سازمان محیط زیست با مصوبه کمیته نجات خلیج گرگان مخالف است

به گزارش گلستان ۲۴؛ شیون‎های مرگ خلیج گرگان بلند است و متأسفانه در کارگروه نجات خلیج گرگان برخی از مدیران به‎دنبال معجزه طبیعت و بالا آمدن سطح آب دریای خزر هستند.

امروز بحران زیست‎محیطی خلیج گرگان به مخاطره انسانی تبدیل شده و بوی مشمئزکننده‎ای از این خلیج در سه شهرستان مجاور آن استشمام می‎شود.

 استاندار جدید گلستان خیلی زود و در چند ماه اهمیت خلیج گرگان و خطرات ناشی از نابودی آن را درک کرد و از این رو در همایش روز گذشته روابط‎عمومی‎های استان تاکید کرد تا زمانی که مسؤولان روابط‎عمومی دستگاه‎های اجرایی از وضعیت خلیج گرگان بازدید نکردند به محل کار خود برنگردند و از این رو امروز مسؤولان روابط‎عمومی استان به بازدید از خلیج گرگان رفتند.

بنا به گفته مدیرکل روابط‎عمومی استانداری گلستان هدف از این بازدید ایجاد حس تکلیف و توجه بیشتر دستگاه‎های اجرایی به موضوع خلیج گرگان بود و حال باید دید پس از این بازدید تا چه میزان روابط‎عمومی‎های استان گلستان می‎توانند به نجات خلیج گرگان کمک کنند.

سیدمصطفی عقیلی‎نژاد، مدیر امور ماهیان خاویاری استان گلستان در این بازدید اظهار کرد: خلیج گرگان 60 کیلومتر طول و 12 کیلومتر عرض دارد و عمق آن به صورت میانگین یک متر و نیم است.

وی تصریح کرد: این خلیج برای آبزی‎پروری بسیار حائز اهمیت است و رودخانه‎ها و کانال‎های ورودی به این خلیج مثل «قره‎سو» به معنی «آب سیاه» که نماد ماهی «کلمه» است و «چاپاقلی» که از اسم ماهی «کلمه» در گویش ترکمنی گرفته شده ریشه و تاریخ خلیج گرگان را نشان می‎دهد.

* در خلیج گرگان ۳۲ گونه ماهی شناسایی شدند/ خلیج گرگان به عنوان یک پرورشگاه ماهی به‎شمار می‎رود

مدیر امور ماهیان خاویاری استان گلستان ادامه داد: در خلیج گرگان ۳۲ گونه ماهی شناسایی شدند و خلیج گرگان به عنوان یک پرورشگاه ماهی به‎شمار می‎رود.

عقیلی‎نژاد به مسدود شدن کانال‎های «خوزینی» و «چاپاقلی» اشاره کرد و گفت: در گذشته کانال «خوزینی» 120 متر عرض داشته و ارتباط کشتی را با ساحل خزر در این منطقه فراهم می‎کرد.

وی متذکر شد: در سال ۱۳۶۷ تا ۱۳۶۹ در محدوده «چاپاقلی» لایروبی اتفاق افتاد و دستگاه لایروب عملیات لایروبی را در مدت سه سال در محدوده گلستان انجام داده و این اقدام منجر به آن شده بود که ارتباط مناسبی از خلیج به دریا ایجاد شود.

* مصوبات کمیته خلیج گرگان همچنان مغفول مانده است/ برخی موضوعات کارگروه خلیج گرگان سیاسی شده

مدیر امور ماهیان خاویاری استان گلستان با بیان اینکه مصوبات کمیته خلیج گرگان هنوز مغفول مانده است و دلایل کارشناسی برای این موضوع وجود ندارد، افزود: متاسفانه برخی موضوعات در این کارگروه به سمت و سوی مسائل سیاسی سوق داده شده و باید مسائل خلیج گرگان را علمی بررسی کرد.

عقیلی‎نژاد بیان کرد: بیش از 15 رودخانه به شکل فصلی به خلیج گرگان می‎ریزد که در حال حاضر ورودی این آب‌ها بسیار اندک است و از سویی دیگر ارتباط خلیج با دریا قطع شده و این موضوع باعث تغییر شرایط خلیج گرگان شده است.

وی متذکر شد: از سفر هیأت دولت به استان گلستان سال‌های سال گذشته و اتفاقی برای این خلیج نیفتاده است.

*در حوزه خلیج گرگان با شرایط بد و اضطرار مواجه نیستیم

«وحید خیر آبادی» ، رئیس اداره محیط زیست دریایی استان گلستان نیز در اینباره گفت: خلیج گرگان و شبهه جزیرهمیانکاله یکی از مکان‌های است که مورد حفاظت محیط زیست قرار دارد.

خیرآبادی با بیان این پنج عامل در موضوع بحران خلیج گرگان مشخص شده و مهمترین آن تبادل آبی خلیج با دریای خزر است، افزود: رفتار خزر به خلیج گرگان متأثر است و رعایت حق‌آبه‌ها یکی از مسائل اساسی دیگر است که به شرایط خلیج گرگان تأثیر می‎گذارد.

وی متذکر شد: کاهش بارش و افزایش تبخیر را در ۱۵ سال گذشته شاهد هستیم و این مهم منجر به خشکی‌های بیشتری شده است و براساس این پدیده و برداشت بی‎رویه از ذخایر زیرزمینی نزدیک به ۱۰۰ کیلومتر مربع مساحت خلیج گرگان خشک و از آن کاسته شده است.

رئیس اداره محیط زیست دریایی استان گلستان متذکر شد: خلیج گرگان در سال ۱۳۵۶ شرایط بدتر از امروز را تجربه کرده و مساحت خلیج به 53 هزار هکتار رسیده بود.

خیرابادی با بیان اینکه در شرایط بد و اضطرار در حوزه خلیج گرگان قرار نداریم، افزود: برای احیای خلیج گرگان باید برنامه‎ریزی کرد و اگر لایروبی تنها برای یک و یا دو سال پاسخگو باشد این موضوع راهکار اساسی برای احیای خلیج گرگان نخواهد بود.

وی متذکر شد: بندر «امیرآباد» و بندر «خواجه‌نفس» مکان‎یابی مناسبی نشدند لذا می‎بینیم که از سال 1386 بندر «خواجه‌نفس» مجوز دریافت کرده اما اتفاقی نیفتاده است و همچنین بندر «امیرآباد» نیاز به لایروبی مداوم دارد.

رئیس اداره محیط زیست دریایی استان گلستان متذکر شد: آلودگی در سواحل خزر وجود دارد و پساب کشاورزی، کود و سم و پساب روستایی وارد خلیج می‌شود و این مهم منجر به بوی ناخوشایند این خلیج شده است.

خیرابادی افزود: «نکارود» ورودی مستقیم به  خلیج گرگان ندارد ولی در گذشته بخشی از آب «نکارود» وارد خلیج گرگان می‎شد.

*تحقق تنها 10 درصد از اعتبار کمیته نجات خلیج گرگان

مدیر دفتر فنی شرکت آب منطقه‌ای گلستان و مدیر طرح احیای خلیج گرگان‎ نیز گفت: از مجموعه 5 میلیارد تومانی که پس از تشکیل کمیته نجات خلیج گرگان در نظر گرفته شده بود تنها 10 درصد آن محقق شده است.

محمد نوری تصریح کرد: از سالی که نجات خلیج گرگان کلید خورد آب منطقه‌ای استان به عنوان متولی طرح اعلام شد و براساس آن کارگروه تخصصی تشکیل شد و  این کارگروه صرفاً مربوط به  استان گلستان نبوده و از استان گلستان، مازندران و برخی از نهادهای کشوری نماینده حضور داشت.

مدیر طرح احیای خلیج گرگان‎ با بیان اینکه از سازمان محیط زیست و سازمان جنگل‎ها و مراتع نیز در این کارگروه حضور داشتند، افزود:  بحث نجات خلیج گرگان یک بحث بین سازمانی بود و شرکت آب منطقه‎ای به عنوان هدایت‌کننده طرح معرفی شده بود و تمام اقدامات با نظر کارگروه‎ها انجام می‌شد.

نوری متذکر شد: این کارگروه ۲۰ جلسه برگزار کرد  و در تمام جلسات تخصصی گام به گام مطالعات را بررسی کردیم  و تمام دستگاه‌های عضو که اعضای ثابت این کارگروه بودند، نظرهای خود را ارائه کردند.

وی خاطرنشان کرد: اعتباراتی که برای نجات خلیج گرگان در نظر گرفته شده بود با اینکه اندک بود به دو بخش تقسیم شد و در بخش اجرایی ۴۰۰ میلیون تومان برای لایروبی کانال و رودخانه‎هایی که به خلیج گرگان منتهی می‌شد، اختصاص یافت.

مدیر طرح احیای خلیج گرگان متذکر شد: مشاور طرح برای نجات خلیج گرگان هفت سناریو تعریف کرد که شامل لایروبی کانال‎ها، پمپاژ آب از پساب نیروگاه نکارود، ایجاد کانال جدید و دست نزدن به خلیج گرگان بود که به تفصیل ارزیابی شد.

نوری متذکر شد: از مجموعه هفت سناریو و بررسی آن لایروبی کانال «آشوراده» به عنوان راهکار نهایی مطرح شد و با اجرای این طرح زمان مانداب در خلیج گرگان کوتاه‎تر می‎شود.

وی گفت: طرح تصویب شده و تقدیم کارگروه ملی نجات خلیج گرگان شد و پس از  سه جلسه در کارگروه ملی با محوریت معاونت دریایی محیط زیست دو راهکار نهایی لایروبی کانال‎های شرقی که منظور کانال «آشوراده» بود و انتقال آب از «نکارود» مورد تصویب نهایی قرار گرفت.

مدیر طرح احیای خلیج گرگان بیان کرد: پیگیری برای جذب اعتبار در این خصوص اتفاق افتاد اما با وجود اینکه در چند ماه گذشته سازمان محیط زیست و طی مکاتبه‎ای از سوی دکتر فرشی با لایروبی کانال شرقی گرگان و انتقال آب از «گرگانرود» را مصوب کرده بود در حال حاضر نامه‎ای مبنی بر مخالفت با هرگونه لایروبی از سوی محیط‎زیست دریافت کردیم.

به نظر می‌رسد که برای نجات خلیج گرگان ابتدا باید نظر کارشناسان از مکاتبات مسؤولان نجات پیدا کند تا شاید حال روز سیاه این خلیج رویایی بهتر شود.

/فارس