اثرات غیرفعال‌شدن پروتئین سبزمان در گیاه

به گزارش گلستان 24 ؛ دکتر «مصطفی خوشحال‌سرمست» در گفت‌وگو با ایسنا، در خصوص تأثیر ژن‌های سبزمان در رشد گیاهان، اظهار کرد: پروتئین‌های سبزمان با برهمکنش فیزیکی که با آنزیم‌های تجزیه‌کننده کلروفیل دارند، در پایداری کلروفیل به‌ویژه در شرایط تنش‌های زیستی و غیرزیستی نقش ایفا می‌کنند، اما بسیاری از زوایای نقش این ژن در سلول برای محققان آشکار نشده است.  

وی ادامه داد: در حقیقت ژن سبزمان به همراه 6 ژن درگیر در تجزیه کلروفیل، طی فرآیند پیری، تجزیه کلروفیل، عناصر سازنده آن را تنظیم می‌کنند که فعالیت این ژن‌ها طی پیری برگ به شدت تغییر می‌کند.

این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان خاطرنشان کرد:  بررسی‌ها بیانگر این است که غیرفعال شدن پروتئین سبزمان به تأخیر فرایند تجزیه کلروفیل و در نتیجه سبز باقی ماندن برگ‌های گیاه منجر می‌شود، از همین‌رو به آن ژن سبزمان یا stay green می‌گویند.

خوشحال‌سرمست با اشاره به‌علت از میان رفتن ژن سبزمان، تصریح کرد: ژن سبزمان با آنزیم‌های تجزیه‌کننده کلروفیل که 6 عدد هستند، پروتئینی تولید می‌کند که با آن‌ها کمپلکسی تشکیل می‌دهد و از طریق این برهم کنش، فرآیند تجزیه کلروفیل را تسریع می‌کنند.

وی در خصوص استفاده از کریسپر یادآور شد: کریسپر در واقع یک سیستم پیشرفته دفاعی در برخی باکتری‌ها و «آرکه آ» هستند که آن‌ها را از آسیب‌های ویروس یا میکروارگانیزم‌های مهاجم در امان می‌دارد.

این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان با اشاره به نقش کریسپر، گفت: به محض شناسایی ورود عامل ژنتیکی موجود بیگانه به درون سلول میزبان، قسمت‌های کوچکی از DNA موجود مهاجم درون مکان ژنی کریسپر جای می‌گیرد. در گام بعدی آرایه کریسپر به RNA رونویسی می‌شود که دارای 20 نوکلئوتید مکمل قطعه ژنوم موجود مهاجم به همراه یک قطعه RNA چسبیده به این توالی 20 نوکلوتیدی هستند که برای فراخوانی یک پروتئین برش‌دهنده به نام Cas9 ضروری است.

خوشحال‌سرمست ادامه داد: پس این‌که ناحیه 20 نوکلئوتیدی توالی مکمل خود در ژنوم موجود مهاجم را شناسایی و به آن متصل شد، پروتئین Cas9 هر دو رشته توالی ژنوم مهاجم را بریده و آن را غیرفعال می‌کند که این سیستم قابل برنامه‌ریزی برای هدف قرار دادن هر توالی ژنوم در دسترس است که ما از این سیستم برای خاموش کردن ژن سبزمان در سبز فرش‌ها استفاده می‌کنیم.

وی گفت: هر گونه دستکاری روند متابولیکی در گیاه پیامدهایی برای سلول به همراه خواهد داشت که شبیه به مصرف دارو برای بیمار است که دارای عوارض بوده اما پس از تولید نهایی محصول، باید گیاهان تراریخت باززایی شده را مورد غربال‌گری مناسب از هر جهت قرار داد.

این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان خاطرنشان کرد: نتایج پژوهش مقدماتی آن‌ها در همایش‌های علمی داخلی ارائه شده است هم‌چنین در مجله تولید گیاهی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان مورد پذیرش قرار گرفته که تا بهار سال 1398 در دسترس علاقه‌مندان داخلی قرار خواهد گرفت.

انتهای پیام