نجات گلستان از مشکل کم آبی با اجرای طرح بزرگ آب شیرین‌کن

به گزارش گلستان ۲۴؛ به نقل از فارس از گرگان، کم آبی و مشکلات مربوط به تأمین آب شرب بیش از گذشته در تابستان سال جاری در اکثر نقاط کشور مشاهده شد.

خشکسالی،کاهش ریزش‎های جوی، افت سفره‎های آب‎ زیرزمینی و البته عدم برنامه‌ریزی مناسب در حوزه منابع آبی همه این عوامل دست به دست هم دادند تا تابستان ۱۴۰۰ برای بسیاری از مردم کشور خاصه در گلستان سال سختی در بحث آب باشد.

در حالی که از سال‎های گذشته زنگ خطر  بحران آب در گلستان به صدا در آمده بود اما تاکنون اقدام عملی و مناسبی برای برون‌رفت از این مشکل در دستور کار برنامه‌ریزان و مدیران استانی قرار نگرفته است.

سال‌هاست که کشورهای مختلف برای رفع مشکل کم آبی برنامه‎هایی همچون شیرین کردن آب و استفاده از پساب فاضلاب در چرخه صنعت و کشاورزی را در دستور کار خود قرار داده‎اند و البته تا میزان زیادی هم موفق بوده‎اند به گفته کارشناسان این روش‎ها می‎تواند چاره و درمان بحران آب در کشور و گلستان باشد.

شنیده‎ها حاکی از آن است علم آب شیرین‌کن و تصفیه آب فاضلاب در گلستان وجود دارد اما مشکل اصلی در مسیر اجرای این برنامه‎ها همان داستان تکراری کمبود اعتبار و نبود سرمایه‌گذار است.

* استفاده از آب تصفیه شده فاضلاب مشکلات مربوط به کسری آب در گرگان را رفع می‎کند

نماینده مردم گرگان و آق‌قلا در مجلس شورای اسلامی در خصوص مشکلات مربوط به تأمین آب شرب در گلستان اظهار کرد: در ابتدای ورود به مجلس در تیرماه سال گذشته جلسه‎ای در کمیسیون انرژی با حضور وزیر نیرو برگزار و در آن جلسه تذکرات و یادآوری‎های لازم به وزیر داده شد، شرایط نامناسب آب شرب در بخش شهری و روستایی استان در آن جلسه تشریح و از همان موقع پیگیر رفع مشکلات در بحث آب استان بودیم.

رمضانعلی سنگدوینی تصریح کرد: از گذشته شهر گرگان بین ۴۰۰ لیتر بر ثانیه تا ۴۵۰ لیتر بر ثانیه با مشکل کمبود آب مواجه بود و حدود ۷۵ روستای استان نیز از وضعیت نامناسبی در خصوص آب شرب برخوردار هستند، ضمن آنکه ۹۵ درصد از آب شرب استان از منابع زیرزمینی استخراج می‎شود بخشی از آب شرب که از آب‎های سطحی تأمین می‎شد ۴۰ درصد تا ۴۵ درصد کاهش یافته بود از این رو می‎طلبید از سال گذشته برای آب شرب مردم که حیاتی‎ترین منبع برای سلامت مردم است، فکری شود.

وی افزود: سال گذشته در مجلس شورای اسلامی جلسه‎ای با حضور وزیر نیرو، استاندار گلستان، مجمع نمایندگان استان و مدیران استانی در بخش وزارت نیرو در رابطه با تأمین آب شرب استان به خصوص در گرگان برگزار شد از آنجایی که در بحث آب شرب سد آن‌چنانی در استان وجود ندارد و سد «نرماب» هم هنوز به اتمام نرسیده است به آب منطقه‎ای گلستان که متولی تأمین آب شرب می‎باشد پیشنهاد شد تا اردیبهشت و خرداد ۱۴۰۰ اقدام به حفر حلقه چاه در گرگان کنند متأسفانه این اتفاق نیفتاد و ما در بحث تأمین آب شرب دچار مشکل شدیم.

نماینده مردم گرگان و آق‌قلا در مجلس شورای اسلامی بر استفاده از تصفیه آب چاه‌های فاضلاب شهری در صنعت و کشاورزی تأکید کرد و گفت: ۳۵۰ لیتر تا ۳۷۰ لیتر بر ثانیه خروجی فاضلاب شهر گرگان است وقتی در تأمین آب با کسری مواجه هستیم می‎توانیم از این آب در صنعت استفاده کنیم در حال حاضر هیچ دستگاه و بخشی به غیر از «آب‌بندان محمدآباد» از این آب استفاده نمی‎‌کند.

*عدم رغبت صنایع برای استفاده از پسآب فاضلاب‎های شهری/ هزینه بر بودن انتقال آب، صنایع را از استفاده آب تصفیه‌شده فاضلاب منصرف کرد

سنگدوینی افزود: اگر دولت نمی‎تواند شرایط لازم برای فاضلاب را ایجاد کند سرمایه‌گذار به این بخش ورود پیدا کند و از خروجی پسآب در صنعت استفاده شود البته در بحث فاضلاب دولت کمک می‎کند اما دولت توانایی پرداخت ۲۵۰ میلیارد تومان اعتبار را ندارد و به سرمایه‌گذار نیاز داریم‌.

وی خاطرنشان کرد: برای استفاده از آب پسآب فاضلاب باید خط انتقال از تصفیه‌خانه شهر گرگان وجود داشته باشد اما به دلیل عدم وجود این‌خط انتقال و هزینه‌بر بودن ایجاد خط انتقال، صنایع رغبتی برای استفاده از آن ندارند بنابراین لازم است بخش خصوصی انتقال آب از تصفیه فاضلاب را انجام دهد.

نماینده مردم گرگان و آق‌قلا در مجلس شورای اسلامی با اشاره به شیرین‌کردن آب دریا در گلستان گفت: در اکثر کشورهای دنیا از جمله کشورهای حوزه خلیج فارس سال‌هاست از شیرین‌کردن آب دریا  استفاده می‎کنند، مجوز آب شیرین‌کن برای استان گرفته شده است و مسوولان آب منطقه‎ای باید برای جذب سرمایه‌گذار تلاش کنند.

*۹۵ درصد تأمین آب شرب در گلستان وابسته به آب‎های زیرزمینی است

مدیر عامل آب و فاضلاب گلستان با بیان اینکه تأمین آب شرب استان در بخش شهر و  روستا تا ۹۵ درصد وابسته به آب‎های زیرزمینی است، اظهار کرد: این امر استراتژی مناسبی نیست و باید در سنوات گذشته نسبت به این موضوع چاره‌اندیشی می‎شد اما این اتفاق نیفتاد و امروز در تأمین آب شرب برای شهروندان دچار چالش شده‎ایم.

بهزاد هرمزی تصریح کرد: هفت درصد از منابع آب زیرزمینی در حوزه شرب، سه درصد در صنعت و مابقی در بخش کشاورزی استفاده می‎شود از سویی راندمان آبیاری در بخش کشاورزی به شدت پایین می‎باشد.

وی بیان کرد: استعداد منابع آب‎های زیرزمینی استان یک میلیارد و ۲۵۰ میلیون مترمکعب است اما یک چهارم منابع آب‎های زیرزمینی کاهش یافته  و این امر بر چاه‌های آب شرب تأثیرگذار است.

*عدم تخصیص اعتبار، پروژه فاضلاب در شهرهای گلستان را با کندی مواجه کرد

مدیر عامل آبفا گلستان با بیان اینکه بر اساس استانداردها و مراجع تقریبأ ۷۰ درصد از آب مصرفی تبدیل به فاضلاب و به چرخه باز می‎گردد،گفت: به دلیل عدم تخصیص اعتبار مناسب نتوانستیم اقدامات لازم را در سال‎های دور در خصوص اجرای پروژه‎های فاضلاب انجام دهیم با این وجود در سه شهر استان بندرگز،کردکوی و بندرترکمن پروژه فاضلاب تقریبأ به طور کامل انجام شده است.

هرمزی بیان کرد: در گرگان ۴۵۰ کیلومتر شبکه جمع‌آوری فاضلاب است که تاکنون ۳۱۰ کیلومتر آن اجرا شده است برای اجرای فاضلاب گرگان و تکمیل فاضلاب در فاز دوم ۲۵۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز داریم، سال گذشته حدود ۶ میلیارد تومان و امسال ۱۳ و نیم میلیارد تومان برای این امر اعتبار مصوب شده است در واقع بازگشت آب‎های سطحی به چرخه فاضلاب نیازمند اعتبار است.

وی در ادامه به برنامه‎های تأمین آب شرب در استان اشاره کرد و گفت: در برنامه‌ریزی‎های تأمین آب شرب استان که آب منطقه‎ای آن را تضمین کرده برنامه سازگاری با کم‌آبی تهیه شده در واقع طرح جامع آبرسانی است که تمام نیازهای استان در آن دیده شده است اخیرأ این طرح به تصویب رسیده و برای مصرف صنعت به خصوص در «شهرک اترک» استفاده از فاضلاب آن پیش‌بینی شده است.

مدیرعامل آبفا گلستان افزود: اگر پروژه فاضلاب گرگان به اتمام برسد یک هزار و ۷۵۰ متر مکعب نیاز آبی گرگان برطرف می‎شود و شرایط مناسبی برای صنعت و پاره‎ای مصارف کشاورزی ایجاد می‎شود البته استقبال خوبی از سوی صنایع مشاهده نشده است، به عنوان مثال «شهرک صنعتی آق‌قلا» می‎تواند با توجه به جانمایی آن از این آب فاضلاب تصفیه شده استفاده کند اما صنایع به دلیل آنکه باید انتقال آب تصفیه شده را خودشان انجام دهند و این‌امر هزینه‌بر است اشتیاقی برای این کار ندارند.

*احداث آب شیرین‌کن مشکلات آب شرب در استان را رفع می‎کند

هرمزی خاطرنشان کرد: هفته گذشته بعد از تصویب طرح سازگاری با کم آبی مجوز آب شیرین‌کن از طریق وزارت نیرو صادر و همکاران در آب منطقه‎ای پیگیر انجام این طرح هستند با احداث آب شیرین‌کن  در فاز اول در شمال و شمال غرب استان مشکلات آب شرب رفع خواهد شد.

وی اضافه کرد: در سال ۱۳۹۴ و ۱۳۹۵ به صورت خودجوش و به دور از ضوابط در حوزه آب و فاضلاب احداث بزرگترین آب شیرین‌کن شمال کشور در منطفه «نیاز‌آباد بندرترکمن» با ظرفیت ۷ هزار و ۹۰۰ مترمکعب در شبانه‌روز را انجام دادیم و بلافاصله به ظرفیت یک هزار و ۵۰۰ مترمکعب رسید هفته گذشته نیز مجوز افزایش ظرفیت به ۱۲ هزار مترمکعب صادر شد.

مدیر عامل آبفا گلستان گفت: آب شیرین‌کن از چاه‌های آب‌شور استفاده می‎کند مجوز دیگری نیز برای آب شیرین‌کن با ظرفیت یک هزار و ۵۰۰ مترمکعب برای سال جاری گرفتیم تا به بهره‎برداری برسد در واقع طرح بزرگ و اصلی آب شیرین‌کن قطعأ استان را از مشکل کم‌آبی نجات خواهد داد.

گلستان با وجود واقع شدن در شمال کشور سال‌هاست با مشکل کم‌آبی دست و پنجه نرم می‎کند در حال حاضر که آب‎های زیرزمینی به شدت کاهش یافته و وضعیت بارش‎ها اصلأ مطلوب نیست بنابراین باید طرح‎هایی از جمله آب شیرین کن و استفاده از آب تصفیه شده فاضلاب در دستور کار قرار گیرد حالا که علم آب شیرین‎کن و متخصصین این امر در استان موجود است با ورود سرمایه‌گذار و تخصیص اعتبار باید به این فرایند سرعت عمل بخشید.