مدیریت علوی قسمت نوزدهم/ مبارزه با فساد در تفکر مدیریت علوی

سیدحسین علوی، فعال فرهنگی _ سیاسی استان، در یادداشتی اختصاصی به گلستان24، به موضوع «مدریت علوی» و مباحث مربوط به آن پرداخته است:

مبارزه با فساد در تفکر مدیریت علوی

امیر المؤمنان حضرت علی (علیه السّلام) بیست و پنج سال پس از رحلت پیامبر اکرم (صلی اللّه علیه و آله) خانه نشین شد و پس از این مدت طولانی با اقبال عمومی و اصرار بیش از حد مردم، به ستوه آمدن مردم از فساد موجود در هیئت حاکمه و انحرافات و روی آوردن عده ای به بازگشت به سنت های جاهلی ، حکومت و رهبری جامعه اسلامی بر عهده گرفت. شاید علت اصلی اقبال مردم به امیر مؤمنان حضرت علی علیه السّلام بوده باشد.

انحرافات و مفاسد به وجود آمده در حکومت و زمام داران و کارگزاران حکومتی به اوج رسید؛حاکمان ظواهر دین را نیز رعایت نمی کرد و خود را صاحب بیت المال و صاحب اختیار مردم می پنداشت که این نگرش مفاسد اداری و اقتصادی فراوانی را در پی داشت.ا ز جمله، مسئله ی فساد  استخدامی و انحراف از اصل ارزشمند دینی و عقلایی شایسته سالاری و رعایت اهلیت در سپردن کارها و مناصب حکومتی به افراد. بسیاری از کارگزاران حکومت از میان افراد فاقد صلاحیت و شایستگی انتخاب شدند و همین امر مفاسد اداری و مالی بسیاری را در حکومت به وجود آورد،و کار بدان جا رسید که ناشایست ترین افراد به پست ها و مقامات حکومتی گماشته شدند.خویشاوندان خود را که نه تنها فاقد صالحیت که بدسابقه ترین اشخاص بودند،مقام و منزلت بخشید و بیت المال مسلمانان را در اختیار آنان قرار داد

بازگرداندن بیت المال به خزانه

امام (علیه السّلام) در دومین روز خلافت با صراحت به بخشی از سیاست اصلاحی خویش اشاره می کند و می فرماید: بدانید هر زمینی را که عثمان بخشید و هر ثروتی را که از اموال خداوندی هدیه کرد،به بیت المال باز می گردد؛چرا که حقوق گذشته را چیزی از میان نبردو اگر این ثروت ها را بیابم در حالی که مهریه ی زنان شده یا در شهرها توزیع شده باشد، به جایگاهش باز گردانم،چرا که عدالت را گشایشی است و هر آن کس که عدالت برایش تنگ باشد،ستم بر او تنگ تر خواهد بود»(ری شهری،۱۳۷۹،ص ۳۰)

امام (علیه السّلام)در همین روز تأکید کرد که در بهره برداری از اموال عمومی،به هیچ کس امتیاز ویژه ای نخواهد داد و آنان که از طریق غصب اموال عمومی،ملک،آب،اسب های عالی و کنیزکان زیبا فراهم آورده اند،بدانند که علی همه ی آنها را مصادره خواهد کرد و به بیت المال باز خواهد گرداند.

عدم ابقاء مدیر فاسد

حضرت امیرالمؤمنین‏ (علیه السلام) برای تصفیه و پاکسازی مدیریت‏های کشور اسلامی تا آنجا پیش رفت که یک جنگ تمام عیار را برای ریشه کن کردن فساد اداری  به راه انداخت، بعنوان مثال امام (علیه السلام)  معاویه را برای یک لحظه در پُست فرمانداری کشور اسلامی تحمّل نکرد. امام (علیه السلام) به فرمانده نظامی خود «جریر بن عبداللَّه» که او را به شام فرستاده بود قاطعانه دستور داد.

پس از نام خدا و درود! هنگامی که نامه‏ام به دستت رسید، معاویه را به یکسره کردن کار وادار و با او برخوردی قاطع داشته باش، سپس او را آزاد بگذار در پذیرفتن جنگی که مردم را از خانه بیرون می‏ریزد، یا تسلیم شدنی خوار کننده، پس اگر جنگ را برگزید، امان نامه او را بر زمین کوب، و اگر صلح خواست از او بیعت بگیر، با درود.»( نامه ۸ نهج‏البلاغه، معجم‏المفهرس محمد دشتی.)

رشوه

حضرت (علیه السلام) حتی از پذیرش ظرف حلوایی که "اشعث بن‏قیس" منافق به رسم هدیه اما در واقع به عنوان رشوه به طلب انجام کاری برای وی آورد امتناع کرد و او را مورد عتاب قرار داد و گفت: "آیا از راه دین خدا آمده‏ای که مرا بفریبی؟ آیا درک نکرده نمی‏فهمی یا دیوانه‏ای؟ که از این راه می‏خواهی مرا بفریبی؟

"نهج البلاغه، خطبه ۲۱۵ (دشتی، ۲۲۴)

انتهای پیام/