برداشت غیرمجاز شن و ماسه آفتی بر جان کشاورزی گلستان/ وقتی سودجویان از رفتار سلیقهای دستگاه‌ها سوءاستفاده میکنند
به گفته مسوولان قرار بود مجوز براشت شن و ماسه از زمینهای زراعی گلستان با اهدافی هم چون بهبود خاک و مناسبسازی این اراضی برای کشت همراه باشد، اما عملأ برداشت‌های عمیق و بیش از مجوز زمینها را نابود و کشاورزی را در اغلب این زمینها غیرممکن کرده است.
به گزارش گلستان ۲۴؛ به نقل از فارس از گرگان، افزایش جمعیت و از سویی پیشرفت بشر در حوزه احداث سازه، نیاز آدمی را از برداشت شن و ماسه افزایش داده است. اگر چه استفاده از شن و ماسه در صنعت ساختمان‌سازی امری اجتنابناپذیر است اما وقتی پای برداشت‌های غیرمجاز از دل کوه، اراضی کشاورزی و رودخانهها به میان میآید، موضوع فرق میکند چرا که برداشت بدون برنامهریزی این گونه مصالح اثرات مخربی بر پیکره محیط زیست وارد خواهد کرد از سویی در گلستان که به نوعی یکی از قطبهای کشاورزی کشور محسوب میشود برداشت بیرویه از اراضی کشاورزی میتواند خسارتهای جبران‌ناپذیری را به اقتصاد کشاورزان و البته منطقه وارد کند، با این وجود اگر چه مجوز برداشت شن و ماسه از زمینهای زراعی گلستان با اهدافی همچون بهبود خاک و مناسبسازی این اراضی برای کشت همراه بود اما عملأ برداشت‌های عمیق و بیش از مجوز زمینها را نابود و کشاورزی را در اغلب این زمینها غیرممکن کرده است.
*فعالیت 80 دستگاه سنگ‌شکن در گلستان/ برداشت‌های غیرمجاز از اراضی زراعی چالش جدی در بخش کشاورزی استان
در همین رابطه مدیر امور اراضی جهاد کشاورزی گلستان در خصوص روند برداشت شن و ماسه از اراضی زراعی استان اظهار کرد: در پهنه استان از ورودی تا خروجی آن با توجه به جغرافیا و اراضی کشاورزی که در دامنههای آبرفتی کوهستانی قرار دارد غالبأ در عمق این اراضی خاک و سنگ با هم مخلوط هستند و نیاز است بخشی از این اراضی که از سطح سنگی است تا عمقی برداشت و با خاک زراعی جابه‌جا و برای توسعه اراضی کشاورزی و انجام زراعت استفاده شود.
حسن خسروی با بیان اینکه بالغ بر ۸۰ دستگاه سنگ‌شکن در گلستان فعال هستند، افزود: هر دستگاه سنگ‌شکن به طور متوسط برای ۱۰ نفر و در مجموع این سنگشکنها برای ۸۰۰ نفر به طور مستقیم اشتغال ایجاد کرده است از سویی بالغ بر هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری این بخش است با این وجود در بخش تهیه مواد اولیه برای سنگشکنها با مشکل مواجه هستیم.
وی بیان کرد: نوع جغرافیا و جنگلی بودن کوه‌های استان باعث شده تا برداشت از معادن کوهی با مشکل مواجه باشد حدود سه معدن کوهی برای تأمین مواد اولیه سنگ‌شکن‌داران در حال فعالیت هستند که آنها نیز مشکلات خاص خود را دارند و اگر فکری برای فعالیت سنگ‌شکن داران در اراضی زراعی نشود بخش کشاورزی، محیط زیست و آبهای زیرزمینی با چالش جدی مواجه خواهد شد در واقع باید به سمتی برویم تا برداشت از زمینهای کشاورزی به صفر برسد.
به گفته مدیر امور اراضی جهاد کشاورزی گلستان باید ساز و کاری در استان در نظر گرفته شود تا مواد اولیه سنگ‌شکن داران را از معادن کوهی تأمین کرد.
خسروی خاطرنشان کرد: در گذشته مجوزهایی برای برداشت سنگ‌شکن‌داران از اراضی کشاورزی صادر میشد اما در حال حاضر سطح این مجوزها بسیار کم شده است قبلأ سالانه ۸۰ هکتار تا ۱۰۰ هکتار مجوز صادر و در حال حاضر به ۱۰ تا ۱۵ هکتار در سال رساندهایم و اعتقاد داریم این مقدار هم زیاد است و فقط اراضی که سطح سنگی دارند برای اصلاح خاک در حد مجاز حداکثر سه متر تا چهار متر اجازه برداشت سنگ دارند و باید برای انجام کار کشاورزی با خاک زراعی پر شوند.
* ضوابط زیست محیطی و منابع طبیعی مانع از برداشت سنگ‌شکن‌داران از منابع کوهی میشود
در حالیکه بخش کشاورزی استان نسبت به برداشت‌های غیرمجاز از اراضی کشاورزی نگران است اما معاون امور معادن و صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت گلستان معتقد است تأمین مصالح برای ساخت و ساز باید انجام شود و ما چارهای نداریم تا این مصالح را از سه منبع کوهی، زمین زراعی یا رودخانه تأمین کنیم.
هومن هادیان تصریح کرد: استانهای شمالی به دلیل ضوابط منابع طبیعی و محیط زیستی عملأ نمیتوانند در حوزه معادن کوهی ورود پیدا کنند، با وجود اینکه رودخانههای استان آورد خوبی دارد ولی در سهم برداشت‌های رودخانهای نیز سهم بسیار اندکی داریم و اغلب در این حوزه نیاز به استعلامات دستگاه‌های مختلف میباشد.
وی افزود: از ابتدای سال جاری تا کنون ۶۷ مورد مجوز برداشت از رودخانهها البته به صورت کوتاه‌مدت صادر شده است.
معاون امور معادن سازمان صمت گلستان با اشاره به نظارتهایی که در خصوص برداشت‌های غیر مجاز شن و ماسه در استان انجام میشود، گفت: طی یکی دو سال اخیر اقدامات خوبی در رابطه با شناسایی برداشت‌های غیرمجاز در استان انجام شده و معاونت پیشگیری از جرم دادگستری در گشتهای مشترکی که با امور اراضی و آب و منطقهای استان داریم همراه ماست، وقتی برداشت غیرمجاز شناسایی میشود ادوات و برداشت نیز متوقف خواهد شد اما فرد خاطی بعد از گذران مجازات دوباره برداشت خود را شروع میکند در واقع به دلیل تقاضای بالا در تأمین مصالح بعد از گرفتن تعهد و سپری کردن مجازات دوباره شاهد آن هستیم که فرد برداشت غیر مجاز خود را ادامه میدهد واقعیت این است که سازمان صمت، امور اراضی و آب و منطقهای آن قدر نیرو ندارد که در هر معدن یک کارشناس یا ناظری حضور داشته باشد و میزان برداشت را رصد کنند.
هادیان افزود: در تأمین مصالح صنعت ساختمان تقاضا وجود دارد و به دلیل اینکه عرضه هم وجود دارد باید این مصالح تأمین شود ما باید به سمت ارائه مجوزات بیشتر برویم چون وقتی مجوز وجود داشته باشد برداشت نیز کنترل شده خواهد بود.
* سنگ‌اندازی آب و منطقهای برای برداشت بار مازاد رودخانههای گلستان/ در صورت عدم برداشت بار مازاد رودخانهها با حوادث ناگوار مواجه خواهیم‌شد
رئیس خانه معدن گلستان نیز معتقد است ساخت و ساز، توسعه و عمران نیاز کشور است از آنجایی که در مازندران برداشت از زمینهای زراعی وجود ندارد مصالحی نیز در آن استان نیست بالطبع بخش زیادی از مصالح مازندران از گلستان تأمین میشود.
علی علمشاهی تصریح کرد: برای جلوگیری از برداشت‌های غیرمجاز شن و ماسه چند پیشنهاد به سازمان صمت ارائه کردیم، ایجاد سایت و برداشت از رودخانه پیشنهادات ما بود متأسفانه بخشی از مصوبات در شورای معادن اجرا نمیشود تا برداشت را خود تولیدکنندگان سنگ‌شکن انجام دهند در واقع در آب و منطقهای این استراتژی ایجاد نشده که در رودخانهها بار مازاد وجود دارد و باید برخی رودخانهها را به عنوان معدن در نظر بگیریم.
وی خاطرنشان کرد: با وقوع سیلابها بار مازاد وارد رودخانهها و در سیلاب بعدی حادثه آفرین خواهد شد، متأسفانه این نگاه وجود دارد که بیشتر رودخانهها از لحاظ برداشت معادن، مناطق ممنوعه محسوب میشوند در حالی که چندین بار مصوبات به آب و منطقه ارسال شده ولی تا کنون به نتیجه‌ای نرسیدهایم.
رئیس خانه معدن گلستان با بیان اینکه تمایل آب و منطقه بیشتر به لایروبی رودخانهها برای برداشت بار مازاد است تا توسط پیمانکاران خودشان انجام شود، افزود: سنگ‌شکن‌داران بار مازاد رودخانهها را به عنوان یک‌ماده معدنی برداشت و لایروبی و دیواره چینی را نیز رایگان انجام میدهند در حالی که لایروبی برای دولت هزینه زیادی دارد با این وجود در برداشت بار مازاد رودخانه ها کاملأ سلیقهای انجام میشود.
علمشاهی بیان کرد: اصل این است که ساخت و ساز و کارهای عمرانی باید انجام شود و این مصالح هم یا از اراضی یا کوه و یا رودخانه باید تأمین کرد در برداشت از اراضی زراعی امور اراضی مخالفت میکند، برداشت از کوه منابع طبیعی و محیط زیست مخالفت دارد و از رودخانه آب و منطقهای، به هر حال باید این مصالح از جایی برداشت شوند.
براساس این گزارش، عدم هماهنگی و سلیقهای رفتار کردن دستگاه‌های مرتبط در حوزه برخورد با برداشت‌های غیرمجاز از منابع استان موجب شده تا امروز شاهد جولان‌سودجویان در این حوزه باشیم اگر همچنان دستگاه‌های متولی به سلیقهای رفتار کردن خود ادامه دهند در آیندهای نزدیک شاهد چالش جدی در حوزه کشاورزی، منابع طبیعی، محیط زیست و آبهای زیرزمینی خواهیم بود.
ارسال نظر