کدام آیات قرآن به اهل‌بیت اشاره دارند؟/ کارنامه قرآنی فولادوند

به گزارش گلستان ۲۴؛ آیت‌الله سید ابوالحسن مهدوی شب گذشته ۳۰ اردیبهشت‌ماه در قسمت ۲۶ از ویژه‌برنامه «سوره» گفت: حدیث ثقلین مورد اجماع اهل سنت و شیعه است و هر دو قبول دارند. قرآن و عترت از هم جدا نمی‌شوند اما ما مردم اگر می‌خواهیم نجات پیدا کنیم باید به هر دو تمسک کنیم. امام کتاب ناطق است و با مسائل برخورد جزئی دارد و قرآن کتاب صامت است و برخورد کلی با مسائل دارد.

عضو مجلس خبرگان رهبری افزود: به‌عنوان‌مثال یک قانون اساسی داریم و یک مجری که دولت است. اگر کسی گفت قانون اساسی برای من کافیست و من دولت نمی‌خواهم، نشان‌دهنده این است که می‌خواهد از قانون اساسی سوءاستفاده کند. قرآن شبیه یک قانون اساسی است برای تربیت انسان کامل. اما اهل‌بیت هستند که می‌توانند دست ما را بگیرند و کُنه قرآن را به ما یاد بدهند.

این مفسر قرآن سپس گفت: سوره حمد را در نظر بگیرید که در آن از خدا تقاضا می‌کنیم ما را در صراط مستقیم قرار دهد. در ادامه آیه نمی‌گوید صراط الذی بلکه می‌گوید صراط الذین. اگر می‌گفت صراط الذی معنایش این می‌شد که می‌خواهد راه مستقیم را تعریف کند و این تعریف کلی و قابل سوءاستفاده است. به این دلیل می‌گوید صراط الذین؛ یعنی راه کسانی مانند امیرالمؤمنین و ۱۱ فرزند ایشان. در این زمینه روایات زیادی داریم. وقتی پشت سر امام حرکت کردیم دیگر نمی‌توانیم بیرون مسیر باشیم و تنها کلام امام را بررسی و تجزیه‌وتحلیل کنیم و با الفاظ بازی کنیم.

وی ادامه داد: در آیه ۶۹ سوره نساء «أَنعَمتَ عَلَیهِم» را معنا کرده است و اسم آورده است. می‌گوید آن کسانی که مورد نعمت الهی واقع شده‌اند انبیا، صدیقین، شهدا و صالحین هستند. «وَ مَنْ یُطِعِ اللَّهَ وَ الرَّسُولَ فَأُولئِکَ مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیْهِمْ مِنَ النَّبِیِّینَ وَ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحِینَ». اگر تعبیر «أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیْهِم» در این آیه نبود این زیبایی را نداشت. با این کار این تعبیر را معنا می‌کند.

سید ابوالحسن مهدوی اضافه کرد: آیه ۴ سوره زخرف هم ما را به سوره حمد ارجاع می‌دهد: «إِنَّهُ فِی أُمِّ الْکِتابِ لَدَیْنا لَعَلِیٌّ حَکِیم». ام‌الکتاب یکی از اسامی سوره حمد است. می‌گوید او در سوره حمد نزد ما علی حکیم است. ممکن است بگویند علی در اینجا صفت است. اما صفتی است که منطبق با اسم است. هم علی است و هم حکیم. نام مبارک امام علی (ع) را خیلی زیبا بیان کرده است. این آیه می‌گوید منظور از صراط مستقیم در سوره حمد، علی (ع) است.

وی در پایان گفت: علم نور است اما این نور بدون ولایت محقق نمی‌شود. هرچقدر هم اصطلاحات علمی و زبان‌های خارجی یاد بگیریم و شبانه‌روز از کتب و اساتید متعدد استفاده کنیم، اما آن رمز به دست‌مان نمی‌آید. کسانی که از ولایت خواب هستند، نسبت به حقایق بسیاری هم خواب هستند. البته خودشان ممکن است تصور کنند حقایق را می‌دانند و ممکن است کتاب هم بنویسند و سخنرانی هم بکنند. آرزوی ما این است که این نوع بحث‌ها به این حرف‌ها محدود نشود و عملاً هم شیرینی این معانی را حس کنیم.

در بخش دیگری از این برنامه گفتگوی مسعود دیانی با رضا بیات و علی‌اکبر افراسیاب‌پور درخصوص «قرآن و شعر کلاسیک فارسی» پخش شد. در این برنامه همچنین یوسفعلی میرشکاک به قصه‌خوانی قرآنی از روی بخشی از کتاب «روض الجنان و روح الجنان» پرداخت. بررسی کارنامه قرآن‌پژوهی محمدمهدی فولادوند نیز بخش دیگری از قسمت ۲۶ برنامه «سوره» بود.

برنامه تلویزیونی «سوره» که به موضوع قرآن اختصاص دارد، در شب‌های ماه مبارک رمضان هر شب ساعت ۲۲:۴۵ دقیقه از شبکه چهار سیما پخش می‌شود. تکرار این برنامه نیز ساعت ۱۷ می‌باشد.