ذکرخنجر؛ نمایش قوم ترکمن

به گزارش گلستان 24،  بندر ترکمن، که جای خودش را در کنار ساحل آرام خلیج گرگان ثبت کرده است یکی از شهر‌های گلستان است که هر مسافری را به دلیل آداب و رسوم خاص خود جلب می کند.

مسابقات اسب سواری با اسب های اصیل، عروسی ترکمن‌ها، رقص خنجر و آیین شصت و سه سالگی یا همان آق‌قویون که به دلیل سال عمر پیامبر اکرم(ص) در این منطقه در ذهن هر بیننده ای تا سالیان سال می ماند.

در بین حرکات نمایشی و آوازهای ترکمنان، مشهورترین و ریشه‌دارترین آن ها، نمایش هنری ذکر خنجر است که در بین ترکمن‌ها رایج است و مثل بسیارى از بازی‌هاى محلى و بومى، ریشه در گذشته دور دارد.

اولین جشنواره محلی، بازی و فولکور شهرستان ترکمن در محل شنای این شهرستان از ساعت ۱۰ صبح روز گذشته تا بعدازظهر بسیاری از مسافران در این منطقه را جذب کرد.

عدم امکانات مناسب برای مسافران در این منطقه هم باعث نشد آنها لذت نوای ترکمنی را در کنار تجربه پاراگلایدرسواری و گرفتن عکس با لباس ترکمنی را از دست دهند.

بندر ترکمن به عنوان یکی از شهر های استان گلستان در ساحل جنوب شرقی دریای خزر و در داخل خلیج گرگان واقع شده است و با مرز ترکمنستان حدود ۵۰ کیلومتر و با مرکز استان گلستان حدود ۳۵ کیلومتر فاصله دارد.

جزیره زیبای آشوراده، وجود بندر چند منظوره ترکمن، قدمگاه خواجه بهاء الدین نقشبندی، مقبره آق امام و وجود رودخانه، دریا، تالاب از جاذبه هاش گردشگری این شهرستان است.

فرش، سوزن دوزی، ساخت زیورآلات ترکمنی، نمد مالی، گلیم و پلاس بافی از جمله صنایع دستی است که هم اکنون می توان از آن ها به عنوان صنایع دستی شهرستان ترکمن نام برد.

ذکر خنجر؛ نمایش هنری رایج در بین ترکمن ها

ابتدای این جشنواره با اجرای نمایش ذکر خنجر شروع می شود که به‌ صورت دسته جمعی توسط مردان و با لباس سنتی و خنجر بر کمر انجام می شود و حالتی ذکرگونه دارد و امروزه ذکر به دلیل یاد خدا و تقرب به خالق یکتا و بى‌همتاست و غزل هایى هم که در اجراى این هنر نمایشى اجرا مى ‌شود، جنبه عرفانى داشته و از اشعار شاعران و عارفان به نام گذشته استفاده مى شود.

عده‌ اى از کارشناسان و پژوهشگران آداب و رسوم و فرهنگ قوم ترکمن، این نمایش هنرى را یک نوع آمادگى کامل براى مبارزه در گذشته ‌هاى دور مى‌دانند که جنگجویان و مبارزان صحرا، قبل از رفتن به میدان جنگ، شمشیرها را به دست گرفته و با دور هم جمع شدن و چرخیدن و انجام حرکات موزون که با فریاد همراه بوده، خود را براى نبرد یا مقابله با دشمنان آماده کنند و بعد از آن روانه میدان نبرد مى ‌شوند.

مردم ترکمن مراسم ذکر خنجر را در جشن و اعیاد یا جشن های بزرگ قبیله ای با زیبایی و وحدت هر چه بیشتر بین حرکات اجرا می کنند.

وجود کجاوه روی شتر بسیار دیدنی بود

یکی از مسافرانی که از نزدیک شاهد این نمایش بود در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص ذکر خنجر، افزود: هماهنگی بسیاری بین حرکات اعضای گروه وجود دارد.

محمدرضا ترغیبی که خودش اصالتا شیرازی و ساکن اصفهان بود، گفت: هرچند که ما به عنوان کسی که زبان ترکمنی بلد نیستیم از اشعار خوانده شده چیزی متوجه نمی شویم اما هماهنگی و وحدت بین اجرای نمایش با آهنگ بسیار دلنشین است.

وی ادامه داد: اطلاعت زیادی از آداب و رسوم مردم منطقه نداشتیم اما در حدود ۲۴ ساعتی که در این شهرستان اقامت داریم تا حدودی توانسته ایم با برخی رسوم آشنا شویم.

این مسافر دیدن کجاوه بر روی شتر را یکی از دیدنی ترین قسمت سفر خود عنوان کرد و گفت: وقتی داشتیم به محل برگزاری این جشنواره می آمدیم دیدن این صحنه تمام اعضا خانواده را به وجد آورد.

ترغیبی خاطرنشان کرد: وجود جزیره آشوراده در کنار اسکله در این محل و بازارچه سنتی باعث جذب گردشگر زیادی در منطقه شده است.

وی در خصوص امکانات این محل افزود: ما در بازارچه بودیم که امکانات بهتری برای اسکان مسافر داشت ولی در این محل که جشنواره برگزار می شود خیلی امکانات مهیا نیست که البته دیدن این نمایش ها و شنیدن این آهنگ ها برای چند ساعت ارزش سختی دارد.

بندرترکمن باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گلستان در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان توانمندی فرماندار این شهرستان، افزود: همه کسانی که این فرصت را مهیا کرده اند تا مسافران نوروزی از جذابیت های گردشگری بندرترکمن استفاده کنند تا قابلیت های این منطقه بیشتر نمایش داده شود تشکر می کنم.

ابراهیم کریمی با بیان اینکه استان گلستان با داشتن ۴ اقلیم توانمندی زیادی در جذب گردشگر دارد، ادامه داد: بندرترکمن این حق و جایگاه را دارد که بیشتر از گذشته مورد توجه قرار بگیرد.

وی با اشاره به اینکه استان گلستان قابلیت های منحصر بفردی دارد، تصریح کرد: گردشگران و مسافرانی که در این منطقه حضور دارند این ظرفیت ها را به کسانی که در ارتباط هستند معرفی کنند.

کریمی خاطر نشان کرد: باید استان گلستان به عنوان استان مقصد در گردشگری معرفی و جایگاه واقعی خودش را پیدا کند و با داشتن چنین نیروهای توانمندی در شهرستان بندرترکمن و استان گلستان این اتفاق خواهد افتاد./مهر