نقش نخبگان جلین در توسعه منطقه

با استان شدن منطقه ما با نام گلستان طبیعتا انحصارها درحوزه های مختلف شکست و امکاناتی که یک استان باید دارا میشدند دربازه زمانی اگرچه دور اما نهایتا مجهز شدند.

توسعه استان چیزی است که تنها درحوزه ساختار با سخت افزار تعریف نمیشود وشامل نرم افزاری و نیروی انسانی نیز میشود. علاوه براینها باید براین نکته تاکید کرد که توسعه صرف دریک منطقه از استان نباید سرطانی ایجاد شود وسایر مناطق استان نیز باید عادلانه دارای بخشهایی باشند که در توسعه پایدار شاهد هستیم.حفظ محیط زیست نیز بی شک یک عامل مهم در استان است.گلستان با ظرفیتهایی که داشته باید بیشتراز اینها می درخشیده اما عوامل بسیاری که بعضا میتوان به انها به عنوان عوامل اولیه وثانویه ذکر کرد یابیرونی ودرونی دانست تحقق انچه را که انتظارمی رفت را به تاخیرانداخته است

بیشک رشد کنونی منطقه بعداز انقلاب و استان گلستان بعداز دهه 70 در یک ساحت مهم مرهون نخبگان ونیروهای انسانی بسیاری است که درحوزه برنامه ریزی وبرنامه سازی درحوزه های مختلف توسعه تاثیر گذار بودند.

این نیروها اعم از اینکه دراستان یا خارج از استان بودند درحوزه های مختلف سیاسی اقتصادی، فرهنگی،اجتماعی، علمی ،پزشکی، کارافرینی،خیرین،کشاورزی،هنری،دینی،محیط زیست،ورزشی،امنیتی،نظامی، و...بازیرمجموعه های خردتر شامل رسانه و اداری و قضایی راشامل میشود.

ذکراین نکته ضروری است در مقاله نیم قرن جریان شناسی فرهنگی فکری وسیاسی جلین از قبل انقلاب و بعد ان درجلین به ذکر برخی اشخاص اشاره شده. اینجاحوزه بحث وموضوع توسعه استان است که عمدتا به دهه 70به بعد اطلاق می شود لذا ممکن است اسامی برخی بزرگان ذکرنشود ویا ازقلم جا بماند واین ناشی از نپرداختن به این موضوعات وفقر اطلاعاتی وکمبود منابع است که دست محققین وپژوهشگران رادرعرصه پردازش ونگارش درحوزه پژوهش با این عناوین خالی گذاشته ودیگر علاقه مندان اصحاب قلم با ورود به این عرصه باید خلاهای موجود راپرنمایند تا برغنای مستندات ومدارک وشواهد علمی ومکتوب ورسانه ای افزوده شود و مطالب جا افتاده از این وجیزه راکه بیشک اخرین وبهترین نیست کامل کنند.

توسعه سیاسی: بیشک توسعه یکی از کلید واژگان مهم بعداز دوران جنگ هست که دولتها وجریانات مختلف درصدد تبیین رویکرد درحوزه های مختلف اند.از اولویت توسعه سیاسی تااقتصادی و بعد فرهنگی ،محیط زیست ،امنیت ،علمی ونظامی.

توسعه سیاسی یکی از وجوه توسعه است که دردوران بعداز سازندگی مطرح شد وگلستان نیز طبیعتا با این مفهوم وفرایند در فراشد قرار گرفت.اگر بخواهیم به طور اختصار ازچند فرد در توسعه سیاسی استان از شهر جلین نام ببریم عبارتند از :حاج محمدرضا ایرد،حاج عیسی پایین محلی وحاج احمدایزد.

محمدرضا ایزد دبیراتحادیه انجمنهای اسلامی وعضو شورای سیاست گذاری اصلاح طلبان استان است که دردوره ای از انتخابات ریاست جمهوری مسئولیت ستاد انتخاباتی رییس جمهور دولت هفتم بود. پیشتر درمقاله نیم قرن جریان شناسی فرهنگی سیاسی ومقاله جستارهای فرهنگی شهر جلین به معرفی وی پرداختیم که از تطویل کلام خودداری می شود. بی شکوی  در معادلات سیاسی وفضاهای روشنفکری پس ازانقلاب یک چهره شناخته شده است و نیاز به معرفی ندارد اما به عنوان یک جلینی درفضای سیاسی استان دارای قابلیتهای بسیاری است.ایزد درچند دوره از انتخابات مجلس شورای اسلامی کاندیداشد که بنا براقوال مشهور ونزدیک به وی در تحقیقات توسط شورای نگهبان رد صلاحیت شد. عیسی پایین محلی نیز در سال 84 مسئولیت ستاد انتخاباتی دکتر محمود احمدی نژاد رابه عهده گرفت وپس از پیروزی جریان اصولگرا مدتی در بازرسی استانداری و بعد به عنوان مدیر کل آموزش وپرورش به خدمت پرداخت که انصافا نهضت مدرسه سازی در زمان وی به راه افتاد. پایین محلی نیز در ساز وکار جریانات سیاسی استان که منتصب به اصولگرایی است دارای وزنه می باشد. پایین محلی درانتخابات مجلس دور قبل نیز کاندیدا شد که به دلیل ازدیاد کاندیداهای جریان اصولگرایی هیچکس حتی دکترسید علی طاهری موفق به ورود به مجلس شورای اسلامی نشدند. پایین محلی درسال92و96ازقالیباف حمایت کرد.وی مدتی در دولت رییسی فرماندار گرگان بود. حاج احمد ایزد نیز مسئولیت ستاد انتخاباتی دکتر احمدی نژاد درسال88 رابرعهده گرفت وپس ازانتخابات درجایگاه بازرسی استانداری به خدمت پرداخت.ازایزد به عنوان مرد شماره دو استانداری که درانتخاب مدیران استانی نقش داشت یاد کردند.ایزد نیز در انتخابات سال 92 از ولایتی که دارای زاویه گفتمانی با احمدی نژاد بود حمایت کرد امادرسال96 از حجت الاسلام رییسی که مورد حمایت جمنا و جبهه پایداری بود حمایت کرد وجزو شورای مرکزی این مجموعه بود.

بی شک در تاریخ تحولات معاصر چه قبل انقلاب وچه بعدازانقلاب افراد بسیاری ازشهرجلین بودند که درسازوکارهای سیاسی وتحولات نقش عمده داشتند که بعضا به دلیل رسانه ای نبودن یاتواضع و... کمتر برسرزبانها افتادند اما جلین به عنوان یک پازل مهم همواره حضورتاریخی داشته است.

ما نیز باتوجه به بضاعت اندک ومحدودیت نوشتار ورعایت حال خوانندگان عزیز تنهابه معرفی سه بزرگوار ازشهرجلین درحوزه توسعه سیاسی پرداختیم وگرنه جادارد نوشتارهایی مستقل درباب موضوعات مذکور اختصاص داده شود .همچنانکه از نسل جوان شخصیتهایی چون منوچهر چوپانپور و حسینعلی مویدی نیز به فضای انتخاباتی  مجلس ورود کردند وپرداخت دقیتر مستلزم این است که سایر اصحاب قلم نیز دراین زمینه ورود کنند  واین امر میسر نیست جز باحضور نخبگان و تشریک مساعی در بنیاد مطالعاتی جلین شناسی.

توسعه اقتصادی وکارافرینی:  افزایش جمعیت در دوران دفاع مقدس که جزو سیاستهای جمعیتی کشور بود بعداز گذشت یک دهه جامعه را با شماربسیاری ازجوانانی مواجه کرد که پس از گذراندن دوران تحصیلات دانشگاهی وخدمت سربازی درجستجوی کار وتشکیل خانواده اند.اقتصاد یکی ازارکان تمدن سازی است ونیروی انسانی نیز ستون دیگر یک جامعه پویاست.تعدادی از رزمندگان دفاع مقدس بامدیریت حاج غلام رضا پایین محلی در دهه هفتاد با راه اندازی تعاونی ومجموعه های تولیدی هم به ایجاد اشتغال درسطح منطقه پرداختند وهم به تولید ملی وداخلی که تقویت کننده اقتصاد ملی وبه عبارتی اقتصاد مقاومتی است همت نهادند.حاج غلامرضا پایین محلی و بزرگان دیگری چون حاج علیرضا طاهریان (که در انتخابات مجلس شورای اسلامی حوزه انتخابیه گرگان نیز با ارایه کارنامه وبرنامه کاندیدا شده)،حاج صفرعلی پایین محلی،زنده یاد رمضان پایین محلی،دکتراسماعیلی راد وتیم کاری این بزرگان که ذکر یکایک انان دراین سطور میسرنیست چندین مجموعه اقتصادی درسطح استان راه اندازی نمودند که نه تنها ایجاد اشتغال بلکه حرکت درمسیر سیاستهای اقتصادی کلان کشور متصور میشود که به توسعه همه جانبه دراستان و رفع برخی مسائل چون نیازهای استانی منتج شد.

توسعه ورزشی:

وقتی صحبت از جلین ورابطه اش باورزش می شود قدیمیها فورا اسم کشتی باشال را می اورند ونام آورانی چون زنده یاد پهلوان عباس سلطان آبادی وپهلوان داوود تازیکی در دهه 50 وشصت موجی از علاقه به ورزش سنتی یعنی کشتی را درجوانان منطقه ایجاد کردند ودر شمال کشور روحی در ان دمیدند.پایان دهه60 مقارن بود بااوج گیری فوتبال جلین وراه یابی فوتبال جوانان جلین در سطح شرق مازندران .کسانی چون محمدعلی فرزبود وشعبان پایین محلی به عنوان فوتبالیستهای تکنیکی شناخته شدند.همینطور دردهه کنونی کسانی چون عباس پایین محلی نه تنها دراستان بلکه در کشور نامی رقم زدند وتیمهایی درسطح استانی وکشوری در مقطع جوانان راه انداختند وتوانستند پله های موفقیت راطی کنند.جلین درطول 40سال اخیرنه تنها در کشتی وفوتبال وفوتسال بلکه در چندین رشته ورزشی انهم نه یک نفر بلکه چندین نفر رتبه های استانی،ملی،اسیایی وحتی جهانی کسب کنند که خودشامل رشته های مختلف ومقاطع سنی گوناگون می شود.

از رشته هایی چون دو میدانی و غلامحسین پایین محلی که در مسابقات قهرمانی اسیا مدال افتخار کسب کردتا تیم ملی کبدی جوانان که 3عضو ان شامل رمضان پایین محلی،محمدتقی پایین محلی وسید مهدی موسوی توانستند افتخارات پیاپی برای کشور کسب کنند.حقیر درمقاله ای جداگانه درباب ورزش وکشتی سنتی در جلین به طور مبسوط مطالبی دراین باب اشاره کرده که خواننده گرامی رابه ان ارجاع میدهیم واز ذکر مجدد ان وجیزه جهت جلوگیری از تطویل دراین نوشتار خودداری می شود.

ماهرساله شاهد کسب رتبه های مختلف از اول تاسوم درسطح استانی،ملی،اسیایی وجهانی توسط جوانان درمقاطع سنی مختلف ودررشته های گوناگون هستیم.وجود علیرضا طاهریان به عنوان عضو هیات رئیسه رشته کبدی کشور نیز نقطه عطفی بوده که بیانگر تاثیر ونقش افرینی در حوزه توسعه ورزشی است.

خیرین(وقف): پیشتر درمقاله وقف درجلین هم به مسئله وقف پرداخته شد وهم درحد انچه در تحقیقات میدانی به دست امده بود به لیستی از خیرین اشاره شد.

به این نکته هم اشاره گردید که مراد ما ازکلمه وقف کلمه عام است نه مفهوم حقوقی واداری ان .درجلین بعداز انقلاب قریب به 10میلیارد توسط خیرین وواقفین ما اهدایی داشته ایم.بخشی از این موقوفه ها مربوط به وصیت مبتنی براحداث مسجدو زینبیه واماکن مذهبی وبرخی مربوط به اماکن اداری،ورزشی،اموزشی،وعمومی راشامل میشود.تعدادی نیز بااهدای مبالغ زیاد طلا وپول ویاخانه وبخشیدن ارث بوده که بیشتر درجلین وبرای مردم شهر بوده اما بعضی موارد علاوه بر مردم شهید پرور شهر جلین برای روستاهای اطراف،شهروندان وهموطن هایی که از جلین عبور میکنند هم قابل انتفاع است.

از جمله این موارد به عنوان مثال میتوان به درمانگاه جلین اشاره کرد که قابل رجوع از چند روستای همجوار هست،یامسجدالمهدی از مرحوم حاج عبدالله پایین محلی که باهزینه حدود یک میلیارد بااهدای زمین ووجود یک مستخدم به زایران که قصد مشهدمقدس هستند را می دهد.

این مسجد به صورت شبانه روز در چند طبقه مختص خانمها واقایان درحال خدمات رسانی به همه هموطنانی است که به قصد مشهدرفتن یابرگشتن از زیارت ازشهر جلین عبور میکنند ومیتوانند درانجا استراحت نمایند وازخدمات انجا بهره مند شوند. همینطور استادیوم ورزشی که ازروستاهای همجوار به انجا مراجعه میکنند.

شخصیتهایی چون زنده یاد حاج ابراهیم عرب مفرد ودکتر شریف نیز درگرگان درمجموعه های خیرین فعالیت می کردندکه امروز تعدادی ازجوانان راه انهارا باراه اندازی انجمن خیرین شریف درشهر ادامه میدهند.اما انچه درباب توسعه استانی دراین سالها بسیارتوسط شورای سابق وشهرداری وهیات امنا زحمت کشیده شدبحث بیمارستان شرق استان بوده که هنوز این محرومیت احساس میشود لذا مردم شهید پرور جلین بااهدای زمین وخانه وپول وطلا وارث وسایر وجوه نقدی وغیرنقدی بابت اختصاص زمین واحداث بیمارستان درشرق استان هزینه های چند میلیاردی رامتقبل شدند که پس از چند سال کش وقوس در دولت سابق باپیگیریهای هیات موسس در دولت جهادی ایت ا... رئیسی در شرف تحقق است.لازم به ذکر است  بیشک احداث بیمارستان نه تنها برای جلین بلکه برای شرق استان مایه برکت است .

توسعه سیاسی،اقتصادی ،حوزه خیرین و وقف و ورزشی و... مواردی بود که به اجمال اشاراتی درباب ان صورت گرفت.بیشک وجود نخبگان شهرجلین درحوزه های مختلف و در جایگاه های گوناگون این امکان رابرای انان به وجود اورده که درحد توان به خدمت رسانی درسطح استان بپردازند و در ایجاد ساختارها تلاش کنند. لذا علاوه بر موارد اشاره شده به موارد دیگری چون فرهنگی،اجتماعی،محیط زیست ،علمی پزشکی،کشاورزی،هنری،دینی، قضایی،اداری ،رسانه و.... اشاره خواهد شد.

شخصیتهایی چون حاج اکبر عرب مفرد،حاج حاج تقی ایزد،مرحوم احمدی واستاد حقیر نعمت جوادی سالها درآموزش وپرورش مسئولیت مهمی را دارابودند وطبیعتا برساز وکارهای فرهنگی تاثیر گذار بودند. درفضای رسانه محمد علی پایین محلی سالها مدیریت سروش صدا وسیما رابه عهده داشت واکنون پس از تجربیات بسیار درحوزه رسانه استان هست ودر کارنامه خود فعالیتهای ورزشی و کسب رتبه استانی وفعالیتهای فرهنگی رانیز دارد. همچنین حمید فرشیدنیا مقالاتی درباب جلین درفضای رسانه ای منتشرکرده که درمعرفی جلین موثربوده وباید منتظربود تادید مطالب بعدی وی نیز درچه حوزه ای است.

به واسطه نیروهای تحصیلکرده وباتجربه والبته ارزشی که جلین داشته همواره دردولتهای بعداز انقلاب به خصوص بعداز جنگ نیروهای باتجربه در جایگاه های مختلف ساختارهای اداری حضور داشتند وبه خدمت پرداختند.از جمله حضور حاج خداداد ایزد درحراست علوم پزشکی استان،حاج محمدعلی سهرابی معاونت تعاونی های استان وسید رسول حسینی مسئول دفتر استاندار دردولت دهم.همینطور اصغرفرشید نیا برادر شهید فرشیدنیا مدتی به عنوان حراست اداره کار به خدمت پرداخت.

محمدعلی سهرابی مدتی رییس شوراهای شهر گرگان بودودردفتر فرزند شهید هزار جریبی به پیگیری جهت حل معضلات شهرستان گرگان می پرداخت .سید رسول حسینی نیز به عنوان کسی ازاو یاد میشود که در تحولات استانی بازوی اجرایی ودست راست دکتر عباسی محسوب میشد که در عزل ونصب مدیران نقش به سزایی داشت.در دوره قبل شورا نیز  اصغرفرشیدنیا،احمدایزد،محمدعلی سهرابی ورمضان پایین محلی به عنوان همکاردرشورای اشلامی شهرجلین مشغول به خدمت هستند.

حاج صفرعلی پایین محلی نیز با انتخاب مردم یک دوره درشورای اسلامی شهر گرگان حضور یافت وبه عنوان رییس کمیسیون فرهنگی پیگیر ثبت واقعه 5آذر گرگان شد.صفرعلی پایین محلی از معدود افرادی بود که واقعه 5آذر گرگان رادرسطح ملی طرح کرد.

درحوزه علمی پیشتر هم به تعداد بسیار زیاد فارغ التحصیلان درمقاطع کارشناسی وکارشناسی ارشد ودکتری اشاره کردیم . به عنوان مثال دکتر علی عربمفرد درحوزه زبان شناسی دارای مقالات بین المللی هست. دکتر حسن مدرس زاده نیز از نیروهای جوانی است که مدتی به عنوان مشاور ومسئول حراست اداره کل آموزش وپرورش استان بوده وشش سال ریاست شورای شهر جلین را برعهده داشته است.وی درچند رشته دارای مدرک دانشگاهی می باشد ودرسال سال 97به عنوان معلم نمونه استان انتخاب شد واکنون مدیر شهرستانی اداره اموزش وپرورش شهرستان گرگان است

. حق مطلب ان بود که لیستی از شخصیتهای حقیقی وحقوقی شهر جلین که درسطح ملی واستانی نقش داشتند تهیه می شد اما باتوجه به اینکه ممکن است این شکل از حالتی که انتظار می رود خارج شود به اختصار درحد توان اشاره می شود اگرچه ممکن است برخی از قلم جا بمانند.

جا دارد به آقایان عباس مهاجر به عنوان رئیس راهنمایی ورانندگی گرگان، رضا گرزین رئیس بنیاد شهید گرگان ومعاون بنیاد شهید استان ، سید بابا موسوی رئیس بنیاد شهید گرگان، حسین عرب معاونت اداره کل اطلاعات استان، محمد رهبری معاون اداره کار ورفاه استان، شهید عباس عرب معاونت پشتیبانی جهاد کشاورزی شرق مازندران،مهندس حسین تازیکی معاونت نیروگاه نکا،مهندس محمد رضا عباسی معاونت تولیدات گیاهی درجهاد کشاورزی، ، دکتر حسین تازیکی رئیس دانشگاه علوم پزشکی استان در برهه های مختلف  اشاره نمود.

در مجموعه قوه قضاییه اقایان شریفیان وتازیکی ،عرب وتازیکی نژاد وحسین ایزد هریک ترازی هستند که دراستان شناخته شده هستند و نیازی به معرفی ندارند.

در حوزه دینی باید از مرحوم حجت الاسلام سید موسی حسینی یاد کرد که ازشاگردان ایت ا....مصباح بود ودرمشهد مورد مراجعه بسیاری.همین طور حجت الاسلام محمد پایین محلی که در حوزه های علمیه گرگان تدریس میکند وبه عنوان یک مجتهد شناخته شده است.حجت الاسلام حجتی نیز که باز نشسته شاه مزرعه است درتحولات جریانی در استان شناخته شده است وتاثیر گذار.البته پیشتر درمقالات جستارهای فرهنگی شهر جلین وجریان شناسی فرهنگی سیاسی جلین در50 سال اخیر نام شخصیتهای بسیاری را با پیشه ونقش نام بردیم من جمله برخی روحانیونی که از شهر ماقبل انقلاب تحت تعقیب ساواک بودند که دراینجا ازتکرار مکررات خود داری میشود چون موضوع ما نقش نخبگان در توسعه منطقه است.دراخر باید یادی از مرحوم حجت الاسلام ریاضی به عنوان یک عالم که همواره در گرگان تاثیر گذار و محبوب بود شود.شخصیتی که امام جماعت محله سرپیر بود و بعدازفوت ایشان در گرگان مراسم یادبود بسیاری به شکل خود جوش در بزرگداشت این شخصیت برگزار شد.همینطور اقای کوچکزایی به عنوان مسئول وریاست امربه معروف شهرستان گرگان به عنوان مرکز استان اقدامات تاثیرگذار وشایسته ای به ثمر رساند.

این نوشتار را باذکر سه نکته به پایان می رسانیم.اول اینکه این نوشتار را تنهاباید مقدمه یامدخل یا درامدی براین موضوع ودرحوزه جلین شناسی تصور کردلذا بهترین نیست والبته اخرین نوشتارنیز نیست وازاهل فکر وذکر تقاضامی شود با ورود به این حوزه کاستی های این سیاه مشفق راپوشش دهند.دوما ازبزرگان جلین انتظار می رود باتشکیل یک ستادی که ماهیت فرهنگی داشته باشد وبه دور از سیاسی کاری باشد بابرگزاری همایش فرهیختگان(حتی اگر حقیررادعوت نکنند که البته مسبوق به سابقه است امابنده به دلیل تکلیف شرعی شفاها وکتبا وحضوری وباواسطه درجلین وفضای استان به طرح راهکارهایی که احساس میشود سازنده است خواهد پرداخت) و به تبع ان تشکیل بانک اطلاعاتی از نخبگان،راه اندازی کار گروه های تخصصی،اختصاص یک فضا با عنوان خانه فرهنگ،ایجاد یک کانال درفضای مجازی یاسایت و....بتوانند اقدامات درخوری درحوزه شناخت

نخبگان وهمگرایی بین انان واستفاده از ظرفیت انان درجلین ومعرفی انان دراستان بردارند ونهایت اینکه باتوجه به سوابق نخبگان جلین درحوزه های مختلف وباتوجه عملکرد انان در دولتهای قبلی از جریان انقلابی حاکم دراستان انتظار می رود ظرفیت شهرجلین را درراستای توسعه منطقه وتوسعه پایدار استان بیشتر استفاده کنند.والعاقبه للمتقین.