"زیارت" روستای ملی جاجیم بافی را بیشتر بشناسید

به گزارش گلستان ۲۴؛ به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، در چهارمین جلسه شورای راهبردی انتخاب شهر‌ها و روستا‌های ملی صنایع‌دستی که با حضور مسئولان گلستانی برگزار شد، چهار روستا و یک شهر ملی صنایع دستی از استان گلستان معرفی شد.

روستای زیارت شهرستان گرگان به‌عنوان روستای ملی جاجیم‌بافی، روستای سیاه‌رودبار شهرستان علی‌آبادکتول به‌عنوان دهکده صنایع‌دستی، روستای شاهکوه شهرستان گرگان به‌عنوان روستای ملی سوزن‌دوزی، روستای تنگلی شهرستان گنبدکاووس به‌عنوان روستای ملی سوزن‌دوزی ترکمن و علی‌آبادکتول به‌عنوان شهر ملی نواربافی‌کتول در فهرست روستا‌ها و شهر‌های ملی صنایع‌دستی قرار گرفتند.

در این گزارش به معرفی هنر جاجیم بافی در روستای زیارت گرگان می‌پردازیم.

 

 

روستای زیارت در ادامه جاده ناهارخوران به سوی کوهستان‌های جنوب شهر گرگان و حدود ۱۰ کیلومتر بعد از ناهارخوران قرار دارد. روستایی که کوچه‌ها و دیوارهایش با جاجیم مزین شده تا به گردشگران و مسافرانی که به این روستا سفر کرده اند سوغات اصلی روستایشان را نشان دهند.

روستای زیارت از قدیم الایام محل تولید جاجیم بوده است، "جاجیم" به دست‌بافی از پارچهٔ کلفت شبیه به پِلاس که از پلاس هم نازک‌تر است و آن را از نخ‌های رنگین و ظریف پشمی یا پنبه‌ای یا آمیزه‌ای از این دو می‌بافند، گفته می‌شود.

مواد اولیه جاجیم پشم است و بافت آن شبیه گلیم است، با این تفاوت که جاجیم در چهار تخته بافته می‌شود و پس از بافتن به هم متصل و دوخته می‌شود.

جاجیم‌ها پرز ندارند و می‌توان از هر دو روی آن استفاده کرد، کوچ‌نشینان از آن بهرهٔ زیادی می‌برند و کاربرد آن به عنوان روانداز و محافظ سرما است.

 

 

هنر جاجیم بافی در روستای زیارت گرگان ارثیه‌ای است که از مادران به دخترانشان و همواره از نسلی به نسل دیگر منتقل شده است معلوم نیست تبار و تاریخ آن به چه زمانی برمی‌گردد.

زنان هنرمند جاجیم باف در روستای زیارت شهر گرگان تار را در پود وجودی‌اش گره زده و زیباترین نقش‌ها را با سرانگشتان زیبایشان به وجود می‌آورند.

زنان روستای زیارت کارگاه‌های خود را در خانه‌هایشان بر پا می‌کنند به امید آنکه همانند گذشته شانه به شانه خانواده در چرخه اقتصادی خانه سهیم باشند.

 

 

این هنر ارزشمند کشور که روزی به‌سوی زوال می‌رفت حالا با تلاش زنان روستایی، احیا و محصولات آن در بازار‌های داخلی و خارجی مورد استقبال قرارگرفته و به ثبت جهانی هم رسیده است.

در روستای گردشگری زیارت بیش از ۱۰۰ جاجیم‌باف مشغول گره‌زدن تاروپود‌های زیبایی هستند که زبانزد خاص و عام است.
مردم این ناحیه به زنان پیشکسوت جاجیم‌باف "خاله" می‌گویند.  
‌
نمی‌توان به زیارت رفت و دست خالی برگشت، در بساط هنرمندان این دیار انواع پادری، رومیزی، کیف، کوله‌پشتی، سجاده، پاتابه و... یافت می‌شود که می‌توان به‌عنوان سوغات آن را با خود به یادگار برد.

 

در گذشته از جاجیم به‌عنوان زیرانداز، پلاس، فرش و رختخواب‌پیچ استفاده می‌شده و کوچ‌نشینان برای بسته‌بندی و جابه‌جایی اسباب و لوازم و گاهی به‌عنوان بالاپوش گرم استفاده می‌کردند، اما امروزه از ارائه طرح پر نقش‌ونگار این هنر اصیل روی وسایلی همچون انواع پشتی، کیف، ساک، رومبلی، روکش صندلی اتومبیل، روفرشی، سفره نان، روپشتی، سجاده، انواع کیف زنانه، کوسن، دمپایی، جانمازی، جاجورابی، رختخواب‌پیچ، رومیزی، زیرانداز و تن‌پوش‌های گوناگون استفاده می‌شود و به زیبایی پارچه‌ها افزوده و ماندگاری آن را همیشگی می‌سازد.

 

چند روز پیش یک کارگاه و فروشگاه  صنایع دستی در راستای حمایت از مشاغل خانگی و صنایع دستی بانوان روستای زیارت، به بهره برداری رسید.