه به طور کامل یک پرژوهی جدیدی نیست و بسیار مشابه پروژههایی است که در گذشته با عنوان آزمایشات ناحیهای و یا آزمایشات C-Test و ... بهعنوان آزمایشات ترویجی با هدف معرفی ارقام جدید به کشاورزان هر منطقه کشت میشد.
قاسمیبزدی یادآور شد: در پروژه جدید از زوایای بیشتری به این مسئله نگریسته شده تا علاوهبر معرفی بهتر رقم به کشاورزان، حق بیشتری به کشاورزان برای انتخاب رقم مورد نظر داده شود که از این لحاظ پروژه سودمندی خواهد بود و میتواند در ترویج ارقام پنبه کشور موثر باشد اما قطعاً به تنهایی برای احیای پنبه کافی نیست.
*ضرورت گنجاندن کشت و توسعه پنبه در برنامههای اقتصاد مقاومتی
به گزارش فارس، همانطور که در گزارش به آن اشاره شد روزی پنبه در کشور از جمله استان گستان از جمله محصولات کشاورزی تاثیرگذار در درآمدزایی و ارزآوری بوده است، حال امروز به هر دلیلی که این مهم از دوران طلایی خود فاصله گرفته، برای بازگشت به دوران سابق نیازمند برنامهریزی و راهکارهای اساسی است تا در کنار احیای مجدد آن، حداقل کشاورزانی که سالها نسبت به کشت این محصول استراتژیک غریبه شدهاند علاقمندی خود را باز یابند.
از طرفی در سالی که به نام «اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل» نامگذاری شده است، به نظر میرسد در صورتی که کشت و توسعه پنبه در برنامههای اقتصاد مقاومتی گنجانده شود، میتواند گامی برای پیشرفت پنبه در استانی که روزی به طلای سفید مشهور بوده، باشد.
انتهای پیام/
ارسال نظر