مرگ خاموش بلوط‎ها در جنگل‎های گلستان

به گزارش گلستان 24، بعد از آتش‌سوزی‎های پیاپی استان گلستان بار دیگر خطری مرگبار جنگل‎های استان، درختان بلوط و بلند مازو که زیستگاه آن در پارک ملی جنگل گلستان است را تهدید می‎کند. *بیماری قارچ ذغالی علت اصلی خشک شدن درختان بلوط بیماری خطرناک قارچ ذغالی بلوط که از سال ‎ 88 در جنگل‎های استان گسترش پیدا کرده است یکی از عوامل عمده خشک شدن درختان بلوط در استان گلستان به شمار می‎آید. در این بیماری با خروج شیرابه‎ بر روی سطح درخت زخم در لایه‎های سطحی شکل می‎گیرد و به مرور در یک مدت چند سال باعث از بین رفتن آوند‎های آبکشی و حمل کننده مواد غذایی به شاخ و برگ و در نتیجه خشکی درخت می‎شود. خزان پوست درختان بیمار باعث تشدید فعالیت‎ سوسک‎های چوب‌خوار می‎شود که در سنین مختلف در مدت یک تا دو سال درخت‎های بلوط را از بین می‎برد و ممکن است بر اثر مقاومت گونه چند سالی نیز طول بکشد. سطح وسیعی از جنگل‎های گلستان از جنگل‎های النگدره تا جنگل‎های علی‎آباد کتول گستره این بیماری بوده و تعداد زیادی از درختان بلوط را در منطقه خشک کرده است. یکی از عوامل اصلی این بیماری ایجاد استرس و خشکی هوا است و در سال‎های اخیر شاهد تنش‎ها و استرس‎های محیطی زیادی در استان گلستان بودیم. عضو هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در گفت‎وگو با خبرنگاران در خصوص این بیماری گفت: عوامل زیستی زنده و غیرزنده باعث ایجاد استرس در درختان بلوط می‎شود و بستر را برای رشد قارچ ذغالی بلوط فراهم می‎کند. محمدرضا کاووسی با بیان اینکه شرایط برای گسترش این بیماری در استان گلستان فراهم است، افزود: این بیماری آب و هوای مدیترانه‎ای را دوست دارد و به همین خاطر است که گسترش آن در حاشیه دریاهای مدیترانه و کشورهای اروپایی بوده و در حال حاضر آب و هوای استان گلستان نیز شرایط را برای رشد این قارچ فراهم کرده است. عضو هیئت علمی دانشگاه گلستان با بیان اینکه این بیماری از طریق کشورهای حاشیه‎ای روسیه، عراق و ترکیه در ایران شیوع پیدا کرده است، خاطرنشان کرد: در جنگل‎های استان گلستان هیچ اعتباری برای مبارزه با قارچ ذغالی بلوط در نظر گرفته نشده و فعالیت‎های پراکنده جهت ریشه‌کنی این بیماری اثر چندانی نداشته است. کاووسی از روش تلفیقی برای مبارزه با این بیماری خبر داد و افزود: تیم پژوهشی دانشجویان دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی همراه با دانشجویان فوق لیسانس و دکترا توانسته‎اند در چهار سال گذشته این قارچ را با استفاده از ترکیبات مجاز و قارچ‌کش‎های بیولوژیک کنترل کنند. وی با بیان اینکه با استفاده از روش تلفیقی توانستیم این بیماری را در پارک جنگلی قرق کنترل کنیم، ادامه داد: این روش کنترل برای نخستین‌بار در کشور در استان گلستان ارائه می‎شود. این استاد دانشگاه با بیان اینکه این روش مقابله تلفیقی با قارچ ذغالی بلوط با بررسی 100 مقاله روز دنیا به دست آمده است، تصریح کرد: تاکنون روش مناسبی برای کنترل این بیماری در دنیا به دست نیامده بود. وی بلوط را یکی از باارزشمندترین گونه‎های ایران دانست و اضافه کرد: باید این بیماری را جدی بگیریم و هر چه زودتر از روش‎های مدیریت آن در استان گلستان استفاده کنیم. کاووسی با بیان اینکه نیاز است با حمایت‎های مسئولان این بیماری را کنترل کنیم، ادامه داد: خطر ورود این بیماری در پارک ملی گلستان که درخت بلوط و بلوط بلند مازو زیستگاه اصلی آن است، وجود دارد. این عضو هیئت علمی دانشگاه با بیان اینکه در صورت عدم کنترل این بیماری شاهد تغییر گونه‎های گیاهی و جانوری استان گلستان خواهیم بود، خاطرنشان کرد: بلند مازو‎های استان گلستان بیش از 400 سال عمر دارند؛ این درخت‌ها بر اثر این بیماری طی چند سال خشک خواهند شد. وی گفت: بر اثر بیماری قارچ ذغالی بلوط، درخت‎های بلوط ضعیف می‎شوند و در نتیجه بذرهایی که از درخت‎های آلوده تولید می‎شود توان رشد را ندارد؛ اگر به این بیماری کم‌توجه‎ای شود در آینده نسل درخت‎های بلوط منقرض خواهد شد./فارس